Μέσα σε ένα περιβάλλον αναζητήσεων, κοινωνικών διεκδικήσεων και ευρύτερων πολιτικών διαφοροποιήσεων που συντελέστηκαν κυρίως στην Ευρώπη και την Αμερική, έλαβαν χώρα τεράστιες αλλαγές στους τομείς της επικοινωνίας, της τεχνολογίας και της ψυχαγωγίας. Παράλληλα, καθίσταται σαφές ότι τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας επιλέγουν να διαθέσουν τους πόρους και τον ελεύθερο χρόνο τους στην ψυχαγωγία μέσω του πολιτισμού, ενώ η νέα γενιά προτιμά για την ψυχαγωγία της προϊόντα, που σχετίζονται με την τεχνολογία. Αποκύημα όλων αυτών των παραγόντων είναι η εμφάνιση της βιομηχανίας του πολιτισμού, ευρύτερα γνωστής ως «Πολιτιστική Βιομηχανία». Η θεμελίωση της έννοιας της «Πολιτιστικής Βιομηχανίας» προέρχεται από τους διανοούμενους της Σχολής της Φρανκφούρτης οι οποίοι άσκησαν έντονη κριτική στα προϊόντα της «Βιομηχανίας του Πολιτισμού» υπό το πρίσμα ότι αποτελούν εμπορευματοποίηση της τέχνης και του πολιτισμού. Ως εκ τούτου, ένας από τους τομείς που επηρεάστηκαν από την προαναφερθείσα τάση ήταν και η μουσική. Σε συνδυασμό με την ανάπτυξη της τεχνολογίας και του διαδικτύου, η μουσική κυκλοφορεί πλέον μαζικά σε παγκόσμια κλίμακα και είναι πρόσβασιμη από ολοένα και περισσότερους ανθρώπους.

Η παρούσα διπλωματική εργασία εξετάζει αφενός τα κύρια χαρακτηριστικά και την επίδραση της Πολιτιστικής Βιομηχανίας στους τομείς της καθημερινής ζωής και ψυχαγωγίας του ατόμου και αφετέρου, συσχετίζει και αναλύει την παρουσία της στον τομέα της μουσικής, λαμβάνοντας ως σημείο αναφοράς την ιστορική πορεία και δράση των θρυλικών Beatles, ως συγκρότημα που αποτελεί μέχρι και σήμερα κοινώς αποδεκτό πολιτιστικό και καλλιτεχνικό ορόσημο. Πιο συγκεκριμένα, στο πρώτο μέρος της εργασίας, περιγράφεται και έπειτα αναλύεται η έννοια της Πολιτιστικής Βιομηχανίας, όπως θεμελιώθηκε από τους εκπροσώπους της Σχολής της Φρανκφούρτης με κύριους εκφραστές τους Adorno και Horkheimer, ενώ παράλληλα εξετάζεται ο βαθμός επιρροής της στην τέχνη και τους ευρύτερους τομείς της κοινωνικής και πολιτιστικής ζωής, υπό το πρίσμα της έννοιας του καπιταλισμού και των συνθηκών που δημιουργήθηκαν μετά το πέρας του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Στο δεύτερο μέρος, αρχικά παρουσιάζονται και αναλύονται οι έννοιες της pop και rock μουσικής καθώς και των σχετικών υποειδών τους, με αναφορά στα βασικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα που αφορούν, μεταξύ άλλων, στη δομή, τα τεχνικά χαρακτηριστικά και το θεματικό περιεχόμενό τους, ενώ ταυτόχρονα επιχειρείται συσχετισμός τους με τα παράγωγα της Πολιτιστικής Βιομηχανίας. Στη συνέχεια, πραγματοποιείται εκτενής αναφορά στην πορεία των Beatles και της παρακαταθήκης τους σε όλα τα επίπεδα της πολιτιστικής, κοινωνικής και καλλιτεχνικής ζωής. Η μεγάλη απήχηση και επιρροή των «Σκαθαριών» από το Λίβερπουλ στο παγκόσμιο γίγνεσθαι, αποτελεί σημείο αναφοράς για την Πολιτιστική Βιομηχανία και τα προϊόντα της σε τομείς ψυχαγωγίας όπως η μουσική, ο κινηματογράφος, η τηλεόραση και το ραδιόφωνο, ιδιαίτερα κατά τη δεκαετία του 1960. Τέλος, η μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία ολοκληρώνεται μέσα από τα συμπεράσματα που προέκυψαν, έπειτα από τη βιβλιογραφική έρευνα και ανάλυση, καταδεικνύοντας τους τομείς κατά τους οποίους οι Beatles ανήκουν στην Πολιτιστική Βιομηχανία ή εφάπτονται αυτής και αντίστοιχα, εκείνους όπου οι τελευταίοι συνδέονται με τη λαϊκή τέχνη, ως συγκρότημα γνήσιας καλλιτεχνικής δημιουργίας και πνευματικής έκφρασης.

In an environment of quests, social demands and broader political differentiations that occured mainly in Europe and America, huge changes took place in the fields of communication, technology and entertainment. At the same time, it is becoming clear that the older people choose to dedicate their leisure time to entertainment related to culture, while the younger generations prefer technology-related ways and products for their entertainment. Thus, a figment of all these factors is the emergence of the cultural industry, more commonly known as the "Cultural Industry". The foundation of the concept of "Cultural Industry" comes from the intellectuals of the Frankfurt School, who strongly criticized the products related to the "Cultural Industry", from the point of view that they constitute a vast commercialization of art and culture. Therefore, one of the sectors affected by the aforementioned tendency was also the music and its sectors. Moreover, combined with the establishment of audio playback devices and the new recording technologies, the development of discography and internet as well as the emergence of the radio, music is now massively circulating worldwide and becomes accessible to more and more people across the world.

On the one hand, the present diploma thesis examines the main impact and characteristics of the Cultural Industry in the fields of everyday life and entertainment of the individuals and on the other hand, correlates and analyzes its presence in the field of music, taking as a reference point the historical course, evolution and action of the legendary Beatles, as a widely known and eminent band that is commonly accepted as a cultural and artistic landmark. More specifically, in the first part of the thesis, the concept of the Cultural Industry is described and then analyzed in detail, as it was founded by the intellectuals of the Frankfurt School, via its main exponents Adorno and Horkheimer. At the same time, its degree of influence on art and the wider sectors of social and cultural life is examined and presented, in the light of the concept of capitalism and the political and social conditions established worldwide, after the end of the World War II. In the second part of the thesis, the concepts of pop and rock music and their related musical subgenres are initially presented and analyzed, with reference to the basic features concerning, among others issues, their general structure, the technical characteristics and the thematic content, while at the same time it is being attempted to correlate them with the derivatives of the Cultural Industry. What is more, there is an extensive reference to the course and evolution of the Beatles and their legacy within all the aspects of cultural, social and artistic life. Apart from that, the worldwide impact and influence of this band, is a point of reference for the Cultural Industry and its products related to entertainment sectors such as music, film industry, television and radio, especially during the 1960s. Ultimately, the current thesis is completed through the conclusions that emerged after the research and analysis that occured, demonstrating the areas in which the Beatles belong to the Cultural Industry or are adjacent to it and respectively, the sectors where the latter are associated with pop art, as a band of genuine artistic creation and intellectual expression.