Στόχος: Η παρούσα ερευνητική εργασία στοχεύει στη διερεύνηση της σχέσης της ηθικής-ψυχολογικής παρενόχλησης με το άγχος, την εργασιακή ικανοποίηση και την επαγγελματική εξουθένωση σε επαγγελματίες υγείας στην Ελλάδα.

Παρά το γεγονός ότι υπάρχουν ήδη αρκετές αντίστοιχες μελέτες για το συγκεκριμένο θέμα, η παρούσα μελέτη έρχεται να προσθέσει νέα δεδομένα στην βιβλιογραφία χρησιμοποιώντας νέες παραμέτρους στη μεθοδολογία, συσχετίζοντας περισσότερες μεταβλητές και διευρύνοντας τις προοπτικές του φαινομένου με νέα ερωτήματα.

Η ιδιαιτερότητα της παρούσας μελέτης είναι η συσχέτιση του φαινομένου με μεγαλύτερο αριθμό διαφορετικών μεταβλητών, συμπεριλαμβανομένων προσωπικών και δημογραφικών δεδομένων, προκειμένου να μελετηθεί λεπτομερώς ο τρόπος με τον οποίο η ηθική-ψυχολογική παρενόχληση στον εργασιακό χώρο επηρεάζει την ψυχική και σωματική υγεία των επαγγελματιών υγείας.

Μεθοδολογία: Τα δεδομένα της παρούσας έρευνας συλλέχθηκαν μέσω ερωτηματολογίου, το οποίο δημιουργήθηκε στην πλατφόρμα Microsoft Forms και διανεμήθηκε σε μορφή δικτυακού συνδέσμου (link) σε πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης (Facebook). Ειδικότερα, αναρτήθηκε σε ομάδες των οποίων τα μέλη τηρούν τα κριτήρια των συμμετεχόντων στην έρευνα. Ο αριθμός των ερωτηματολογίων που διανεμήθηκαν και συμπληρώθηκαν ηλεκτρονικά είναι 103.

Επιπλέον, το ίδιο ερωτηματολόγιο διανεμήθηκε και σε φυσικά αντίτυπα, σε τριάντα (30) επαγγελματίες διαφόρων κλάδων υγείας που εργάζονται σε διαφορετικούς χώρους εργασίας και επεστράφησαν συμπληρωμένα στο σύνολό τους.

Κατόπιν αναλύθηκαν όλα μαζί, στοιχεία από 133 συμμετέχοντες στο σύνολο.

Για την έρευνα χρησιμοποιήθηκαν οι εξής κλίμακες:

- το Αναθεωρημένο Ερωτηματολόγιο Αρνητικών Συμπεριφορών (Negative Acts Questionnaire – Revised / NAQ-R) (1994, 1999 & 2009), (Kakoulakis C. et al, 2015)

- η Κλίμακα Overall Job Satisfaction Questionnaire των Brayfield και Rothe (1951), (Kafetsios et al, 2011)

- το Ερωτηματολόγιο της Κοπεγχάγης (Copenhagen Burnout Inventory-CBI), (Kristensen et al, 2005)

- η Κλίμακα Κατάστασης Άγχους (State–Trait Anxiety Inventory-STAI-40) (Spielberger et al, 1970)

- η Κλίμακα MacArthur, της Υποκειμενικής Κοινωνικής Κατάστασης (Perceived Social Status) (MacArthur scale of Subjective Social Status) (Adler et al., 2000), (Goodman et al., 2001)

-Τέλος, το ερωτηματολόγιο περιλαμβάνει ερωτήσεις που αφορούν στα δημογραφικά και επαγγελματικά χαρακτηριστικά των συμμετεχόντων.

H στατιστική επεξεργασία πραγματοποιήθηκε με το υπολογιστικό πρόγραμμα στατιστικής ανάλυσης SPSS 26.0.

Αποτελέσματα: Οι συσχετίσεις μεταξύ των κλιμάκων της μελέτης έδωσαν τα εξής αποτελέσματα:

Η υποκειμενική κοινωνική κατάσταση των ερωτηθέντων/συμμετεχόντων:

σχετίζεται στατιστικά σημαντικά με την ηθική-ψυχολογική παρενόχληση, το εργασιακό άγχος, την ικανοποίηση από την εργασία και την εργασιακή εξουθένωση.

