Εισαγωγή : Η επιτυχία της αιμοκάθαρσης συνδέεται στενά με την προσήλωση των ασθενών στο θεραπευτικό πρόγραμμα. Η μη συμμόρφωση στις ιατρικές οδηγίες και τη φαρμακευτική αγωγή μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές και μειωμένη ποιότητα ζωής. Η ανάλυση των παραγόντων που επηρεάζουν τη συμμόρφωση είναι κρίσιμη για τη βελτίωση των θεραπευτικών αποτελεσμάτων και την προαγωγή της υγείας των ασθενών.

Σκοπός: Σκοπός της μελέτης είναι η διερεύνηση των παραγόντων που επηρεάζουν τη συμμόρφωση των ασθενών στο θεραπευτικό σχήμα και τις ιατρικές οδηγίες. Δευτερευόντως, θα ερευνηθεί: α) ο ρόλος των κοινωνικο- δημογραφικών παραγόντων, β) η αξία της εκπαίδευσης των ασθενών, γ) η σημασία της υποστηρικτικής σχέσης μεταξύ ασθενών, ιατρών και οικογένειας.

Υλικό-Μέθοδος:  Η μελέτη πραγματοποιήθηκε το διάστημα Δεκέμβριο 2023 έως Ιανουάριο 2024 και εξέτασε τη συμμόρφωση 100 ασθενών που υποβάλλονταν σε αιμοκάθαρση στη μονάδα χρόνιας αιμοκάθαρσης ΝΕΚΑΔ. Χρησιμοποιήθηκε ερωτηματολόγιο όπου αξιολογήθηκε η προσήλωση τους στο θεραπευτικό σχήμα και στις ιατρικές οδηγίες το οποίο αποτελούταν από 3 μέρη : το πρώτο μέρος αφορούσε δημογραφικά και κοινωνικά στοιχεία, το δεύτερο περιελάβανε ερωτήσεις από το ερωτηματολόγιο “Simplified Medication Adherence Questionnaire – Greek Version” (GR – SMAQ) και το τρίτο ερωτήσεις αυτοαναφοράς.

Αποτελέσματα: Η μελέτη εξέτασε τη συμμόρφωση των αιμοκαθαιρόμενων ασθενών και τους παράγοντες που την επηρεάζουν, με το συνολικό ποσοστό συμμόρφωσης να ανέρχεται σε 70.2%. Οι κοινωνικοδημογραφικοί παράγοντες, όπως η ηλικία και το μορφωτικό επίπεδο, επηρεάζουν σημαντικά τη συμμόρφωση. Οι ασθενείς άνω των 70 ετών εμφάνισαν υψηλότερη συμμόρφωση (90.45%) σε σύγκριση με ασθενείς ηλικίας 55-70 ετών (72.95%). Οι απόφοιτοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης παρουσίασαν συμμόρφωση 87.3% (p < 0.00001) έναντι 75% των αποφοίτων δημοτικού. Η εκπαίδευση και η ενημέρωση βελτιώνει τη συμμόρφωση, με ενημερωμένους ασθενείς να έχουν συμμόρφωση 83% έναντι 75% των μη ενημερωμένων ασθενών  (p < 0.00001). Η υποστήριξη από ιατρικό προσωπικό και οικογένεια είναι κρίσιμη, με 83.6% των ασθενών που έλαβαν υποστήριξη από προσωπικό και 90.5% με οικογενειακή υποστήριξη να εμφανίζουν υψηλή συμμόρφωση, έναντι 71.45% χωρίς υποστήριξη. Ασθενείς με καλή ψυχολογική κατάσταση παρουσίασαν συμμόρφωση περίπου 85%. Η μικρότερη συμμόρφωση σημειώθηκε στη διαιτητική αγωγή (64.05%).

Συμπεράσματα: Από την παρούσα μελέτη προκύπτει ότι η συμμόρφωση των αιμοκαθαιρόμενων ασθενών επηρεάζεται σημαντικά από δημογραφικούς και ψυχολογικούς παράγοντες. Η εκπαίδευση, η οικογενειακή κατάσταση και η ψυχολογική κατάσταση πριν τις συνεδρίες παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο στη συμμόρφωση. Η παροχή ψυχολογικής υποστήριξης, η βελτίωση της επικοινωνίας με το ιατρικό προσωπικό και η ενίσχυση της εκπαίδευσης των ασθενών και των οικογενειών τους είναι κρίσιμες για τη βελτίωση της συμμόρφωσης.

Introduction: The success of dialysis is closely linked to patients' adherence to the treatment regimen. Non-compliance with medical instructions and medication can lead to serious complications and reduced quality of life. Analyzing the factors that affect adherence is crucial for improving therapeutic outcomes and promoting patients' health.

Objective: The purpose of the study is to investigate the factors that influence patients' compliance with the treatment regimen and medical instructions. Secondly, it will be investigated: a) the role of socio-demographic factors, b) the value of patient education, c) the importance of the supportive relationship between patients, doctors and family.

Material and Method: The study was conducted from December 2023 to January 2024 and examined the adherence of 100 patients undergoing dialysis at the chronic dialysis unit NEKAD. A questionnaire was used to evaluate their adherence to the treatment regimen and medical instructions, consisting of three parts: the first part concerned demographic and social information, the second included questions from the "Simplified Medication Adherence Questionnaire – Greek Version" (GR-SMAQ), and the third part comprised self-reported questions.

Results: The study looked at hemodialysis patients' compliance and influencing factors, with a non-compliance rate of 70.2%. Sociodemographic factors such as age and educational level significantly influence adherence. Patients older than 70 years showed higher compliance (90.45%) compared to patients aged 55-70 years (72.95%). Tertiary graduates showed compliance of 87.3% (p < 0.00001) compared to 75% of primary school graduates. Education and information improves compliance, with informed patients having 83% compliance versus 75% of uninformed patients (p < 0.00001). Support from medical staff and family is critical, with 83.6% of patients receiving staff support and 90.5% with family support showing high adherence, compared to 71.45% without support. Patients with good psychological status showed compliance of about 85%. The lowest compliance was observed in dietary treatment (64.05%).

Conclusions: The present study indicates that the adherence of dialysis patients is significantly influenced by demographic and psychological factors. Education, family status, and psychological condition before sessions also play an important role in adherence. Providing psychological support, improving communication with medical staff, and enhancing the education of patients and their families are crucial for improving adherence.