Περίληψη
Εισαγωγή: Η Κλινική Διακυβέρνηση αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες για την
εξασφάλιση της ποιότητας και της ασφάλειας στις υπηρεσίες υγείας. Πρόκειται για ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο διαχείρισης, μέσω του οποίου οι οργανισμοί υγείας παρακολουθούν, αξιολογούν και βελτιώνουν την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Το πλαίσιο αυτό βασίζεται σε αρχές διαφάνειας, λογοδοσίας και συνεχούς βελτίωσης, εξασφαλίζοντας τη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών.
Η εφαρμογή της Κλινικής Διακυβέρνησης στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ) είναι κρίσιμης σημασίας, καθώς η ΠΦΥ αποτελεί το πρώτο σημείο επαφής των πολιτών με το σύστημα υγείας. Μέσω της αποτελεσματικής εφαρμογής της, μπορούν να επιτευχθούν σημαντικά οφέλη τόσο σε επίπεδο ατομικής υγείας όσο και σε επίπεδο δημόσιας υγείας, συμβάλλοντας στην καλύτερη πρόληψη, διάγνωση και αντιμετώπιση ασθενειών.
Σκοπός: Η παρούσα έρευνα αποσκοπεί στη διερεύνηση της επίδρασης των οργανωσιακών και λειτουργικών παραγόντων στη διαμόρφωση του κλίματος Κλινικής Διακυβέρνησης σε διάφορες δομές Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) στην περιοχή του Νοτίου Αιγαίου.  Μέσα από την ανάλυση αυτών των παραγόντων, η μελέτη επιδιώκει να αναδείξει τις σχέσεις μεταξύ της οργανωτικής δομής, της διοίκησης, των διαδικασιών και της αποτελεσματικότητας της Κλινικής Διακυβέρνησης, προκειμένου να ενισχυθούν οιυπηρεσίες υγείας στην περιοχή.
Μέθοδος και Δείγμα: Η μελέτη επικεντρώθηκε σε επαγγελματίες υγείας και λοιπό
προσωπικό που εργάζονται σε δομές Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) στην περιοχή του Νοτίου Αιγαίου. Συμπεριλήφθηκαν όλα τα τμήματα των δομών ΠΦΥ, και το δείγμα αποτέλεσαν οι εργαζόμενοι με εξαρτώμενη σχέση εργασίας, όπως μόνιμοι, επικουρικοί, συμβασιούχοι και μετακινούμενοι εντός του ευρύτερου υγειονομικού φορέα. Για τη μέτρηση του κλίματος Κλινικής Διακυβέρνησης, χρησιμοποιήθηκε η ελληνική έκδοση της κλίμακας Clinical Governance Climate Questionnaire (CGCQ). Τα δεδομένα συλλέχθηκαν μέσω ανώνυμου και αυτοσυμπληρούμενου ερωτηματολογίου, το οποίο διανεμήθηκε στοπροσωπικό. Η στατιστική επεξεργασία και ανάλυση των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με τη χρήση του προγράμματος IBM SPSS Statistics 26.
Αποτελέσματα: Η στατιστική ανάλυση των παραγόντων που επηρεάζουν το κλίμα Κλινικής Διακυβέρνησης (ΚΔ) στις δομές Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) του Νοτίου Αιγαίου ανέδειξε ότι το γενικό κλίμα ΚΔ ήταν υποστηρικτικό για την αποτελεσματική εφαρμογή της. Η μέση τιμή του συνόλου των απαντήσεων έτεινε προς τη θετική κατεύθυνση (ΜΤΣ: 2,33), υποδηλώνοντας μια ελαφρώς θετική στάση από τους εργαζόμενους.
