Η ανακύκλωση αποτελεί μία από τις βασικότερες πρακτικές για να περιοριστούν τα απόβλητα, να προστατευθεί το περιβάλλον και να ενισχυθεί η βιώσιμη ανάπτυξη. Ειδικότερα στις νησιωτικές περιοχές, όπου η γεωγραφική απομόνωση και οι περιορισμένοι πόροι δημιουργούν πρόσθετες δυσκολίες στη διαχείριση απορριμμάτων, η ανακύκλωση καθίσταται κρίσιμη. Η Άνδρος αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα νησιά των Κυκλάδων που αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις όσον αφορά την ανακύκλωση, όπως την έλλειψη υποδομών, την εποχική αύξηση των απορριμμάτων εξαιτίας των τουριστικών ροών, καθώς και την ανάγκη για βελτιωμένη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των κατοίκων και των επισκεπτών.

Η παρούσα εργασία αποσκοπεί στη διερεύνηση των απόψεων και των πρακτικών των κατοίκων της Άνδρου σε σχέση με την ανακύκλωση, τον εντοπισμό των βασικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν όσον αφορά τη διαχείριση αποβλήτων και στην παράθεση λύσεων για τη βελτίωση συστημάτων ανακύκλωσης στο νησί.

Η μέθοδος έρευνας που επιλέχθηκε ήταν η ποσοτική και το ερευνητικό εργαλείο που χρησιμοποιήθηκε ήταν το ερωτηματολόγιο. Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν 200 κάτοικοι της Άνδρου, με στόχο τη συλλογή δεδομένων, σχετικά με δημογραφικές πληροφορίες, τις συνήθειες ανακύκλωσης και τις απόψεις τους για τη διαχείριση των απορριμμάτων στο νησί.

Αποτελέσματα: Τα αποτελέσματα της έρευνας κατέδειξαν ότι η πλειοψηφία των κατοίκων συμμετέχει στην ανακύκλωση με το 50,6% να δηλώνει ότι ανακυκλώνει τακτικά, ενώ το 32,5% ότι ανακυκλώνει περιστασιακά. Τα απορρίμματα που ανακυκλώνονται περισσότερο είναι το πλαστικό (37,7%) για το χαρτί (22,1%). Ωστόσο οι κάτοικοι έρχονται αντιμέτωποι με σημαντικά προβλήματα, όπως την ανεπάρκεια κάδων ανακύκλωσης και την τακτική αποκομιδή απορριμμάτων, ειδικότερα κατά την τουριστική περίοδο. Παράλληλα ένα μεγάλο ποσοστό των συμμετεχόντων (66%), δεν γνωρίζει που καταλήγουν τα ανακυκλώσιμα απορρίμματα που συλλέγει ο Δήμος, γεγονός που επηρεάζει την εμπιστοσύνη του στο σύστημα. Συνάμα τα αποτελέσματα της έρευνας κατέδειξαν την έντονη προθυμία των κατοίκων για συμμετοχή στη βελτίωση των συστημάτων ανακύκλωσης, με το 90% των συμμετεχόντων να δηλώνει ότι θα διαχώριζε τα απορρίμματα σε διαφορετικούς κάδους, εφόσον τους παρεχόταν αυτή η δυνατότητα. Τα κίνητρα που προτάθηκαν για αύξηση της ανακύκλωσης περιλαμβάνουν τη βελτίωση της ενημέρωσης, την αύξηση των κάδων ανακύκλωσης, και την παροχή οικονομικών ανταμοιβών.

Οι κάτοικοι της Άνδρου είναι ευαισθητοποιημένοι απέναντι στην ανακύκλωση και δείχνουν προθυμία να συμμετέχουν σε βιώσιμες πρακτικές. Ωστόσο οι περιορισμένες υποδομές και η ανεπαρκής ενημέρωση επηρεάζουν αρνητικά την αποτελεσματικότητα του συστήματος ανακύκλωσης στο νησί. Για να βελτιωθεί η προαναφερόμενη κατάσταση απαιτείται αύξηση των κάδων ανακύκλωσης, καλύτερη διαχείριση αποκομιδής απορριμμάτων, ενίσχυση των προγραμμάτων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των κατοίκων και των τουριστών. Η παροχή κινήτρων αποζημίωσης δημοτικών τελών ή οι οικονομικές ανταμοιβές για όσους συμμετέχουν ενεργά στην ανακύκλωση, μπορεί επίσης να λειτουργήσει ενισχυτικά της συμμετοχής τους σε πρακτικές ανακύκλωσης, συμβάλλοντας παράλληλα σε ένα πιο αποτελεσματικό και βιώσιμο σύστημα διαχείρισης αποβλήτων στην Άνδρο.

Recycling is one of the most basic practices to reduce waste, protect the environment and enhance sustainable development. Particularly in island regions, where geographical isolation and limited resources create additional difficulties in waste management, recycling becomes critical. Andros is one of the largest islands of the Cyclades that faces significant challenges in terms of recycling, such as the lack of infrastructure, the seasonal increase in waste due to tourist flows, as well as the need for improved information and awareness among residents and visitors.

This work aims to investigate the opinions and practices of the inhabitants of Andros in relation to recycling, to identify the main problems they face in terms of waste management and to cite solutions to improve recycling systems on the island.

The research method chosen was quantitative and the research tool used was the questionnaire. The research sample consisted of 200 residents of Andros, with the aim of collecting data on demographic information, recycling habits and their views on waste management on the island.

The results of the survey showed that the majority of residents participate in recycling with 50.6% declaring that they recycle regularly, while 32.5% that they recycle occasionally. The most recycled waste is plastic (37.7%) followed by paper (22.1%). However, residents are faced with significant problems, such as the lack of recycling bins and regular waste collection, especially during the tourist season. At the same time, a large percentage of participants (66%) do not know where the recyclable waste collected by the Municipality ends up, which affects their trust in the system. At the same time, the results of the survey demonstrated the strong willingness of the residents to participate in the improvement of the recycling systems, with 90% of the participants stating that they would separate waste into different bins, if given this possibility. Incentives suggested to increase recycling include improving awareness, increasing recycling bins, and providing financial rewards.

The inhabitants of Andros are aware of recycling and show a willingness to participate in sustainable practices. However, the limited infrastructure and insufficient information negatively affect the efficiency of the recycling system on the island. To improve the aforementioned situation, an increase in recycling bins, better management of waste collection, strengthening of information and awareness programs for residents and tourists is required. Incentives to reimburse municipal fees or financial rewards for those who actively participate in recycling can also work to reinforce their participation in recycling practices, while contributing to a more efficient and sustainable waste management system in Andros.