Εισαγωγή: Η Ασφάλεια του Ασθενή αποτελεί αντικείμενο ενδιαφέροντος για τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας τις τελευταίες δεκαετίες και συμπεριλαμβάνεται στους δείκτες ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας. Παράγοντα κινδύνου για την Ασφάλεια του Ασθενή αποτελούν οι Νοσοκομειακές Λοιμώξεις, οι οποίες έχουν σημαντικό αντίκτυπο τόσο στη νοσηρότητα και στη θνητότητα όσο και στην ποιότητα ζωής του πληθυσμού. Οι Νοσοκομειακές Λοιμώξεις μπορούν να αποτραπούν και πολύτιμο μέσο για την επίτευξη της αποτροπής αυτής αποτελεί η Υγιεινή των Χεριών.

Σκοπός: Η διερεύνηση των γνώσεων, των στάσεων, των αντιλήψεων και των πρακτικών των Επαγγελματιών Υγείας σχετικά με την Υγιεινή των Χεριών στην ελληνική επικράτεια σε συνάρτηση με την πρόληψη και τον έλεγχο διασποράς των Νοσοκομειακών Λοιμώξεων και την προαγωγή της Ασφάλειας του Ασθενή.

Υλικό και μέθοδος: Η τρέχουσα ερευνητική μελέτη είναι μια μη πειραματική, ποσοτική και συγχρονική έρευνα, στην οποία το δείγμα ήταν τυχαιοποιημένο και αποτελούνταν από 177 επαγγελματίες υγείας, συγκεκριμένων ειδικοτήτων (ιατροί, νοσηλευτές, βοηθοί νοσηλευτή) που εργάζονταν σε νοσοκομεία της χώρας. Τα δεδομένα συλλέχθηκαν με τη βοήθεια συνδυαστικού ερωτηματολογίου, που αποτελούνταν από δύο ερωτηματολόγια του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τη γνώση και αντίληψη απέναντι στην υγιεινή των χεριών (Perception Survey for Health-Care Workers & Hand Hygiene Knowledge Questionnaire for Health-Care Workers) καθώς και τα ερωτηματολόγια των Bimerew M. (2022) σχετικά με τις γνώσεις, στάσεις και πρακτικές στο πλύσιμο των χεριών και Burilova P. et al. (2021) σχετικά με τη συμμόρφωση στη χρήση γαντιών, το οποίο απεστάλλει μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (εργαλείο Google forms) από Ιανουάριο 2023 έως Απρίλιο 2023. Η ανάλυση των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με το στατιστικό πακέτο IBM SPSS 21.0 (Statistical Package for Social Sciences).

Αποτελέσματα: Από την επεξεργασία των δεδομένων του μελετώμενου πληθυσμού προέκυψε ότι η πλειοψηφία των συμμετεχόντων ήταν γυναίκες με μέση ηλικία τα 41 έτη, ανώτατης εκπαίδευσης, νοσηλευτές, με μέσο όρο προϋπηρεσίας τα 17,5 έτη, που εργάζονταν σε νοσοκομεία της χώρας. Τα πιο σημαντικά στοιχεία της τρέχουσας διερεύνησης είναι ότι οι εργαζόμενοι με τις περισσότερες γνώσεις για την Υγιεινή Χεριών (μέση βαθμολογία γνώσεων:70,5 και τυπική απόκλιση:7,9), είχαν και την καλύτερη πρακτική γι’ αυτή (p=0,02), έκαναν καλύτερη χρήση των γαντιών (p=0, 3)και θεωρούσαν και πιο αποτελεσματικές τις παρεμβάσεις για την Υγιεινή των Χεριών (p=0,05). Επιπλέον, καταγράφηκε ένα σημαντικό έλλειμμα γνώσεων σχετικά με το συγκεκριμένο αντικείμενο μεταξύ των ερωτηθέντων και μόνο οι μισοί εξ αυτών είχαν λάβει εκπαίδευση για το θέμα αυτό την τελευταία τριετία. Από την ανάλυση των μεταβλητών και τις συσχετίσεις των κλιμάκων, οι στατιστικά σημαντικές σχέσεις που βρέθηκαν είναι ότι οι ερωτηθέντες που είχαν περισσότερες γνώσεις για την Υγιεινή Χεριών είχαν και καλύτερες πρακτικές για την Υγιεινή Χεριών (p=0,02) και τη χρήση γαντιών (p=0,03) και αντίστοιχα οι εργαζόμενοι που είχαν μεγαλύτερη βαθμολογία όσον αφορά τη στάση τους σε σχέση με την Υγιεινή των Χεριών θεωρούσαν και πιο αποτελεσματικές τις παρεμβάσεις για την Υγιεινή Χεριών (p=0,01).

