Η Βελγίδα κινηματογραφίστρια Chantal Akerman, μια από τις κορυφαίες σκηνοθέτριες του ευρωπαϊκού πειραματικού κινηματογράφου, αναδεικνύει με το έργο της μια φεμινιστική προσέγγιση στον κινηματογράφο. Μέσω του αντισυμβατικού κινηματογραφικού της βλέμματος, με τα μεγάλης διάρκειας στατικά πλάνα, τη μη γραμμική αφήγηση και το ελάχιστο μοντάζ, έρχεται σε ρήξη με τον κυρίαρχο εμπορικό κινηματογράφο και αναζητά νέους τρόπους θέασης και αναπαράστασης των γυναικών. Η παρούσα εργασία εστιάζει σε τρεις από τις ταινίες της Akerman της δεκαετίας του 1970: Je tu il elle (1974), Jeanne Dielman, 23 Quai du Commerce, 1080 Bruxelles (1975) και News from home (1976). Καθεμία από τις ταινίες αυτές θίγει διαφορετικές πτυχές της γυναικείας εμπειρίας, αποκαλύπτοντας τους κοινωνικούς περιορισμούς που υφίστανται οι γυναίκες κατά τη δεκαετία του '70 και αναδεικνύοντας πλευρές της γυναικείας υποκειμενικότητας και σεξουαλικότητας. Με τον τρόπο αυτό ενθαρρύνει τον θεατή να προβληματιστεί γύρω από την απεικόνιση των γυναικών στον κινηματογράφο, αλλά και τη γενικότερη θέση τους στην κοινωνία. Στο πλαίσιο της μελέτης αυτής παρουσιάζονται τα ζητήματα που ήρθαν στο προσκήνιο κατά τη δεκαετία του 1970 μέσα από το φεμινιστικό κίνημα, καθώς και η συσχέτισή τους με τις ταινίες της Akerman. Ταυτόχρονα εξετάζονται οι φεμινιστικές θεωρίες για τον κινηματογράφο, η σχέση του γυναικείου με τον φεμινιστικό κινηματογράφο, τα είδη στα οποία στράφηκαν οι κινηματογραφίστριες της εποχής και οι θεωρίες και κριτικές γύρω από τη δόμηση μιας νέας κινηματογραφικής γλώσσας. Με την παρούσα εργασία αναμένεται η κατανόηση της σύνδεσης των ταινιών με τον φεμινισμό και η συμβολή της Akerman στη δόμηση του γυναικείου βλέμματος στον κινηματογράφο.
The Belgian filmmaker Chantal Akerman, one of the leading directors of European experimental cinema, highlights with her work a feminist approach to cinema. Through her unconventional cinematic gaze, with its long static shots, non-linear narrative, and minimal editing, she breaks with mainstream commercial cinema and seeks new ways of seeing and representing women.This essay focuses on three of Akerman's films from the 1970s: Je tu il elle (1974), Jeanne Dielman, 23 Quai du Commerce, 1080 Bruxelles (1975), and News from home (1976). Each of these films touches on different aspects of the female experience, revealing the social constraints women endured in the 1970s and highlighting aspects of female subjectivity and sexuality. In this way, it encourages the viewer to reflect on the portrayal of women in cinema and their general position in society. The study presents the issues that came to the fore in the 1970s through the feminist movement and their connection to Akerman's films. At the same time, it examines feminist theories of cinema, the relationship between women's and feminist cinema, the genres to which women filmmakers of the time turned, and the theories and critiques surrounding the construction of a new cinematic language. The essay is expected to provide an understanding of the films’ connection to feminism and Akerman's contribution to the structuring of the female gaze in cinema.
Κύριο μέρος της Διπλωματικής