Περίληψη

Εισαγωγή: Το ξέσπασμα του κορονοϊού και η επέλευση της πανδημίας COVID-19 επηρέασε δυσμενώς όλα τα πληθυσμιακά σύνολα παγκοσμίως, επιφέροντας ιδιαίτερα αρνητικές επιπτώσεις σε ευάλωτες ομάδες, όπως άτομα με χρόνιες παθήσεις ή ασθενείς με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα (όπως οι καρκινοπαθείς), ή ασθενείς με ψυχικές παθήσεις. Το αίσθημα της ανασφάλειας και αβεβαιότητας που ενισχύθηκε κατά την περίοδο της πανδημίας πυροδότησε και ενεργοποίηση αμυντικών και προσαρμοστικών μηχανισμών εκ μέρους των ασθενών.

Σκοπός: Στόχος της παρούσας ερευνητικής εργασίας είναι η διερεύνηση της επίπτωσης της πανδημίας COVID-19 στην καθημερινότητα, λειτουργικότητα αλλά και θεραπευτική προσέγγιση ογκολογικών ασθενών, η ανίχνευση δυσχερούς ή μη πρόσβασης σε δομές υγειονομικής περίθαλψης και η συνολική επίδραση στην ποιότητα ζωής τους.

Μέθοδος: Η μελέτη διεξήχθη μέσω συνέντευξης και χρήσης ερωτηματολογίων σε δείγμα 74 ασθενών που νοσούν ή έχουν νοσήσει από καρκίνο. Τα εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν είναι  1. Η Κλίμακα PHQ-9, 2. H Κλίμακα Δυσανεξίας στην Αβεβαιότητα (Intolerance of Uncertainty Scale, IUS-12), 3. Η Κλίμακα Ανθεκτικότητας Connor-Davidson (CD-RISC), 4. Η Κλίμακα EORTC QLQ-C30, 5. Η Κλίμακα Fear of Cancer Recurrence Inventory- Short Form (FCRI-SF)

Αποτελέσματα: Η πλειοψηφία των ασθενών θεωρεί ότι η πανδημία δεν επέδρασε στην πορεία της νόσου τους. Παράμετροι όπως η ηλικία, η κατάθλιψη, η δυσανεξία στην αβεβαιότητα και ο φόβος υποτροπής καρκίνου έλαβαν θέση αρνητικών προγνωστικών παραγόντων και συσχετίστηκαν αρνητικά με την ποιότητα ζωής των ασθενών καθώς επίσης και με την ψυχική τους ανθεκτικότητα.

Συμπεράσματα: Φαίνεται ότι ο φόβος υποτροπής του καρκίνου υπερτερεί της εκδήλωσης αγχώδους συμπτωματολογίας οφειλόμενης σε στρεσσογόνες συνθήκες όπως αυτή μιας πανδημίας, και ότι η πλήρης και εμπεριστατωμένη ενημέρωση από ειδικούς – υγειονομικούς θα μπορούσε να συμβάλλει στη δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης και ασφάλειας.

Λέξεις–κλειδιά: καρκίνος, πανδημία, Covid-19, ψυχική ανθεκτικότητα, ποιότητα ζωής, φόβος καρκίνου

Abstract

Introduction: The outbreak of the coronavirus and the onset of the COVID-19 pandemic adversely affected all population groups worldwide, with particularly negative effects on vulnerable groups, such as people with chronic diseases or patients with weakened immune systems (such as cancer patients), or patients with mental ailments. The feeling of insecurity and uncertainty that was reinforced during the pandemic period also triggered the activation of defensive and adaptive mechanisms on behalf of the patients.

Purpose: The aim of this research work is to investigate the impact of the COVID-19 pandemic on the daily life, functionality and therapeutic approach of oncology patients, the detection of difficult or no access to health care structures and the overall effect on their quality of life.

Method: The study was conducted through interviews and the use of questionnaires in a sample of 74 patients who have or have had cancer. The tools used are 1. The PHQ-9 Scale, 2. The Intolerance of Uncertainty Scale (IUS-12), 3. The Connor-Davidson Resilience Scale (CD-RISC), 4. The EORTC Scale QLQ-C30, 5. The Fear of Cancer Recurrence Inventory- Short Form (FCRI-SF)

Results: The majority of patients consider that the pandemic did not affect the course of their disease. Parameters such as age, depression, intolerance of uncertainty and fear of cancer recurrence took the place of negative prognostic factors and were negatively associated with the patients' quality of life as well as with their mental resilience.

Conclusions: It seems that the fear of cancer recurrence outweighs the manifestation of anxiety symptoms due to stressful conditions such as that of a pandemic, and that thorough information from health experts could contribute to the creation of a climate of trust and security.

Keywords: cancer, pandemic, Covid-19, mental resilience, quality of life, fear of cancer