Εισαγωγή: Η αλματώδης αύξηση του επιπολασμού του Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 καθιστά επιτακτική την ανάγκη επιτυχούς πρόληψης και διαχείρισης της νόσου. Πέρα από τις υγιεινοδιαιτητικές και φαρμακευτικές συστάσεις, είναι ζωτικής σημασίας η διερεύνηση των πολυδιάστατων όρων της «ποιότητας ζωής» και της «ποιότητας φροντίδας» των νοσούντων. Η συμβολή της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στην ορθή διαχείριση, καθώς και στην αρχική διάγνωση κι αντιμετώπιση της νόσου είναι καταλυτική.

Σκοπός: Η εκτίμηση της ποιότητας ζωής και της εκληφθείσας ποιότητας φροντίδας των ασθενών με ΣΔ II που λαμβάνουν υπηρεσίες ΠΦΥ.

Δείγμα και Μέθοδος: Το δείγμα της μελέτης αποτέλεσαν 102 άτομα με ΣΔ ΙΙ, ωφελούμενοι ενός Κέντρου Υγείας και μιας Τοπικής Μονάδας Υγείας της Κεντρικής Ελλάδας, οι οποίοι συμπλήρωσαν ένα ανώνυμο και αυτοσυμπληρούμενο ερωτηματολόγιο κατά την επίσκεψή τους στις εν λόγω δομές. Τα δεδομένα συλλέχθηκαν κατά το διάστημα Φεβρουαρίου – Μαρτίου 2024, τηρώντας την ανωνυμία και εμπιστευτικότητα των πληροφοριών. Για την εκτίμηση της ποιότητας ζωής χρησιμοποιήθηκε η σταθμισμένη στα ελληνικά κλίμακα SF – 12. Σχετικά με την εκτίμηση της εκληφθείσας ποιότητας φροντίδας των ληπτών υπηρεσιών υγείας, χρησιμοποιήθηκε η σταθμισμένη στα ελληνικά κλίμακα E-PQ-SPCSS. Η ανάλυση έλαβε χώρα μέσω του στατιστικού προγράμματος SPSS 26.0.

Αποτελέσματα: Η μέση ηλικία των ατόμων του δείγματος ήταν τα 66,3 έτη. Το 58,8% των συμμετεχόντων ήταν γυναίκες και το 44,1% είχε αποφοιτήσει μόνο από την Πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Η πλειοψηφία (55,9%) διέμενε σε απόσταση έως 2,5χλμ. Το 41,2% αξιολόγησε την υγεία του ως «καλή» και το 35,3% ως «μέτρια», με το 40,2% να περιορίζεται σε μικρό βαθμό στη διενέργεια δραστηριοτήτων. Όσον αφορά στα συναισθήματά τους, το 35,3% αισθανόταν συχνά ήρεμα και γαλήνια, ενώ το 10,8% αισθανόταν μελαγχολία κι απελπισία. Η συνολική ικανοποίηση ήταν υψηλή, όπως και η εκληφθείσα ιατρική και νοσηλευτική φροντίδα. Οι συμμετέχοντες ήταν περισσότερο ικανοποιημένοι από τις τεχνικές δεξιότητες των ιατρών, έπειτα από τις τεχνικές και διαπροσωπικές δεξιότητες των νοσηλευτών και στη συνέχεια από τις διαπροσωπικές σχέσεις με τον ιατρό. Μικρότερη ήταν η ικανοποίηση από την επάρκεια της δομής. Η ικανοποίηση από τις τεχνικές δεξιότητες και τις διαπροσωπικές σχέσεις με τους νοσηλευτές και η ικανοποίηση από τις διαπροσωπικές δεξιότητες των ιατρών κι από την επάρκεια της δομής βρέθηκε να διαφέρει ανάλογα με το φύλο και την ύπαρξη ασφάλισης, ενώ η συνολική ικανοποίηση διέφερε ανάλογα με το φύλο, το εισόδημα και την ύπαρξη ασφάλισης.

Συμπεράσματα: Η αξιολόγηση της ποιότητας ζωής και της ποιότητας φροντίδας από τους χρήστες δύναται να αξιοποιηθεί για την ενίσχυση των δομών της ΠΦΥ και τον εντοπισμό των παραγόντων που χρήζουν βελτίωσης. Συνίσταται η διεξαγωγή περισσότερων μελετών σε ευρύτερο δείγμα.

Λέξεις – Κλειδιά: ποιότητα ζωής, ποιότητα φροντίδας, Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, Σακχαρώδης Διαβήτης II, ικανοποίηση ασθενών

Introduction: The prevalence of type 2 diabetes has increased over the last decades making necessary the successful prevention and treatment. Besides dietary changes and treatment, the research interest among scientists is in achieving diabetes management in a holistic way. Dealing with issues of «quality of life» and «quality of care» is essential. Primary health care has a key role in establishing prevention and treatment.

Aim: The aim of this study is to evaluate the quality of life and care of patients with type II diabetes mellitus in primary health care.

Sample and Method: A total of 102 diabetic patients with Diabetes Mellitus type 2 who visited Primary Health Care Services of Trikala, anonymously completed the given questionnaire. Data was collected during February and March 2024. In order to evaluate life quality, the Greek translation of SF-12 was employed. Quality of care and patients satisfaction was evaluated by E-PQ-SPCSS which is based on the theory of satisfaction including demographic and social characteristics. Statistical analysis was made with the statistical package SPSS 26.0.

Results: The mean age of the sample was 66,3 years. 58,8% of the participants were women and 44,1% attended only primary education. The majority (55,9%) did not live further than 2,5 km. 41,2% of the participants reported good health, while for 35,3% health status was neither good or bad. 40,2% of the participants reported some difficulties with everyday tasks. For 35,3% of the patients, their feelings were full of peace and calmness, while 10,8% was frequently feeling depressed and hopeless. The overall satisfaction from Primary Health Care Centers was high. The majority of the participants stated that they were satisfied or very satisfied from the offered medical care and nursing care. Patients placed a higher value on medical technical skills, although they also placed a high value on nurses technical and interpersonal skills and medical interpersonal skills. Patients tended to be less satisfied with the organizational quality of their care. Satisfaction levels from technical and interpersonal nursing skills and satisfaction from medical interpersonal skills and from organizational characteristics differed by gender or when having insurance. Overall satisfaction levels differed by gender, income and insurance system.

Conclusions: Evaluating quality of life and care will help improving primary health care services. More researches at a wider level of primary health care in the country, would be useful.

Keywords: life quality, quality of care, Primary Health Care, Diabetes Mellitus ΙΙ, patient satisfaction