According to states, scientific organisations, industry actors and financial institutions, hydrogen produced by renewables will play a crucial rule in the future of energy globally, especially given the need to reduce carbon emissions. It can be used to replace fossil fuels, as a complement of various electrification applications and for storage of volatile energy generation, either as is or in the form of synthetic fuels.

The European Union is currently the third largest economy in the world and third largest energy consumer, having achieved however, thanks to its environmental policies and focus, to have less emissions per GDP than other advanced economies. With a clearly set policy and legal mandate in the form of EU Climate Law (2021), the EU aims to achieving climate neutrality by 2050 with ambitious interim goals while maintaining its energy supply security and technological prodigy.

The Russian invasion of Ukraine in February of 2022, apart from the dramatic consequences of the war, has rapidly and drastically altered the politics of energy and global supply chains (oil, natural gas and electricity) and put extreme pressure on governments to address the rising cost of energy. EU responded by providing all means of assistance to Ukraine and diversifying its supply of energy, most notably of natural gas, to negate weaponization of energy by Russia, its main supplier until the invasion. Additional funds were released to support the economies of member states, already battered by the COVID-19 pandemic, and control end-consumer energy prices.

With three G7 countries in the EU, let alone the cumulative size of EU economy (and closely related UK), the importance of energy security, technological independence and sustainability is paramount. REPowerEU is the final response of the EU aiming to develop new, sustainable and secure energy supply for EU while fostering technological advancement and employment. Hydrogen technologies’ actions are formally included in the REPowerEU and alongside renewables play a significant role in the paradigm shift of EU energy policy accelerated, if not triggered, by the war in Ukraine.

Given that market and business models are still formulated and delineated, value chains mapped and new technologies carry high risk, financing such projects will be challenging the political backing notwithstanding. Furthermore, varying national energy market rules and suppliers, make the formation of a common policy framework necessary. It appears to be consensus that:

1. State support will be necessary for the initial development and adoption.
2. There is concern regarding the risk of new technologies involved.
3. There are many similarities to the renewable power market in the past which can act as references for market development and financing methods.
4. Electricity and CO2 pricing and relevant policy are paramount for hydrogen-based projects to be profitable.

The goal of the dissertation is to assess the financial viability and attractiveness of hydrogen related/based projects in the EU, with emphasis on industrial and energy sectors. Metrics such as NPV, Internal Rate of Return and Discount-ed Payback Period will be used, and conclusion will be drawn on which EU policies can facilitate the viability of said projects.

Συμφώνως προς κρατικούς, επιστημονικούς, βιομηχανικούς και χρηματοοικονομικούς οργανισμούς το υδρογόνο από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα έχει κρίσιμο ρόλο στο μέλλον της ενέργειας παγκοσμίως, ειδικώς δεδομένης της ανάγκης για μείωση των εκπομπών άνθρακα. Δύναται να αντικαταστήσει ορυκτά καύσιμα, να συμπληρώσει εφαρμογές εξηλεκτρισμού και να αποθηκεύσει την κυμαινόμενης παραγωγής ενέργεια ως έχει ή ως συνθετικό καύσιμο.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.) είναι η Τρίτη μεγαλύτερη οικονομία και καταναλωτής ενέργειας παγκοσμίως, έχοντας εντούτοις επιτύχει, χάρις στις περιβαλλοντικές πολιτικές και την προσήλωσή της, να έχει τις χαμηλότερες εκπομπές ανά ΑΕΠ μεταξύ των ανεπτυγμένων οικονομιών. Με σαφή πολιτική και νομική δέσμευση υπό την μορφή του Ευρωπαϊκού Κλιματικού Νόμου (2021), η Ε.Ε. αποσκοπεί στην κλιματική ουδετερότητα ως το 2050, με φιλόδοξους ενδιάμεσους στόχους, διατηρώντας την ενεργειακή ασφάλεια και τεχνολογική πρωτοπορία της.

