Στην παρούσα μελέτη ερευνάται το ζήτημα της ανώμαλης εκτέλεσης των δημοσίων συμβάσεων, υπό το πρίσμα των ισχυουσών διατάξεων του ν. 4412/2016, όπως ισχύει κατόπιν πολλαπλών τροποποιήσεων και κυρίως του πρόσφατου ν. 4782/2021.

Ως πρώτο βήμα διάσωσης κάθε σύμβασης, συμπεριλαμβανομένων των δημοσίων συμβάσεων, προκρίνεται η τροποποίηση της προκειμένου να προσαρμοστεί σε νέες συνθήκες και να εξακολουθήσει να επιτελεί τον σκοπό της. Στις δημόσιες συμβάσεις, κυρίως προς προστασία των ανταγωνιστών που συμμετείχαν ή μπορούσαν να συμμετάσχουν κατά τη διαγωνιστική διαδικασία, υφίστανται πολλαπλοί περιορισμοί αναφορικά με την τροποποίησή τους, αποσκοπώντας στη μη αλλαγή της φύσης της σύμβασης.

Σε περίπτωση παραβίασης συμβατικών υποχρεώσεων, η νομοθεσία περί δημοσίων συμβάσεων παρέχει στην αναθέτουσα αρχή το δικαίωμα να επιβάλλει κυρώσεις στον ανάδοχο, ενώ σε ακραίες περιπτώσεις δύνανται οι συμβαλλόμενοι να προβούν στην καταγγελία/λύση της δημόσιας σύμβασης, εφόσον δεν είναι εφικτή η συνέχισή της. Ιδιαίτερος τρόπος λύσης της σύμβασης στο πεδίο των δημοσίων συμβάσεων είναι η έκπτωση, όπου εκτός από την αποξένωση του αναδόχου από την εκτέλεση της σύμβασης, του επιβάλλονται και κυρώσεις λόγω της αντισυμβατικής συμπεριφοράς του.

Στο πεδίο της έννομης προστασίας του αναδόχου κατά την εκτέλεση της δημόσιας σύμβασης, υφίσταται υποχρεωτική ενδικοφανής διαδικασία, την οποία οφείλει να ακολουθήσει ο ανάδοχος προτού προχωρήσει σε άσκηση ενδίκων βοηθημάτων. Στις δημόσιες συμβάσεις έργων και μελετών υφίσταται η ένσταση, ενώ τις δημόσιες συμβάσεις προμηθειών και παροχής γενικών υπηρεσιών ο ανάδοχος δύναται να ασκήσει διοικητική προσφυγή.

Εφόσον διέλθει από την ενδικοφανή διαδικασία και υφίσταται δυσμενείς συνέπειες, ο ανάδοχος δύναται να αιτηθεί δικαστική προστασία ασκώντας προσφυγή ουσίας. Αναλύεται συνοπτικά το ένδικο βοήθημα της αγωγής στο πλαίσιο των δημοσίων συμβάσεων και οι περιπτώσεις κατά τις οποίες ο ανάδοχος δύναται να προβεί σε άσκηση αγωγής. Τέλος, ιδίως για τις συμβάσεις έργων και μελετών, στο νόμο περί δημοσίων συμβάσεων έχει θεσπιστεί και διαιτητική διαδικασία επίλυσης των διαφορών, η οποία παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον παρά τη μειωμένη έως τώρα χρήση της.

In the present essay, the question of the irregular execution of public contracts is analysed, in the light of the current provisions of Law 4412/2016, as applicable upon multiple amendments and mainly by the recent Law 4782/2021.

In order to secure the execution of any contract, including public contracts, it is recommended to modify it in order for it to be adapted to new conditions and continue to fulfill its purpose. In public contracts, mainly to protect competitors who participated or could participate during the tender process, there are multiple restrictions regarding their modification, aiming at not altering the nature of the contract.

In case of breach of contractual obligations, the legislation on public contracts provides the contracting authority the right to impose sanctions on the contractor, while in extreme cases the contracting parties may proceed with the termination of the public contract, if its continuation is not possible. A special way of terminating the contract in the field of public contracts is the disqualification, where in addition to alienating the contractor from the execution of the contract, sanctions are also imposed on him due to his non-contractual behavior.

In the field of the legal protection of the contractor during the execution of the public contract, there is a mandatory administrative procedure, which the contractor must follow before proceeding with the exercise of remedies. In certain public contracts, the contractor should submit an objection, while in public contracts for supplies and the provision of general services, the contractor can bring an administrative appeal.

Upon going through the administrative procedure and in case the contractor continues to suffer adverse consequences, the contractor may request judicial protection by filing an appeal. The legal aid of the lawsuit in the context of public contracts and the cases in which the contractor can proceed with a lawsuit is briefly analysed. Finally, especially for certain public contracts, the law on public contracts has also established an arbitration procedure for the resolution of disputes, which is of great interest despite its limited use so far.