Στην αυγή της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης, των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης και των ρομπότ, της παγκοσμιοποίησης, του διαδικτύου και των τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνιών οι πολιτισμικοί οργανισμοί καλούνται να αναθεωρήσουν τις παραδοσιακές μεθόδους λειτουργίας, διοίκησης, δημιουργίας και προβολής των πολιτιστικών τους αγαθών και προϊόντων υιοθετώντας νέες πρακτικές προσανατολισμένες στη νέα ψηφιακή εποχή. Όπως παρατηρήθηκε από τη βιβλιογραφική επισκόπηση, πολλοί πολιτισμικοί οργανισμοί παγκοσμίως ανέπτυξαν με επιτυχία ψηφιακές στρατηγικές, καθώς και στρατηγικές ψηφιακού μετασχηματισμού προκειμένου να καταστούν βιώσιμοι και ανταγωνιστικοί στο νέο ψηφιακό περιβάλλον ενώ η πανδημία Covid-19 επιτάχυνε τις διαδικασίες αυτές.

Στο πλαίσιο αυτό, αντικείμενο αυτής της εργασίας είναι να ερευνήσει τις συνέπειες του ψηφιακού χάσματος που δημιουργήθηκαν ως αποτέλεσμα της εισαγωγής των νέων τεχνολογιών στο εσωτερικό των πολιτιστικών οργανισμών και το κοινό τους. Όπως διαπιστώθηκε, πολλοί οργανισμοί παγκοσμίως αντιμετώπισαν προβλήματα στη διαδικασία υιοθέτησης των νέων τεχνολογιών λόγω κυρίως της έλλειψης ψηφιακών δεξιοτήτων, εξειδικευμένου προσωπικού και τεχνολογικών υποδομών. Παράλληλα, παρατηρήθηκε ότι οι νέες τεχνολογίες συνέβαλαν στην αύξηση του ψηφιακού χάσματος στο ευρύτερο κοινό εξαιτίας των ανισοτήτων που παρουσιάζονται στην πρόσβαση σε ψηφιακές συσκευές, στο διαδίκτυο καθώς και στην έλλειψη ψηφιακών δεξιοτήτων. Για τον λόγο αυτό προτείνονται συγκεκριμένες στρατηγικές ανάπτυξης ψηφιακών δεξιοτήτων για τους εργαζομένους των πολιτιστικών οργανισμών και στρατηγικές μείωσης του ψηφιακού χάσματος για το κοινό. Στην Ελλάδα -μέσω της ποιοτικής έρευνας που πραγματοποιήθηκε- διαπιστώθηκε ότι τα μουσεία Φυσικής Ιστορίας της Κρήτης και το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς κινούνται ταχύτατα προς έναν συνολικό ψηφιακό μετασχηματισμό και έχουν αναπτύξει ψηφιακές στρατηγικές. Παράλληλα, με την ποσοτική έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε δείγμα εργαζομένων των παραπάνω οργανισμών και αφορούσε στις ικανότητες χρήσης των ψηφιακών δεξιοτήτων, διαπιστώθηκε η ανάγκη για περαιτέρω επιμόρφωση και εξειδίκευση στον τομέα της δημιουργίας ψηφιακού περιεχομένου και στη χρήση εργαλείων ανάλυσης δεδομένων.

At the dawn of the fourth industrial revolution, artificial intelligence systems and robots, globalization, the internet and information and communication technologies, cultural organizations are called upon to rethink traditional methods of operation, management, creation and promotion of their cultural goods and products and to adopt new practices oriented towards the new digital era. As observed from the literature review, many cultural organizations worldwide have successfully developed digital and digital transformation strategies in order to become sustainable and competitive in the new digital environment while the Covid-19 pandemic accelerated these processes.

In this context, the aim of this work is to investigate the consequences of the digital divide that were created as a result of the introduction of new technologies within cultural organizations and well as on their public. As it was found, many organizations worldwide faced problems in the process of adopting new technologies mainly due to the lack of digital skills, specialized personnel and technological ifrastructures. At the same time, it was observed that new technologies have contributed to the increase of the digital divide among the general public due to the inequalities presented in access to digital devices, the internet as well as the lack of digital skills. For this reason, specific strategies are proposed for the development of digital skills for employees of cultural organizations and strategies for redusing the digital divide for the public. In Greece, through the qualitative research carried out, it was found that the Natural History Museums of Crete and the Piraeus Bank Group Cultural Foundation are moving rapidly towards an overall digital transformation and have developed digital strategies. At the same time, a quantitative survey conducted on a sample of employees of the above organizations concerning their abilities in the use of digital skills, revealed the need for further training and specialization in the field of digital content creation and the use of data analytics tools.