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, πέραν των δραματικών επιπτώσεων του πολέμου, μετέβαλλε τάχιστα την ενεργειακή πολιτική και την εφοδιαστική αλυσίδα πετρελαίου, φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού και επιφόρτισε τις κυβερνήσεις με την αντιμετώπιση των αυξημένων τιμών ενέργειας. Η Ε.Ε. αντέδρασε στηρίζοντας παντοιοτρόπως την Ουκρανία και μεταβάλλοντας τους προμηθευτές ενέργειάς της, ιδίως φυσικού αερίου, ώστε να αποτρέψει την εργαλειοποίηση του από την Ρωσία, κύριο προμηθευτή ως την εισβολή. Πρόσθετα κεφάλαια διετέθησαν για την υποστήριξη των, ήδη χειμαζόμενων από την πανδημία του COVID-19, οικονομιών των κρατών μελών και τον έλεγχο των τιμών ενέργειας.

Με τρία μέλη του G7 στην Ε.Ε., πέραν του συνολικού μεγέθους της οικονομία της (και του στενώς σχετιζόμενου Η.Β.), είναι κεφαλαιώδους σημασίας της ενεργειακή ασφάλεια, η τεχνολογική ανεξαρτησία και της βιωσιμότητας. Το REPoweER είναι η τελευταία απάντηση της Ε.Ε. και αποσκοπεί στην ανάπτυξη νέας, βιώσιμης και ασφαλούς ενεργειακής κατάστασης, υποστηρίζοντας παραλλήλως την τεχνολογική πρόοδο και την απασχόληση. Δράσεις σχετικές με τις τεχνολογίες υδρογόνου περιλαμβάνονται στο REPowerEU και, μαζί με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ), έχουν σημαίνονται ρόλο στην αλλαγή ενεργειακού υποδείγματος της Ε.Ε. η οποία επιταχύνθηκε, αν δεν ενεργοποιήθηκε, από τον πόλεμο της Ουκρανίας.

Δεδομένου ότι η αγορά και τα επιχειρηματικά μοντέλα ακόμα διαμορφώνονται και οριοθετούνται, οι αλυσίδες αξίας χαρτογραφούνται και οι νέες τεχνολογίες φέρουν αυξημένο ρίσκο, η χρηματοδότηση τέτοιων έργων θα είναι δύσκολη χωρίς πολιτική στήριξη. Επιπροσθέτως, οι διαφορές των κανόνων και πηγών ενέργειας των εθνικών ενεργειακών αγορών καθιστούνε την διαμόρφωση κοινού πολιτικού πλαισίου αναγκαία. Οι απόψεις συνηγορούν στα παρακάτω¨

1. Η κρατική υποστήριξη είναι αναγκαία κατά την αρχική ανάπτυξη και υιοθέτηση.
2. Υπάρχει ανησυχία σχετικώς με το ρίσκο των σχετικών νέων τεχνολογιών.
3. Υπάρχουνε αρκετές ομοιότητες με την αγορά των ΑΠΕ στο παρελθόν ο οποία δύναται να αποτελέσει αναφορά για την ανάπτυξη και χρηματοδότηση.
4. Οι τιμές ηλεκτρισμού και ρύπων (CO2) και η σχετικές πολιτικές είναι υψίστης σημασίας για την οικονομική βιωσιμότητα έργων υδρογόνου.

Σκοπός της παρούσης μεταπτυχιακή έρευνας είναι η αξιολόγηση της οικονομικής βιωσιμότητας και θελκτικότητας έργων σχετικών με το υδρογόνο στην Ε.Ε με έμφαση στους τομείς της βιομηχανίας και της ενέργειας. Δείκτες όπως η καθαρή παρούσα αξία (Net Present Value), ο εσωτερικός βαθμός αποδόσεως και η περίοδος αποπληρωμής θα χρησιμοποιηθούνε και θα εξαχθούνε συμπεράσματα για τις πολιτικές της Ε.Ε. που μπορούνε να διευκολύνουνε τέτοια έργα.