Η «πολιτιστική κληρονομιά» συνιστά μια πολυσήμαντη έννοια, η οποία διαχρονικά έχει λάβει διάφορες ερμηνείες ανάλογα με την επιστήμη που τη μελετά. Στην σύγχρονη εποχή, η πολιτιστική κληρονομιά αποτελεί τους πολιτιστικούς και δημιουργικούς τρόπους έκφρασης που κληρονόμησαν οι άνθρωποι από τις προηγούμενες γενιές και που θα μεταλαμπαδεύσουν στις επόμενες. Περιλαμβάνει το φυσικό περιβάλλον, τα μνημεία αρχαιολογικής και ιστορικής σημασίας, τα χειροποίητα αντικείμενα, καθώς και τις γνώσεις, τις πρακτικές και τις συνήθειες των ατόμων. Η ανάδειξη και η προστασία της τίθενται πλέον στο επίκεντρο των διεθνών μοντέλων ανάπτυξης καθώς συμβάλλει καταλυτικά στην διαμόρφωση των σύγχρονων κοινωνιών, προάγοντας αξίες όπως ο σεβασμός και η αποδοχή στη διαφορετικότητα.
Η παρούσα εργασία, λοιπόν, αποτελεί μια εμπειρική έρευνα που πραγματεύεται τον τρόπο με τον οποίο η εκπαίδευση στην προσχολική ηλικία καθίσταται φορέας προώθησης της πολιτιστικής κληρονομιάς. Πιο συγκεκριμένα, επικεντρώνεται στους νηπιαγωγούς και το πώς εντάσσουν την πολιτιστική κληρονομιά στη μαθησιακή διαδικασία. Αξιοποιώντας μεθοδολογικά το εργαλείο της συνέντευξης, εξετάζονται οι απόψεις τους για την αξία της πολιτιστικής κληρονομιάς και τη διδασκαλία της, τα μέσα που χρησιμοποιούν, όπως και οι εκπαιδευτικές δράσεις που αξιοποιούν. Επιπλέον, μελετάται η ενδεχόμενη επίδραση που μπορεί να έχει η επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση των νηπιαγωγών στο εκπαιδευτικό τους έργο. Τέλος, εξετάζεται το κατά πόσο οι εκπαιδευτικές δράσεις που αφορούν την πολιτιστική κληρονομιά επηρεάζουν τις απόψεις και τις στάσεις των μαθητών.
Τα αποτελέσματα της έρευνας μας δείχνουν ότι η διδασκαλία της πολιτιστικής κληρονομιάς αποτελεί ένα επίκαιρο και ταυτόχρονα πολύ ευαίσθητο ζήτημα για τον τομέα της εκπαίδευσης. Σημαντικές παράμετροι που φαίνεται να επιδρούν στη μαθησιακή διαδικασία είναι οι κατευθυντήριες γραμμές που χαράσσουν οι αρμόδιοι φορείς του Υπουργείου Παιδείας, η ευαισθητοποίηση των εκπαιδευτικών σε θέματα που άπτονται της πολυπολιτισμικότητας, το εκπαιδευτικό τους υπόβαθρο, οι εκπαιδευτικές πρακτικές που εφαρμόζουν, καθώς και το κοινωνικό και οικογενειακό περιβάλλον των μαθητών
Cultural heritage is a versatile concept which has received various meanings and definitions throughout the ages. It encompasses the historical and archaeological monuments and sites, the artefacts, the natural environment, as well as the beliefs, practices and habits which have been inherited from past generations and will be bestowed for the benefit of future generations. Significantly, cultural heritage is an important factor of social and economic growth, fostering an inclusive society where all people feel valued and respected.
The aim of the present essay is to examine through semi- structured interviews how early childhood education in Greece promotes cultural heritage. In particular, the collected data provide information about the teachers’ beliefs on certain issues such as the values of cultural heritage, the importance of cultural heritage education, likewise the educational practices, methods and material applied as well. Moreover, we examine if teachers’ education and training affect the cultural heritage learning in the classroom. Finally, an additional aspect we investigate is the potential impact of cultural heritage education on students’ attitudes and beliefs.
Results confirm that cultural heritage education is a sensitive topic enquiring the exploration of multiple aspects. We refere to the development of teaching and learning frameworks, the teacher’s reinforcement on cultural sensitivity and reeducation, as well as the students’ social and family surroundings