Συμπεράσματα: Η αντίληψη της υψηλής προτεραιότητας της Υγιεινής των Χεριών κατά την παροχή φροντίδας από τους ερωτηθέντες σε συνδυασμό με το μέτριο επίπεδο γνώσεων σε σχέση με το αντικείμενο της Υγιεινής των Χεριών, εγείρει την ανάγκη στήριξης από τις Διοικήσεις των υγειονομικών δομών για το συγκεκριμένο θέμα. Θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην εκπαίδευση για την Υγιεινή των Χεριών, σύμφωνα με τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες, όλων των εμπλεκόμενων φορέων καθώς και στην επιτήρηση της συμμόρφωσης αυτών με τη βοήθεια κατάλληλων εργαλείων.

Introduction: Patient Safety is an important topic of interest for the World Health Organisation during the last decades and is included to the healthcare services quality indexes. Healthcare associated infections are risk factors for the Patient Safety and have a major impact on the morbidity and the mortality and over all to the quality of the people’s life. Healthcare associated infections can be prevented and Hand Hygiene is a mean to accomplish such a task.

Purpose: The study of knowledge, attitude, perception and practices of healthcare workers across Greece in relation to the prevention and control of Healthcare Infections and the promotion of Patient Safety.

Tools and methods: This is a non-experimental, quantitative cross-sectional study using a randomized sample, which is consisted of 177 healthcare workers (doctors, nurses, assistant nurses) working in Greek hospitals. The data used were collected through a combined questionnaire, which included two World Health Organisation’s questionnaires about knowledge and perception of Hand Hygiene (Perception Survey for Health-Care Workers & Hand Hygiene Knowledge Questionnaire for Health-Care Workers) and the questionnaires from the surveys of Bimerew M. (2022), about knowledge, attitudes, and practices of nurses towards hand washing in infection prevention and control at a psychiatric hospital and Burilova P. et al. (2021), about adherence to hand hygiene in a hospital setting. The combined questionnaire was sent in electronic form to healthcare workers via the Google forms tool from January 2023 to April 2023. The statistical package IBM SPSS version 21.0 was used for the data analysis.

Results: From the sample’s data analysis, it becomes clear that the majority of the participants is female (mean age of 41 years old), nurses with university degree, working at hospitals for about 17,5 years on average. The most important element of the current search is that the workers with good knowledge of Hand Hygiene (average knowledge scale: 70,5 and standard deviation:7,9) could practice it in a better way (p=0,02), used the gloves prudently (p=0,03) and considered the measures taken more effective for the Hand Hygiene (p=0,05). Also, an important lack of knowledge of Hand Hygiene was reported and only half of the participants were educated during the last three years. From the data analysis and the correlation of scales, we found statistic important relations, such as that the participants who had more knowledge on hand hygiene had also better practice (p=0,02) on hand hygiene and glove usage (p=0,03) and furthermore that those who had greater grade on attitude on hand hygiene, they considered more effective the interventions on hand hygiene (p=0,01).

Conclusions: The participants’ high perception of Hand Hygiene together with the average level of knowledge on Hand Hygiene need to be supported by the healthcare managements with the appropriate interventions. Education on Hand Hygiene, according the international guidelines, should be of top priority between the stakeholders and the compliance to it should be monitored using the right means.