This paper studies the Regional Innovation Systems (RIS) and analyzes the essential components of their composition such as innovation, knowledge, and actors and presents the decisive role of the processes of its compositional elements such as knowledge management, networking, and interactions. It runs through the literature of similar systems, national innovation systems and clusters and highlights the factors that make them work effectively in their core elements. It describes successful application examples for all of the above and focuses on the case study of the Region of Central Macedonia (RCM) where it has been implementing the Research and Innovation Strategies for Smart Specialization (RIS3) for two periods. This is a policy plan for specialization in research and innovation at the regional level, where the same objectives as those of innovation systems are pursued, i.e. its promotion with the ultimate goal of the development and competitive advantage of the Region on the global stage.

In the case of the Region, the work deals with its situation in terms of its socio-economic performance (unemployment, poverty, incomes) and which rank it among the lowest of the 13 Regions of the country in the last years. The same applies to its innovation performance (2023) where, according to the EIS, it is ranked in the lowest group of regions in Greece (‘'moderate innovator-'’). In all the foregoing, it is noticed the establishment of a coherent and cross-functional governance structure of RIS3, with a theoretical background, achievement of firsts in participations and distinctions (number of publications), participations in FP (HORIZON) and steep increase (above average) of innovation trigger companies (incubators, technology parks). The use of RIS through the tools of the EU Regional Policy (RIS3) points out its usefulness and effectiveness when actions are taken to activate its components and functions.

Αυτή η εργασία μελετά τα Περιφερειακά Συστήματα Καινοτομίας (RIS) και  αναλύει τα ουσιώδη συστατικά της συγκρότησής τους όπως η καινοτομία, η γνώση, και οι εμπλεκόμενοι φορείς και παρουσιάζει τον καθοριστικό ρόλο της λειτουργίας των συνθετικών τους στοιχείων όπως είναι η διαχείριση της γνώσης, οι δικτυώσεις, και οι μεταξύ τους αλληλεπιδράσεις. Διατρέχει βιβλιογραφικά τα παρομοίου συστήματος καινοτομίας,  εθνικά συστήματα καινοτομίας και συμπλέγματα (clusters) και αναδεικνύει τους παράγοντες για τους οποίους λειτουργούν αποτελεσματικά στα βασικά τους στοιχεία. Περιγράφει επιτυχή παραδείγματα εφαρμογής για όλα τα παραπάνω και εστιάζει στη μελέτη περίπτωσης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΚΜ) όπου υλοποιεί  εδώ και δύο περιόδους τις  Στρατηγικές Έρευνας και Καινοτομίας για Έξυπνη Εξειδίκευση (RIS3). Αυτό είναι ένα σχέδιο πολιτικής για εξειδίκευση στην έρευνα και στην καινοτομία σε περιφερειακό επίπεδο, όπου επιδιώκονται  εφάμιλλοι στόχοι με αυτούς των συστημάτων καινοτομίας, δηλ. την προαγωγή της  με απώτερο στόχο την ανάπτυξη και το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της Περιφέρειας στο παγκόσμιο στερέωμα.

Στην περίπτωση της Περιφέρειας η εργασία καταπιάνεται με την κατάσταση της όσο αφορά τις κοινωνικο-οικονομικές της επιδόσεις (ανεργία, φτώχεια, εισοδήματα) και οι οποίες την κατατάσσουν στις χαμηλότερες από τις 13 Περιφέρειες της χώρας την τελευταία επταετία - δεκαετία. Το ίδιο ισχύει και με τις επιδόσεις της καινοτομίας της (2023) όπου σύμφωνα  με το European Innovation Scoreboard κατατάσσεται στην κατώτερη ομάδα των Περιφερειών της Ελλάδας  (δηλ. ‘moderate innovator-’). Σε όλα τα προηγούμενα, αποτελούν  ενθαρρυντικές εξελίξεις η συγκρότηση μίας συνεκτικής και δια-λειτουργικής δομής διακυβέρνησης του RIS3, με  θεωρητικό υπόβαθρο, η επίτευξη πρωτιών σε συμμετοχές και διακρίσεις σχετικά με αριθμό δημοσιεύσεων, οι συμμετοχές σε εγκεκριμένα προγράμματα έρευνας (ΗΟRIZON) και η κατακόρυφη αύξηση (πάνω από το Μ.Ο.) των εταιρειών ‘’πολλαπλασιαστές καινοτομίας’’ (θερμοκοιτίδες, πάρκα). Η χρήση του RIS μέσα από τα εργαλεία (RIS3) της Περιφερειακής Πολιτικής της ΕΕ αναδεικνύει την χρησιμότητα και αποτελεσματικότητα του όταν αναληφθούν δράσεις για την ενεργοποίηση των συστατικών του στοιχείων και λειτουργιών