Ο Θρησκευτικός Τουρισμός αποτελεί μία ειδική μορφή τουρισμού που συναντάται από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας. Συνδέεται με θρησκευτικά αλλά και κοινωνικό-πολιτιστικά κίνητρα. Στην παρούσα εργασία έγινε προσπάθεια διερεύνησης των δυνατοτήτων ανάπτυξης του Θρησκευτικού Τουρισμού στο νησί της Λέσβου, με βάση τους υφιστάμενους τουριστικούς πόρους, τις ιδιαιτερότητες του προορισμού, τις απόψεις των εμπλεκόμενων φορέων. Το νησί δεν θεωρείται ανεπτυγμένος τουριστικός προορισμός. Στους ανασταλτικούς παράγοντες συγκαταλέγεται το μεταναστευτικό και η πανδημία Covid, τα προβλήματα προσβασιμότητας και έλλειψη υποδομών. Το κυριότερο εμπόδιο όμως, όσον άφορα την αναπτυξιακή προοπτική του θρησκευτικού τουρισμού αποτελεί η έλλειψη σχεδιασμού, πρωτοβουλιών, συντονισμού και συνεργασίας καθώς και η απουσία τουριστικής συνείδησης και κατάρτισης μεταξύ των ντόπιων. Εφόσον ξεπεραστούν τα ανωτέρω, η συγκεκριμένη μορφή τουρισμού μπορεί να αποτελέσει μοχλό ώθησης της τουριστικής δραστηριότητας για τη Λέσβου, στον αντίποδα ιδιαιτεροτήτων- αδυναμιών που έχουν συνδεθεί με την εικόνα του νησιού. Σε συνδυασμό με άλλες μορφές ήπιου, εναλλακτικού τουρισμού, μπορεί να στηρίξει την βιώσιμη και αειφορική τουριστική ανάπτυξη, προσδίδοντας ανθεκτικότητα στον προορισμό σε περιόδους κρίσης.

Religious Tourism is a special form of tourism, found from ancient times to the present day. It is 
associated with religious as well as socio-cultural motivation. In this paper, an attempt was made to
investigate the possibilities of developing Religious Tourism on the island of Lesvos, based on the 
existing tourist resources, the particularities of the destination, the opinions of the parties involved. 
The island is not considered as a developed tourist destination. The inhibiting factors include 
immigration and the Covid pandemic, accessibility problems and lack of infrastructure. However, 
the main obstacle regarding the development perspective of religious tourism is the lack of planning,
 initiatives, coordination and cooperation as well as the absence of tourism awareness and training 
among the locals. As long as the above are overcome, this specific form of tourism can be a driving 
force for the tourist activity on Lesvos, in contrast to the particularities-weaknesses that have been
 linked to the image of the island. Combined with other forms of soft, alternative tourism, it can 
support sustainable tourism development, giving resilience to the destination in times of crisis.