Η σύνδεση της επιστημονική γνώσης και της Τέχνης, ως ερμηνευτικό μέσο, χρονολογείται πίσω στο 18º αιώνα. Όπως αναφέρει η Bennett (2003) o εκθεσιακός χώρος συχνά παραλληλίζεται με τη θεατρική σκηνή αφού μοιράζονται αρκετά κοινά σημεία στην υποδομή τους, υποστηρίζονται από πρακτικές και διανοητικές ικανότητες, ερμηνευτικές πράξεις και διαμεσολάβηση και, εν τέλει, από θεατές ([Bennett 2003] Φιλιππουπολίτη, 2021). Οι Lorenc et al. (2007:56) μελετώντας την σημασία της αλληλεπίδρασης της επιστημονικής γνώσης με την Τέχνη υπογραμμίζουν ότι , «το κλειδί είναι να μετατραπεί η περίπλοκη πληροφορία σε μια προσβάσιμη εμπειρία εμβύθισης…με την εισαγωγή στοιχείων από την Τέχνη»  με  σκοπό την απομάκρυνση από την συνήθη στερεοτυπική απεικόνιση της επιστημονικής πληροφορίας (Lorenc et al., 2007). Για την παρούσα εργασία υιοθετήσαμε τις αρχές της υψηλών προδιαγραφών έρευνας (Rolfe & Mac Naughton, 2010) ενώ επιλέξαμε να χρησιμοποιήσουμε αλληλεπιδραστική προσέγγιση, η οποία ερευνά το υποκείμενο και τις ενέργειες σε συσχέτιση με το περιβάλλον του (Adams & Marshall, 1996), ανακαλύπτοντας το χώρο της τυπικής (σχολεία) και μη τυπικής εκπαίδευσης (μουσεία/κέντρα επιστημών) μέσα από το πρίσμα της επιστημονικής γνώσης και της Τέχνης.

Πραγματοποιήσαμε ποιοτική έρευνα για να συλλέξουμε τις απόψεις των επαγγελματιών της τυπικής και μη τυπικής εκπαίδευσης αναφορικά με την προώθηση της επιστημονικής  γνώσης μέσω της Τέχνης. Επιπλέον, χρησιμοποιήσαμε μη συμμετοχική μεθοδολογική προσέγγιση για να ερευνήσουμε διάφορα τοπικά, εθνικά και διεθνή μουσεία και κέντρα επιστημών και δημιουργήσαμε ένα περιγραφικό εργαλείο, με το οποίο αναλύθηκαν οι δυνατότητες, που προσφέρουν τα μουσεία/κέντρα επιστημών, σχετικά με τη διατήρηση του δεσμού μεταξύ της επιστήμης και της Τέχνης και το πώς αυτός μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους φορείς μη τυπικής εκπαίδευσης.

Τα απομαγνητοφωνημένα δεδομένα των συνεντεύξεων αναλύθηκαν με στόχο τον εντοπισμό κοινών θεμάτων. Παρατηρούμε ότι οι επαγγελματίες εστιάζουν στη σημασία της σύνδεσης και της συνεργασίας ανάμεσα στους φορείς τυπικής και μη τυπικής εκπαίδευσης. Ακόμα, τονίζουν τα οφέλη που θα προσφέρει στους επισκέπτες των μουσείων/κέντρων επιστημών, ειδικότερα των νεότερων. Ενώ η έρευνα πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με τον κώδικα δεοντολογίας που διέπει την εκπαιδευτική έρευνα (BERA, 2018).

Η παρούσα εργασία είναι ποιοτική, μικρής κλίμακας. Πραγματοποιήσαμε συνεντεύξεις με περιορισμένο αριθμό επαγγελματιών της τυπικής (σχολεία) και της μη τυπικής εκπαίδευσης (μουσεία). Αναμφίβολα, τα παραπάνω αποτελούν και τους περιορισμούς της έρευνας, με αποτέλεσμα να είναι αναγκαία η περαιτέρω πραγματοποίηση συνεντεύξεων με επαγγελματίες άλλων τομέων. Για αυτό το λόγο δημιουργήθηκε ένα περιγραφικό εργαλείο μέσω του οποίου αναλύονται οι δυνατότητες που προσφέρουν οι ιστότοποι διαφόρων μουσείων και κέντρων επιστημών στις/στους επισκέπτριες/επισκέπτες τους να λάβουν επιστημονική γνώση με τη χρήση εικαστικών και δημιουργικών πρακτικών και εφαρμογών.