Η ηθική/ψυχολογική παρενόχληση:

σχετίζεται στατιστικά σημαντικά με το εργασιακό άγχος, την ικανοποίηση από την εργασία, την προσωπική εξουθένωση, την εργασιακή εξουθένωση και την εξουθένωση που προκύπτει από την συναναστροφή με τους ασθενείς.

Το εργασιακό άγχος:

σχετίζεται στατιστικά σημαντικά με την ικανοποίηση από την εργασία και τις τρεις διαστάσεις της εξουθένωσης.

Η ικανοποίηση από την εργασία:

σχετίζεται στατιστικά σημαντικά εξίσου και με τις τρεις διαστάσεις της εξουθένωσης.

Η προσωπική εξουθένωση:

σχετίζεται στατιστικά σημαντικά με την εργασιακή εξουθένωση και την εξουθένωση λόγω της συναναστροφής με τους ασθενείς.

Συμπεράσματα: Στο ερώτημα της έρευνας για το αν οι επαγγελματίες υγείας βιώνουν ηθική-ψυχολογική παρενόχληση, η παρούσα έρευνα έδειξε ότι το 50,8% των συμμετεχόντων έχει υποστεί παρενόχληση έστω μία φορά, ενώ η συχνότητα παρενόχλησης μια φορά το μήνα και συχνότερα ανέρχεται στο 15,2% των συμμετεχόντων.

Η ηθική-ψυχολογική παρενόχληση σχετίζεται αρνητικά με την υποκειμενική κοινωνική κατάσταση και την ικανοποίηση από την εργασία, αλλά θετικά με το άγχος, και με τις τρεις διαστάσεις της εξουθένωσης.

Συσχετίσεις και με άλλες παραμέτρους συμπληρώνουν την εικόνα της ηθικής-ψυχολογικής παρενόχλησης που αναδύεται από την παρούσα έρευνα.

Aim of the study: This research aims to investigate the relationship of mobbing with stress, job satisfaction and burnout in health professionals in Greece.

Despite the fact that there are already several corresponding studies on this topic, the present study adds new data to the literature by using new parameters in the methodology, correlating more variables and broadening the perspectives of the phenomenon with new questions.

The novelty of the present study is the correlation of the phenomenon with a larger number of different variables, including personal and demographic data, in order to detail the way in which professional mobbing affects the mental and physical hardship of health professionals.

Methodology: The data of this research was collected through a questionnaire that was created and completed through the Microsoft Forms platform and distributed online, by link, through a platform of social networks (Facebook). Furthermore, it was posted in groups whose members meet the criteria of the research participants. The number of questionnaires distributed and completed online is 103.

In addition, the same questionnaire was also distributed in physical copies, to thirty (30) professionals of various health branches working in different workplaces and all questionnaires were returned.

Data from a total of 133 participants were then analyzed together.

The following scales were used for the research:

- Negative Acts Questionnaire – Revised / NAQ-R) (1994, 1999 & 2009), (Kakoulakis C. et al, 2015)

- Overall Job Satisfaction Questionnaire των Brayfield και Rothe (1951), (Kafetsios et al, 2011)

- Copenhagen Burnout Inventory-CBI (Kristensen et al, 2005)

- State–Trait Anxiety Inventory-STAI-40 (Spielberger et al, 1970)

- Perceived Social Status, MacArthur scale of Subjective Social Status, (Adler et al, 2000), (Goodman et al, 2001)

-The questionnaire also includes questions regarding the demographic and professional characteristics of the participants.

The statistical processing was carried out with the statistical analysis computer program SPSS 26.0.

Results: The correlations between the scales of the study gave the following results:

Subjective social status of respondents/participants:

is statistically significantly related to moral-psychological harassment, work stress, job satisfaction and work burnout.

Moral-psychological harassment:

is statistically significantly related to work stress, job satisfaction, personal burnout, work burnout and patient burnout.

Work stress:

is statistically significantly related to job satisfaction and all three dimensions of burnout.

Job satisfaction:

is statistically significantly related to all three dimensions of burnout.

Personal burnout:

is statistically significantly related to work burnout and patient burnout.

Conclusions: In the research question of whether health professionals experience moral-psychological harassment, the present research showed that 50.8% of the participants have suffered mobbing at least once, while the frequency of harassment once a month or more often amounts to 15.2% of the participants.

Mobbing is negatively related to social status and job satisfaction, but positively to stress, and to all three dimensions of burnout.

Correlations with other parameters complete the picture of moral-psychological harassment that emerges from the present research.