Σκοπός: της διπλωματικής εργασίας είναι να αξιολογηθεί η κατάσταση της οπτομετρίας ως μέρος της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας στην Ελλάδα και να συγκριθεί μεταξύ των 27 κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EE), έτσι ώστε να προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες για τη βελτίωση της προσβασιμότητας και της ποιότητας περίθαλψης στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας. Η μελέτη εξετάζει διάφορες πτυχές, όπως οι διαφορές στη ρύθμιση και την εκπαίδευση της οπτομετρίας σε όλες τις χώρες της ΕΕ, την πρόσβαση σε οπτομετρικές υπηρεσίες, τη διάγνωση και θεραπεία προβλημάτων όρασης στο πρώτο στάδιο καθώς και την  συνεργασία με άλλους επαγγελματίες υγείας. Οι βασικές αρχές της οπτομετρίας που αναπτύχθηκαν, καθώς και κάποιες διαφορές μεταξύ Οπτομετρίας, Οφθαλμολογίας και Οπτικής βοήθησαν να γίνει κατανοητός ο ρόλος και η εφαρμογή της οπτομετρίας στα συστήματα υγείας, ως ένας σύγχρονος κλάδος που συμμετέχει στην πρόληψη και την εξέλιξή διάφορων οφθαλμικών καταστάσεων. Προκειμένου όμως να απαντηθεί το ερώτημα πως μπορεί η οπτομετρία να χρησιμοποιηθεί στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας στην Ελλάδα, πρέπει πρώτα να απαντηθούν τρία βασικά ερωτήματα: α) Ποια είναι η θέση της Ελλάδας στον χάρτη των 27 κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε σχέση με την λειτουργία της οπτομετρίας; β) Ποιες είναι οι διαφορές-ομοιότητες σε νόμους/νομοθεσίες-υπηρεσίες-δικαιώματα μεταξύ των 27 κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης; γ) Ποια είναι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που μπορούμε να πάρουμε από τη σχέση αυτή έτσι ώστε να τα χρησιμοποιήσουμε στην αποσυμφόρηση των συστημάτων υγείας της Ελλάδας;

Μεθοδολογία: Για την απάντηση στα παραπάνω ερωτήματα, πραγματοποιήθηκε βιβλιογραφική ανασκόπηση η οποία ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2022 και έλαβε τέλος τον Μάιο του 2023. Τα δεδομένα της βιβλιογραφικής ανασκόπησης είναι από το 1999 έως και 31-05-2023. Για την ολοκλήρωση της συστηματικής ανασκόπησης ακολουθήθηκαν συγκεκριμένα βήματα. Αρχικά έγινε διατύπωση του επιστημονικού ερωτήματος, στη συνέχεια έγινε η ανασκόπηση της βιβλιογραφίας  η επιλογή των μελετών και η εξαγωγή/αξιολόγηση των δεδομένων με βάση των επιστημονικών ερωτημάτων. Ακολούθησε η ανάλυση και η σύνθεση των δεδομένων και των αποτελεσμάτων. Τέλος έγινε η εξαγωγή των αποτελεσμάτων.

Αποτελέσματα: Από την κριτική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας που πραγματοποιήθηκε προέκυψαν τα εξής: Η οπτομετρία στην πρωτοβάθμια οφθαλμική φροντίδα μπορεί να ποικίλλει μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Σε ορισμένες χώρες, οι οπτομέτρες αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της πρωτοβάθμιας φροντίδας ματιών και μπορούν να παρέχουν μια σειρά από υπηρεσίες, ενώ σε άλλες, μπορεί να έχουν πιο περιορισμένο ρόλο. Παρατηρείται ότι υπάρχουν σημαντικές διαφορές στη ρύθμιση και την εκπαίδευση σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Αυτές οι διαφορές αντικατοπτρίζουν τις διαφορές στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και στις πολιτισμικές στάσεις απέναντι στην οφθαλμική φροντίδα σε διάφορα μέρη της Ευρώπης. Επιπλέον, παρατηρείται ότι σε ορισμένες χώρες, όπως η Ιρλανδία, επιτρέπεται στους οπτομέτρες να συνταγογραφούν φάρμακα για ορισμένες οφθαλμικές παθήσεις. Σε άλλες χώρες, όπως η Γερμανία και η Γαλλία, οι οπτομέτρες δεν είναι εξουσιοδοτημένοι να συνταγογραφούν φάρμακα και πρέπει να παραπέμπουν τους ασθενείς σε οφθαλμίατρους για περαιτέρω θεραπεία. Σε ορισμένες χώρες, όπως η Ισπανία και η Ιταλία, οι οπτομέτρες απαιτείται να έχουν πανεπιστημιακό πτυχίο οπτομετρίας προκειμένου να ασκήσουν το επάγγελμα. Σε άλλες χώρες, όπως η Ολλανδία και η Σουηδία, οι οπτομέτρες μπορούν να έχουν διαφορετικό εκπαιδευτικό υπόβαθρο, όπως πτυχίο οπτικής ή φυσικής, αλλά πρέπει να ολοκληρώσουν πρόσθετη εκπαίδευση και πιστοποίηση για να γίνουν εγγεγραμμένοι οπτομέτρες. Σε ορισμένες χώρες, όπως η Δανία, οι υπηρεσίες οπτομετρίας παρέχονται στο πλαίσιο του δημόσιου συστήματος υγειονομικής περίθαλψης και καλύπτονται από την εθνική ασφάλιση υγείας. Σε άλλες χώρες, όπως το Βέλγιο, οι υπηρεσίες οπτομετρίας παρέχονται συνήθως από ιδιώτες ιατρούς και μπορεί να καλύπτονται από ιδιωτική ασφάλιση. Στην Ελλάδα η ενσωμάτωση της οπτομετρίας στα ελληνικά συστήματα υγείας μπορεί να συμβάλλει δραστικά στην αποσυμφόρηση των συστημάτων  υγείας, με τρόπο τέτοιο ώστε να μειωθούν οι λίστες αναμονής αλλά και με την πλήρη αφοσίωση του οφθαλμίατρου στο έργο της διαχείρισης φροντίδας και θεραπεία παθολογιών.