Στα Κέντρα Υγείας (ΚΥ), το κλίμα ΚΔ εκτιμήθηκε πιο θετικά, με μέση τιμή των
απαντήσεων (ΜΤΣ: 2,16), ενώ στα Πολυδύναμα Περιφερικά Ιατρεία (ΠΠΙ) η μέση τιμή ήταν πιο αρνητική (ΜΤΣ: 3,13). Οι παράγοντες οργανωσιακή κουλτούρα, δίκαιη επιβολή ποινών, βελτίωση της ποιότητας και αποτελεσματική διαχείριση κλινικών κινδύνων, παρουσίασαν θετική τάση στα ΚΥ, με μέσες τιμές 2,36, 2,73, 2,58 και 2,28 αντίστοιχα, ενώ στα ΠΠΙ παρουσίασαν αρνητική στάση, με μέσες τιμές 4,78 και 4,26 αντίστοιχα.Ο παράγοντας ευκαιρίες για εκπαίδευση και ανάπτυξη σημείωσε ελαφρώς θετική τάση στα ΚΥ (ΜΤ: 2,20), ενώ στα ΠΠΙ η στάση ήταν αρνητική (ΜΤ: 4,18). Αντίστροφα, οπαράγοντας συναδελφική συνεργασία καταγράφηκε ως αρνητικός στα ΚΥ (ΜΤ: 4,37) και θετικός στα ΠΠΙ (ΜΤ: 1,58).
Από την ανάλυση συσχετίσεων προέκυψαν στατιστικά σημαντικές σχέσεις μεταξύ της
ηλικίας, της υγειονομικής δομής, του επιπέδου εκπαίδευσης, της υπηρεσίας, και των ετών προϋπηρεσίας (p=0.007, p<0.001, p=0.011, p=0.004 και p<0.001 αντίστοιχα) με τις διακυμάνσεις της ΜΤΣ, υποδεικνύοντας ότι οι δημογραφικοί παράγοντες επηρεάζουν το κλίμα Κλινικής Διακυβέρνησης στις δομές ΠΦΥ.

Abstract
Introduction: Clinical Governance is a fundamental pillar for ensuring quality and safety in health services. It constitutes a comprehensive management framework through which health organizations monitor, evaluate, and enhance the quality of the services provided. This framework is predicated on principles of transparency, accountability, and continuous improvement, thereby facilitating evidence-based decision-making and fostering public trust.
The implementation of Clinical Governance within Primary Health Care (PHC) is of
paramount importance, as PHC serves as the initial point of contact for citizens with the health system. Effective implementation can yield significant benefits at both individual and public health levels, contributing to improved prevention, diagnosis, and management of diseases.
Objective: This study aims to investigate the influence of organizational and operational factors on the climate of Clinical Governance in various Primary Health Care structures within the South Aegean region. Through the analysis of these factors, the research seeks to elucidate the relationships between organizational structure, management, processes, and the effectiveness of Clinical Governance, thereby enhancing health services in the region.
Method and Sample: The study focused on healthcare professionals and ancillary staff employed in Primary Health Care structures in the South Aegean region. All departments within PHC structures were included, and the sample consisted of employees with dependent employment relationships, encompassing permanent, auxiliary, contractual, and transferred personnel within the broader health organization. To assess the Clinical Governance climate, the Greek version of the Clinical Governance Climate Questionnaire (CGCQ) was utilized. Data were collected via an anonymous self-administered questionnaire distributed to the staff.
Statistical analysis and data processing were conducted using IBM SPSS Statistics 26.
Results: The statistical analysis of factors influencing the Clinical Governance climate in
PHC structures of the South Aegean indicated that the overall climate was supportive of effective implementation. The mean score of all responses indicated a slightly positive orientation (MTS: 2.33), reflecting a generally favorable attitude among employees.

In Health Centers (HCs), the Clinical Governance climate was assessed more positively, with a mean response score of (MTS: 2.16), whereas Multipurpose Regional Clinics (MRCs) exhibited a more negative mean score (MTS: 3.13). Factors such as organizational culture, fair enforcement of penalties, quality improvement, and effective management of clinical risks demonstrated positive trends in HCs, with mean scores of 2.36, 2.73, 2.58, and 2.28 respectively, while in MRCs, these factors reflected negative attitudes, with mean scores of 4.78 and 4.26 respectively.
The factor of opportunities for training and development showed a slightly positive trend in HCs (MTS: 2.20), while in MRCs, the attitude was negative (MTS: 4.18). Conversely, the factor of collegial collaboration was recorded as negative in HCs (MTS: 4.37) and positive in MRCs (MTS: 1.58).
Correlation analysis revealed statistically significant relationships between age, health
structure, education level, service, and years of experience (p=0.007, p<0.001, p=0.011, p=0.004, and p<0.001 respectively) with variations in the MTS, indicating that demographic factors exert an influence on the Clinical Governance climate within PHC structures.