Χρηματοοικονομική κρίση, πολιτικές και μηχανισμοί αντιμετώπισης, συγκριτική ανάλυση
Χρηματοοικονομική
1
9
30
Περιλαμ΄βανει΅:Πίνακες και διαγράμματα
Η παρούσα εργασία αποσκοπεί στην εμβάθυνση και ανάλυση των διαφόρων πολιτικών και μηχανισμών που υιοθετήθηκαν από ετερόκλητες χώρες για την αντιμετώπιση της χρηματοοικονομικής κρίσης του 2008.
Με αφετηρία τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, η κρίση του 2008 μεταφέρθηκε στον ευρωπαϊκό χώρο μέσω της Ιρλανδίας ενώ στην συνέχεια στο επίκεντρο των εξελίξεων βρέθηκε το Ηνωμένο Βασίλειο και οι χώρες της Νότιας Ευρώπης όπως η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ισπανία και η Πορτογαλία, με ορισμένες από αυτές να φτάνουν πολύ κοντά στην χρεοκοπία κι εν τέλει να καταλήγουν σε σχέδια διάσωσης από τους εταίρους τους στην Ευρώπη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ).
Στις υπό μελέτη χώρες παρουσιάζονται πολλά κοινά χαρακτηριστικά ως προς το γιατί ήταν τόσο ευάλωτες στην κρίση ρευστότητας. Αρχικά, όλες οι χώρες, πλην της Πορτογαλίας, βίωναν περίοδο ανάπτυξης η οποία ανατράπηκε βίαια από την κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος. Επιπροσθέτως η φούσκα της αγοράς ακινήτων ήταν ακόμη ένα κοινό χαρακτηριστικό σε πολλές από τις χώρες, όπως επίσης και το γεγονός ότι ήδη πριν την περίοδο της κρίσης, οι περισσότερες χώρες είχαν χρέη στον προϋπολογισμό τους, γεγονός που επιδεινώθηκε με την ύφεση. Επιπλέον, ο κλάδος των κατασκευών τα χρόνια πριν την κρίση είχε παρουσιάσει τεράστια άνοδο σε όλες σχεδόν τις χώρες, δημιουργώντας έτσι πολλές θέσεις εργασίας. Το πλήγμα όμως που δέχτηκε ο κλάδος των κατασκευών λόγω της έλλειψης δανείων κι επενδύσεων είχε ως αποτέλεσμα οι χώρες να πρέπει να αντιμετωπίσουν πρωτόγνωρα για τις οικονομίες τους ποσοστά ανεργίας.
Για να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της κρίσης, όλες οι υπό εξέταση χώρες προχώρησαν σε μέτρα ενίσχυσης και διασφάλισης της σταθερότητας του τραπεζικού συστήματος καθώς επίσης και σε επιπλέον μεταρρυθμίσεις του δημοσιονομικού τους τομέα. Πολλές οικονομίες όμως οδηγήθηκαν σε προγράμματα διάσωσης, όπως οι οικονομίες του Νότου, εκτός της Ιταλίας, καθώς επίσης και η Ιρλανδία παρόλο που την περίοδο πριν την έναρξη της κρίσης ήταν μία από τις καλύτερες οικονομίες της Ευρώπης.
Στην συνέχεια, χρησιμοποιώντας εμπειρικά δεδομένα υλοποιήθηκε σύγκριση της διαχρονικής πορείας μεταβλητών της οικονομίας για την περίοδο 2005-2020. Από την σύγκριση προέκυψε ότι οι οικονομίες της Ελλάδας και της Ισπανίας επλήγησαν περισσότερο ενώ οι ΗΠΑ που ήταν η αφετηρία της κρίσης ξεπέρασε πολύ γρήγορα τα προβλήματα όπως επίσης και η Ιρλανδία που επλήγη σημαντικά, μπόρεσε να ανακάμψει πολύ γρηγορότερα.
Επιπλέον συγκρίνοντας τις πολιτικές που εφάρμοσαν οι χώρες του ευρώ, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ, για να αντιμετωπίσουν την κρίση, παρατηρείται ότι υλοποίησαν διαφορετικούς συνδυασμούς νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής. Πιο συγκεκριμένα οι ΗΠΑ στην αρχή της κρίσης είχε αυστηρές πολιτικές τις οποίες σταδιακά άρχισε να τις χαλαρώνει και ήδη από το 2008 είχε χαλαρότητα και στις 2 πολιτικές την ίδια στιγμή που στο Ηνωμένο ξεκίνησε από νομισματική χαλαρότητα και αυστηρή δημοσιονομική πολιτική και στην συνέχεια περιόρισε και την νομισματική της πολιτική για να καταλήξει να χαλαρώσει και τις 2 πολιτικές ένα χρόνο αργότερα από ότι οι ΗΠΑ. Επίσης, οι χώρες του ευρώ ξεκίνησαν από αυστηρές μακροοικονομικές πολιτικές στην αρχή της κρίσης και κατέληξαν επίσης σε μακροοικονομική χαλαρότητα το 2009.
Τέλος, μετά την κρίση του 2008 έγιναν συντονισμένες προσπάθειες μεταρρύθμισης του εποπτικού πλαισίου του χρηματοοικονομικού συστήματος με σκοπό την βελτίωση της ικανότητας του τραπεζικού συστήματος.
This paper aims to deepen and benchmark the various policies and mechanisms adopted by disparate countries in response to the 2008 financial crisis.
Although the crisis originated in the USA, the crisis came across the Atlantic through Ireland and afterwards in the United Kingdom and the South countries of Europe, such as Spain, Greece, Italy and Portugal and some of the European countries ended up needing financial support from the European Union and the International Monetary Fund-IMF.
The countries that are being examined have many common characteristics about why they were so vulnerable during the credit crisis. To begin with, all countries, besides Portugal, were experiencing a period of grow that was violently overturned by the collapse of the banking system. Additionally, the real estate bubble was a common phenomenon in many of the countries, as well as the fact that already before the crisis period they were dealing with budget deficits.
Furthermore, in the years before the crisis, the construction sector had shown a huge rise in almost all countries, creating many job opportunities. However the lack of loans and investments, during the crisis had as a result serious problems in the construction sector which had a severe outcome, the increase of the unemployment rates.
All countries under review proceeded with measures to strengthen and ensure the stability of the banking system and additionally they reformed their fiscal policies in order to deal with the consequences of the crisis. As an outcome of the crisis, many countries couldn’t deal the financial crisis alone thus their economies were led towards rescue programs. Such countries were the countries of the South, except for Italy, and also Ireland, even though in the period before the crisis Ireland was one of the best economies in Europe.
Furthermore, by using empirical data, a comparison took place between economic variables of each country for the period 2005-2020. From the comparison, it emerged that the economies of Greece and Spain were more affected, while the USA, which was the starting point of the crisis, overcame the problems very quickly. Worth to mention is the case of Ireland, which was significantly affected by the crisis but was able to recover much faster than other European economies.
Additionally, by comparing the policies implemented by the Euro zone countries, the United Kingdom and the USA, it is observed that different combinations of monetary and fiscal policies were implemented. More specifically, the USA at the beginning of the crisis had strict policies which it gradually began to easing and by 2008 it had easing both macroeconomic policies while at the same time the UK government had only fiscal tight policy and gradually strict both policies to end up at 2009 to have easing both policies. On the other hand, the euro countries started at the beginning of the crisis, from tight macroeconomic policies and also ended up with macroeconomic relaxation in 2009.
Finally, after the 2008 crisis, coordinated efforts took place in order to reform the supervisory framework of the financial system in order to improve the efficiency of the banking system.