Συμπεράσματα: Σύμφωνα με τα αποτελέσματα που προέκυψαν από την κριτική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας και την συγκριτική ανάλυση προκύπτει ότι η οπτομετρία ως Επιστήμη που ασχολείται με την λειτουργία της όρασης του οπτικού συστήματος και την αξιολόγηση των οπτικών δεξιοτήτων έχει πολλές προοπτικές εφαρμογής στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας. Ειδικότερα μπορεί και συμβάλει μέσα από τις ολοκληρωμένες υπηρεσίες οφθαλμικής φροντίδας που παρέχει την έγκαιρη ανίχνευση και διαχείριση οφθαλμικών παθήσεων, διόρθωση όρασης και εκπαίδευση των ασθενών για την υγεία και την ασφάλεια των ματιών. Επιπλέον η ενσωμάτωση της οπτομετρίας στα ελληνικά συστήματα υγείας (ΕΣΥ) μπορεί να συμβάλλει δραστικά με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνει  αποσυμφόρηση των συστημάτων  υγείας, έτσι ώστε να μειωθούν οι λίστες αναμονής των ασθενών για θεραπεία.

Objective: of the thesis is to present as much as possible in a centralized and comprehensible manner the importance as well as the necessity the optometry n primary health care. The basic principles of optometry developed, as well as some differences between optometry, ophthalmology and optics helped to understand the role and application of optometry in health systems, as a modern discipline involved in the prevention and development of various eye conditions. However, in order to answer the question of how optometry can be used in primary health care in Greece, two basic questions must first be answered: a) What is the position of Greece on the map of the 27 member states of the European Union in relation to the operation of the of optometry and what differences-similarities in laws/legislation-services-rights between the 27 member states of the European Union b) What are the special characteristics that we can take from this relationship so that we can use them to decongest the health systems of Greece

Methods: To questions above a systematic review was conducted that started in November 2022 and ended in May 2023. The data of the systematic review is from 1999 until 31-05-2023 Specific steps were followed to complete the systematic review. First, the scientific question was formulated, then the literature review, the selection of studies and the extraction/evaluation of the data based on the scientific questions were conducted. This was followed by the analysis and synthesis of the data and results. Finally, the results were extracted.

Results: From the critical literature review carried out, the following emerged: Optometry in primary eye care can vary between EU countries. In some countries, optometrists are an integral part of primary eye care and can provide a range of services, while in others, they may have a more limited role. It is noted that there are significant differences in regulation and education across EU countries. These differences reflect differences in healthcare systems and cultural attitudes towards eye care in different parts of Europe. In addition, it is noted that in some countries, such as Ireland, optometrists are allowed to prescribe medication for certain eye conditions. In other countries, such as Germany and France, optometrists are not authorized to prescribe medication and must refer patients to ophthalmologists for further treatment. In some countries, such as Spain and Italy, optometrists are required to have a university degree in optometry in order to practice. In other countries, such as the Netherlands and Sweden, optometrists can have a different educational background, such as a degree in optics or physics, but must complete additional training and certification to become a registered optometrist. In some countries, such as Denmark, optometry services are provided as part of the public health care system and are covered by national health insurance. In other countries, such as Belgium, optometry services are usually provided by private practitioners and may be covered by private insurance. In Greece, the integration of optometry into the Greek health systems can contribute drastically to the decongestion of the health systems, in such a way as to reduce waiting lists and with the full dedication of the ophthalmologist to the task of managing care and treating pathologies.

Conclusions: According to the results obtained from the critical review of the literature and the comparative analysis, it appears that optometry as a science that deals with the vision function of the visual system and the evaluation of visual skills has many perspectives of application in primary health care. In particular, it can contribute through comprehensive eye care services that provide early detection and management of eye diseases, vision correction and patient education on eye health and safety. The integration of optometry in the Greek health systems can contribute drastically in such a way as to decongest the health systems, so as to reduce patient waiting lists for treatment.