Αντικείμενο της διπλωματικής εργασίας είναι η επεξεργασία, ανάλυση και σύγκριση των διαπιστώσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το κράτος δικαίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην Ελλάδα, όπως αυτές καταγράφονται στις συναφείς εκθέσεις της την περίοδο 2020-2023. Σημείο εστίασης της εργασίας αποτελεί το φαινόμενο της διαφθοράς, η καταπολέμηση του οποίου συμπεριλαμβάνεται μεταξύ των τεσσάρων πυλώνων του ευρωπαϊκού μηχανισμού που ενσωματώνεται στην εργαλειοθήκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το κράτος δικαίου. Μέσα από την εργασία αναδεικνύεται ο ρόλος του εσωτερικού ελέγχου στην καταπολέμηση της διαφθοράς και κατ΄ επέκταση στη διασφάλιση του κράτους δικαίου.

Στο πρώτο μέρος της εργασίας επιχειρείται μια ανάλυση του φαινομένου της διαφθοράς. Στο πλαίσιο αυτό προσδιορίζεται εννοιολογικά το φαινόμενο, διενεργείται η προσέγγισή του υπό διάφορα οπτικά πρίσματα και καταγράφονται οι παράγοντες που το διαμορφώνουν, εστιάζοντας ιδιαιτέρως στο ζήτημα της εξουσίας. Το κεφάλαιο ολοκληρώνεται με την καταγραφή των συνεπειών του φαινομένου.

Σημείο εστίασης του δεύτερου μέρους αποτελεί ο εσωτερικός έλεγχος. Αναλύονται θέματα που αφορούν στον εννοιολογικό προσδιορισμό του, στην βασική αποστολή και λειτουργία του, στις θεμελιώδεις αρχές για την επαγγελματική εφαρμογή του, στον Κώδικα Δεοντολογίας των εσωτερικών ελεγκτών αλλά και στον ρόλο τους ως επαγγελματίες. Στο συγκεκριμένο κεφάλαιο, μέσω μιας συλλογιστικής διαδικασίας με κεντρικό άξονα τη διακυβέρνηση, επιχειρείται η ανάδειξη της σημασίας του εσωτερικού ελέγχου. 

Έχοντας ήδη προσεγγίσει το φαινόμενο της διαφθοράς και του εσωτερικού ελέγχου, η ανάλυση συνεχίζεται και επεκτείνεται σε ένα έτερο ζήτημα, ήτοι το κράτος δικαίου. Στόχος του τρίτου μέρους της εργασίας είναι η προσέγγιση του κράτους δικαίου, η διαστασιολόγησή του ως προς τη διαφθορά και εν τέλει η ανάδειξη του ρόλου του εσωτερικού ελέγχου ως εργαλείο καταπολέμησης του συγκεκριμένου φαινομένου και κατ΄επέκταση ως εργαλείο προάσπισης του κράτους δικαίου. 

Αυξημένη βαρύτητα έχει δοθεί στο τέταρτο μέρος της εργασίας το οποίο εστιάζει στις Εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το κράτος δικαίου. Μέσα από μια μεθοδική προσέγγιση και επεξεργασία τους διενεργείται ανάλυση και καταγραφή των σχετικών με το κράτος δικαίου διαπιστώσεων και συστάσεων τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και στην Ελλάδα, με ιδιαίτερη έμφαση στο ζήτημα της διαφθοράς, ενώ πρόσθετα παρουσιάζονται οι συναφείς απορρέουσες θεωρητικές αλλά και πρακτικές προεκτάσεις, μία εκ των οποίων αποτελεί ο εσωτερικός έλεγχος.

Based on the reports of the European Commission regarding the rule of law for the period 2020-2023, the dissertation thesis focuses on the analysis and comparison of the respective findings concerning the European Union as well as Greece. Main point of focus is the phenomenon of corruption, the fight against which is one of the four pillars of the European mechanism integrated into the European Union’s toolbox for the rule of law. The paper highlights the role of internal audit in the fight against corruption and consequently in safeguarding the rule of law.

In the first part of the paper, the phenomenon of corruption is analysed under several perspectives. Towards that direction, definition of corruption as well as recording of various determining factors is attempted, focusing especially in the issue of the power. Consequences of the phenomenon are also recorded in this chapter.

Internal audit is the point of focus of the second chapter. Topics that are approached relate to the definition of internal audit, its mission, function and role, the fundamental
principles for its professional implementation, the Code of Ethics of internal auditors as well as their role as professionals. In this specific chapter, the added value of internal audit in governance is highlighted.

After the approach of corruption and internal audit, the analysis continues and expands
to another issue, namely the rule of law. Third part’s objectives are the analysis of the rule of law, the analysis of its pillar that relates to the fight against corruption and finally the highlight of internal audit as an effective tool that can be used in this fight and in the safeguarding of the rule of law.

The main part of the dissertation thesis is the fourth one and it focuses on the European Commission’s reports for the rule of law. Through a methodical approach and review of these reports, an analysis and recording of findings and recommendations related to the rule of law is carried out, both in the European Union and in Greece with special emphasis on the issue of corruption. Finally, the related theoretical and practical implications are recorded, one of which is internal audit.