Οι έμμεσες τεχνικές προσδιορισμού της φορολογητέας ύλης αποτελούν ένα σχετικά νέο εργαλείο εναλλακτικού φορολογικού ελέγχου, το όποιο αξιοποιείται από τους ελεγκτές βεβαίωσης της Α.Α.Δ.Ε. στα πλαίσια των καθηκόντων τους για έλεγχο του φορολογητέου εισοδήματος.

Σκοπός της παρούσας εργασίας – μελέτης είναι η ανασκόπηση των πέντε μεθόδων, της Αρχής των Αναλογιών, της Σχέσης Τιμής Πώλησης προς τον Όγκο των Πωλήσεων, της Ανάλυσης Ρευστότητας, της Καθαρής Θέσης και των Τραπεζικών Καταθέσεων και Δαπανών σε Μετρητά, η βαθύτερη κατανόηση του τρόπου εφαρμογής αυτών και η αναζήτηση των προβλημάτων που συνδέονται με την εφαρμογή τους.

Αρχικά, πραγματοποιείται ανάλυση του νομικού πλαισίου με το οποίο θεσμοθετήθηκαν οι έμμεσες τεχνικές ελέγχου και αναπτύσσεται το πλαίσιο εφαρμογής αυτών στην πράξη. Στη συνέχεια, παρουσιάζεται μία μελέτη περίπτωσης (case study) ελέγχου σε επιχείρηση εστίασης με την μέθοδο της Σχέσης Τιμής Πώλησης προς τον Όγκο των Πωλήσεων.

Ακολουθεί ανάλυση των προβληματισμών που προέκυψαν από την ανασκόπηση της βιβλιογραφίας και της εφαρμογής στην πράξη και, τέλος, διεξάγεται ανάλυση και ερμηνεία των αποτελεσμάτων της έρευνας που πραγματοποιήθηκε με τη χρήση του ερωτηματολογίου του Παραρτήματος Ι.

Η παρούσα εργασία συνεισφέρει στην ανάλυση των ιδιαιτεροτήτων των έμμεσων μεθόδων προσδιορισμού της φορολογητέας ύλης, τόσο από τη σκοπιά των δυσκολιών εφαρμογής αυτών στην πράξη, όσο και από τη σκοπιά της συμμόρφωσης με τις βασικές αρχές του συντάγματος, της λογιστικής και της ελεγκτικής. Τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας μπορούν να αξιοποιηθούν στην ενίσχυση της εκπαίδευσης ελεγκτών και λογιστών στις έμμεσες τεχνικές, στην απλοποίηση του φορολογικού συστήματος και στην επαγρύπνηση της Φορολογικής Αρχής απέναντι στην προσαρμοστικότητα των φορολογούμενων και την τάση προς φοροδιαφυγή. Ταυτόχρονα, μπορεί να αποτελέσει το έναυσμα για περαιτέρω έρευνα με στόχο τη βελτιστοποίηση της εφαρμογής των έμμεσων τεχνικών από τους φορολογικούς ελεγκτές για την παραγωγή όσο το δυνατόν πιο δίκαιων και ασφαλών αποτελεσμάτων, τα οποία δεν θα θίγουν τα συνταγματικά δικαιώματα των ελεγχόμενων προσώπων.

The indirect techniques for determining the taxable income are a relatively new tool of alternative tax audit, which is utilized by the Greek Tax Authority’s auditors, in the context of their duties for reviewing taxable income.

The purpose of this thesis is to review the five methods, the percentage mark-up method, the sales price to sales volume relation (unit and volume method), the liquidity analysis (excess expenditure method), the net worth method and the bank deposits and cash expenditure method, a deeper understanding of the techniques’ application and the explore the problems associated with their implementation.

Initially, an analysis of the legal framework in which the indirect control techniques were instituted is carried out and the framework for their application in practice is developed. Then, a case study is presented for a tax audit of a business/cafeteria using the sales price to sales volume method.

This is followed by an analysis of the complications arising from the review of the literature and the application in practice, and finally, an analysis and review of the research data that is carried out using the questionnaire in Appendix I.

This paper contributes to the analysis of the specifics of the indirect methods of determining taxable income, both from the point of view of the difficulties of applying them in practice, as well as the point of view of compliance with the basic principles of the constitution, accounting and auditing. The results of this research can be used to strengthen the training of auditors and accountants in the indirect techniques, the simplification of the tax system and the vigilance of the Tax Authority against the adaptability of taxpayers and the tendency to tax evasion.At the same time, it can lead to further research aimed at optimizing the application of indirect techniques by the tax auditors in order to produce as fair and safe results as possible, which will not affect the constitutional rights of the audited persons.