Η παρούσα διπλωματική εργασία διαπραγματεύεται ζητήματα επικοινωνίας και αειφόρου ανάπτυξης στον πολιτιστικό τομέα, ειδικότερα, τον μουσειακό. Σκοπός της έρευνας είναι η ανάδειξη της σημασίας του σύγχρονου αρχαιολογικού μουσείου ως μοχλού επικοινωνίας, φορέα εκδημοκρατικοποίησης, ποικιλομορφίας και κοινωνικής συνοχής, θεματοφύλακα της ταυτότητας και μνήμης, φροντιστή της εθνικής ιστορίας, πολιτιστικής κληρονομιάς και τέχνης και πηγή αειφόρου ανάπτυξης. Ο παραπάνω θεμελιώδης στόχος μελετάται και κατανοείται σε θεωρητικό επίπεδο και μέσα από τη λεπτομερή παρουσίαση και δια-συγκριτική μελέτη της επικοινωνιακής και αειφόρου πολιτικής δύο αρχαιολογικών μουσείων της περιφέρειας: του Αρχαιολογικού Μουσείου Χαλκίδας «Αρέθουσα» και του Αρχαιολογικού Μουσείου Θηβών. Όσον αφορά το μεθοδολογικό πλαίσιο υλοποίησης της ΔΕ, η άντληση του υλικού μέσα από προσεκτική αναζήτηση βιβλιογραφίας καθώς και η υιοθέτηση ποιοτικών μεθόδων έρευνας προς υποστήριξη των μελετών περίπτωσής μας —μεταξύ αυτών η ποιοτική συνέντευξη και επιτόπια παρατήρηση— συνέβαλαν στην επιτυχή πραγμάτωση της ερευνητικής εργασίας τόσο σε θεωρητικό όσο και εμπειρικό επίπεδο. Συμπερασματικά, η εφαρμογή ποικίλων επικοινωνιακών πρακτικών προσέλκυσης, επαφής και εξοικείωσης ενός ποικιλόμορφου κοινού με το πολύτιμο μουσειακό απόθεμα με στόχο την εξάσκηση της κριτικής του ματιάς και διεύρυνση της καλλιτεχνικής του παιδείας καθώς και η υιοθέτηση έξυπνων τεχνικών που αφορούν την αειφόρο ανάπτυξη η οποία αγκαλιάζει πτυχές κοινωνικές, πολιτισμικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές συνεισφέρουν στην επιβίωση και βιώσιμη λειτουργία των σύγχρονων αρχαιολογικών μουσείων της περιφέρειας, στην εκπλήρωση της πολυσύνθετης αποστολής τους και στην εξασφάλιση ενός υγειούς μέλλοντος για την τοπική κοινωνία με ποικίλα αναπτυξιακά οφέλη.

This dissertation deals with communication and sustainable development issues in the cultural sector, particularly, the museum sector. The research aims to highlight the importance of the contemporary archaeological museum as a communication tool, a promoter of democratization, diversity and social cohesion, a guardian of identity and memory, a caretaker of national history, cultural heritage and art and a resource for sustainable development. The above fundamental objective is studied and understood in a theoretical framework and through a detailed presentation and comparative study of the communication and sustainable policy between two archaeological museums of the periphery: the Archaeological Museum of Chalkida “Arethousa” and the Archaeological Museum of Thebes. Regarding the methodological framework, the extraction of research material through a deliberate search of bibliography and the adoption of qualitative research methods to support our case studies —including qualitative interview and field observation— contributed to the successful completion of the dissertation, theoretically and empirically. In conclusion, the implementation of various communication practices to attract, contact and acquaint a diverse audience with the valuable museum heritage in order to develop their critical eye and broaden their artistic education as well as the adoption of smart sustainable techniques that embrace social, cultural, economic and environmental aspects contribute to the survival and sustainability of the contemporary archaeological museums of the periphery, the fulfillment of their complex mission and the re-creation of a healthier future for the local community with a variety of developmental benefits.