Η παρούσα μεταπτυχιακή εργασία επιχειρεί να καταγράψει τη ζωή των παιδιών ελληνικής καταγωγής στη Λαϊκή Δημοκρατία της Τσεχοσλοβακίας κατά την περίοδο 1945-1989, τα οποία εξαιτίας του ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου, είτε μεταφέρθηκαν στην Τσεχοσλοβακία, είτε γεννήθηκαν εκεί. Η μελέτη βασίζεται στο μεγαλύτερο μέρος της σε προφορικές μαρτυρίες. Η εργασία χωρίζεται σε δύο μέρη. Στο θεωρητικό μέρος, εξετάζονται η αξία και η δυναμική της προφορικής ιστορίας, καθώς και η δυναμική της μνήμης. Αρχικά, παρουσιάζονται οι δύο διαφορετικές πολιτικές (ΚΚΕ και επίσημης ελληνικής κυβέρνησης) που ακολουθήθηκαν στο ζήτημα της μεταφοράς ανηλίκων από το πεδίο του πολέμου. Έπειτα, γίνεται αναφορά στο γενικότερο πλαίσιο που ίσχυε για τις μετακινήσεις και τη στρατολόγηση ανηλίκων και τέλος εξετάζονται το κλίμα που επικρατούσε στις Λαϊκές Δημοκρατίες της Ανατολικής Ευρώπης την περίοδο άφιξης των παιδιών, η ιστορία της πολιτικής προσφυγιάς στην Τσεχοσλοβακία, η άφιξη και η εκπαίδευση των παιδιών ελληνικής καταγωγής στην Τσεχοσλοβακία, η Επιτροπή "Βοήθεια στο Παιδί", η άφιξη των ενηλίκων και η επιστροφή στην Ελλάδα. Στο δεύτερο μέρος παρουσιάζονται οι προφορικές μαρτυρίες πέντε αφηγητών που εξιστορούν αναμνήσεις και εμπειρίες αναφορικά με τη μετακίνησή τους στην Τσεχοσλοβακία την περίοδο του Εμφυλίου, τη ζωή τους εκεί και την επιστροφή/μετεγκατάστασή τους στην Ελλάδα.

The present thesis attempts to document the life of children of Greek origin in the Czechoslovak People's Republic during the period 1945-1989, who were either transferred to Czechoslovakia or born there due to the Greek Civil War. It is based for the most part on oral testimonies and it is divided in two parts. In the theoretical part, I examine the value and dynamics of oral history and the dynamics of memory. I present the two different policies (KKE and the official Greek government) that were followed on the issue of the transfer of minors from the battlefield. Then, I present the general framework that applied to the movement and recruitment of minors is discussed, the conditions of life in the People's Republics of Eastern Europe at the time of the children's arrival, the history of political refugeeism in Czechoslovakia, the arrival and education of children of Greek origin in Czechoslovakia, the "Help to the Child" Commitee, the arrival of adults refugees and their return to Greece. The second part presents the oral testimonies of five narrators who recount memories and experiences regarding their movement to Czechoslovakia during the Civil War, their life there and their return/resettlement in Greece