Τα τοπικά, εθνικά και διεθνή μουσεία και κέντρα επιστημών μελετήθηκαν ως προς τις δραστηριότητες που προσφέρουν στον φυσικό και διαδικτυακό τους χώρο, σε συνεργασία με το σχολείο, ενώ παράλληλα μελετήθηκαν οι δυνατότητες που προσφέρει το μουσείο/κέντρο επιστημών στο σχολικό περιβάλλον αλλά και στα πλαίσια της κοινωνίας. Παρατηρήθηκε ότι η πλειοψηφία των προς μελέτη μουσείων/κέντρων επιστημών αντιλαμβάνεται τις δυνατότητες που μπορεί να προσφέρει ο συνδυασμός της Τέχνης και της επιστημονικής γνώσης. Ως αποτέλεσμα υιοθετούν ιδέες και χρησιμοποιούν πρακτικές σύμφωνες με την εκπαιδευτική προσέγγιση STEAM. Παρόλο τους περιορισμούς, τα αποτελέσματα της έρευνας είναι πρωτότυπα και οδηγούν σε αδιαμφισβήτητα συμπεράσματα για τη αξία της σύνδεσης των φορέων τυπικής και μη τυπικής εκπαίδευσης για την προώθηση της επιστημονικής γνώσης μέσω της Τέχνης. 

The links between scientific knowledge and Art as means of interpretation is dated back to the 18th century. The exhibition space of the museum is often paralleled with the theatre stage as they share several commonalities in their infrastructure, they are supported by practical and intellectual capacities, performative acts and mediation and, ultimately, by ‘visitors’ ([Bennett 2003] Filippoupoliti, 2021). Lorenc et al, (2007:56) addressing the important link between scientific knowledge and Art stating that ‘the key is to turn complex information into an accessible immersive experience...by bringing in elements from Art’ to break down the stereotypical way in which scientific information is usually portrayed. At this research project, we adopted the principles for high quality research (Rolfe & Mac Naughton, 2010) and we proposed taking an interactionist approach; one that examines the person in interaction within their environment (Adams & Marshall, 1996) by exploring the links of the Scientific knowledge and Art within the ecosystem of formal (schools) and non-formal (museum) education.

We explored via a qualitative approach and an interpretivist research paradigm the opinions of Professionals in formal and non-formal education via the use of semi structured interviews on the promotion of Scientific knowledge via Art. We also adopt a non-participatory methodological approach within several contexts of science centers on local, national, and international level and as a result of those observations we developed a tool to explore the opportunities the museums offered to maintain these strong links of Scientific knowledge and Art and how this can be used by the formal education.

Transcripts of the semi structured interviews were analysed through a read re-read iterative process where themes were noted. The researchers identified that professionals were addressing the importance of strong links between formal and non-formal education and how this will be extremely beneficial for the museum visitors; those of younger ages mostly. This research is being conducted according to the ethical guidelines for educational research, (BERA, 2018).

There were clear limitations to this study. First and most notably it was a small-scale and qualitative study. Second, the researchers interviewed a limited number of professionals working at the formal (school) or non-formal (museum) sector which indicates that semi structured interviews with other participants at other environments may address other categories as well. For this reason, a descriptive tool was created to analyze the possibilities offered by various museums and science centers to their visitors in acquiring scientific knowledge through artistic practices and applications.

The local, national, and international museums and science centers were studied regarding the activities they offer in their physical and online spaces, and in collaboration with schools. Moreover, we examined the possibilities that the museum/science center offers in the school environment and within the broader societal context. It was observed that most of the museums/science centers under study perceive the possibilities that the combination of Art and scientific knowledge can offer, leading to the adoption of the ideas promoted by the STEAM educational approach. In spite of the above limitations, the results from this small-scale study are original and the researchers acknowledge the importance of strong links between formal and non-formal environments in promoting Scientific knowledge via Art.