Εισαγωγή: Ο τομέας της υγείας ολοένα και περισσότερο πλήττεται από τον εργασιακό εκφοβισμό και την οποιαδήποτε μορφή παρενόχλησης γεγονός που εκτιμάται μέσα από την απαίτηση για συνύπαρξη διαφόρων επαγγελματικών ειδικοτήτων αλλά και μέσα από τους πολλαπλούς όρους συνεργασίας του ανθρώπινου δυναμικού κάτω από συνθήκες ευνοϊκές για αρνητικές συμπεριφορές. Ερευνητικές μελέτες των τελευταίων ετών εστιάζοντας στους επαγγελματίες υγείας δύναται να εξηγήσουν ως έναν βαθμό πως το φαινόμενο mobbing και sexual harassment αποτελούν μια διακριτική και ταυτόχρονα προκλητική βία στους χώρους εργασίας με σοβαρές επιπτώσεις σε εργαζόμενους και οργανισμούς. Σκοπός: Κύριος σκοπός της παρούσας διπλωματικής είναι να διερευνήσει την ύπαρξη και την συχνότητα αρνητικών συμπεριφορών στους εργασιακούς χώρους των υπηρεσιών υγείας. Να μελετήσει την συσχέτιση που παρουσιάζουν τέτοια αρνητικά φαινόμενα με τα κοινωνικοδημογραφικά, εργασιακά και προσωπικά χαρακτηριστικά των επαγγελματιών υγείας με απώτερο στόχο την ανάδειξη σημαντικών παραγόντων που ενδεχομένως να είναι ικανοί να τα αναστείλουν. Τέλος, να εστιάσει σε διοικητικές παρεμβάσεις που έλαβαν χώρα στην Ελλάδα όσο και διεθνώς μεριμνώντας παράλληλα για την ανάδειξη νέων παρεμβάσεων για την αντιμετώπισης τους. Υλικό - Μέθοδος: Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν 219 επαγγελματίες υγείας από τρία επαρχιακά νοσοκομεία του δημόσιου τομέα της 6^ης Υγειονομικής Περιφέρειας που στελεχώνουν την ιατρική, νοσηλευτική, τεχνική και διοικητική υπηρεσία αυτών. Εργαλείο μέτρησης αποτέλεσε το ερωτηματολόγιο αρνητικών συμπεριφορών στην εργασία Negative Actions Questionnaire (NAQ-19) που αναπτύχθηκε προκειμένου να μετρηθεί η έκθεση των εργαζομένων σε αρνητικές συμπεριφορές κατά την εργασία τους καθώς και το ερωτηματολόγιο sexual harassment που αναπτύχθηκε για την μέτρηση της έκθεσης των εργαζομένων σε σεξουαλική παρενόχληση στους χώρους των υπηρεσιών υγείας. Αποτελέσματα: Η πλειοψηφία των επαγγελματιών υγείας υφίσταται mobbing σε χαμηλά έως και μέτρια επίπεδα (66,2%) ενώ ένα ποσοστό 22,4% σε υψηλά έως πολύ υψηλά επίπεδα. Από τα 219 άτομα του δείγματος μόλις τα 36 δήλωσαν ανοικτά ότι παρενοχλήθηκαν σεξουαλικά στην εργασία τους. Κύρια θύματα ήταν γυναίκες εργαζόμενες, ηλικίας 38 - 47, ιατροί ή νοσηλεύτριες με εργασιακή εμπειρία 10 - 20 έτη. Συχνά είδη συμπεριφορών σεξουαλικής παρενόχλησης ήταν τα σεξουαλικά σχόλια - υπονοούμενα (72,3%), οι επαναλαμβανόμενες προσκλήσεις σε ραντεβού (66%) και οι ανάρμοστες σωματικές επαφές (59,6%). Η πλειοψηφία του δείγματος (42,9%) ως τρίτο πρόσωπο σε περιστατικό σεξουαλικής παρενόχλησης δήλωσε άγνοια στο πως να πράξει ενώ ένα 11,4% μίλησε για ότι είδε και συμβούλεψε το θύμα. Μέτρια θετική συσχέτιση παρατηρήθηκε ανάμεσα στο περιστατικό σεξουαλικής παρενόχλησης των θυμάτων και των συναισθημάτων φόβου και προσβολής (p<0,05). Μεγάλο ποσοστό του δείγματος (27,3%) διαπιστώθηκε ότι αν γινόταν θύμα θα αντλούσε πληροφορίες κυρίως από κάποιο δικηγόρο - νομικό εκπρόσωπο, από την οικογένεια ή φίλους (22,9%) ή από τον προϊστάμενο - επόπτη εργασίας του (18,2%). Μόνο 65 άτομα έγιναν μάρτυρες ενός τέτοιου περιστατικού ενώ σε 26 άτομα από αυτά ζητήθηκε από το θύμα κάποια μορφή υποστήριξης. Μέτρια αρνητική συσχέτιση αναδείχθηκε ανάμεσα στις αρνητικές συμπεριφορές και την ηλικία (p<0,05). Θετικές συσχετίσεις παρατηρήθηκαν ανάμεσα στις αρνητικές συμπεριφορές και το φύλο (p<0,001), την οικογενειακή κατάσταση (p<0,01), το μορφωτικό επίπεδο (p<0,05), την ειδικότητα (p<0,01) και το χρόνιο νόσημα (p<0,05) τονίζοντας ότι η ανάλογη αύξηση των ανεξάρτητων αυτών μεταβλητών οδηγεί και σε ανάλογη αύξηση της έκθεσης σε αρνητικές συμπεριφορές. Πολυπαραγοντική παλινδρόμηση ανέδειξε ότι ο εργασιακός εκφοβισμός συσχετίζεται κυρίως με το φύλο (p=0,022) και τον εκπαιδευτικό τίτλο (p=0,001). Τέλος, οι μη έγγαμοι φάνηκε να βιώνουν περισσότερο mobbing κυρίως μέσω της ανάθεσης εργασιών κατώτερων των ικανοτήτων τους (23,7%) σε καθημερινή βάση (p<0,05), αστείων - πειραγμάτων και σαρκασμού (26,3%, p<0,05) ή πίεσης για μη απαίτηση πραγμάτων (36,8%, p<0,01). Συμπεράσματα: Το mobbing και sexual harassment επηρεάζουν τους εργαζομένους στις υπηρεσίες υγείας προκαλώντας αλλεπάλληλες επιπτώσεις τόσο στους ίδιους όσο και στους οργανισμούς υπηρεσιών υγείας. Η αποσιώπηση των φαινομένων λειτουργεί ως μηχανισμός επιδείνωσης αυτών ενώ στις μέρες μας όλο και περισσότερο ενθαρρύνεται η δημοσιοποίηση των περιστατικών ως κατασταλτικός παράγοντας των φαινομένων. Παράλληλα, οι διοικούσες αρχές των υπηρεσιών υγείας οφείλουν να βρίσκονται σε διαρκή εγρήγορση ως ρυθμιστές πάταξης των αρνητικών συμπεριφορών στους χώρους εργασίας των επαγγελματιών υγείας.  

Introduction: The health sector is increasingly affected by workplace bullying and any form of harassment, which is appreciated through the requirement for the coexistence of different professional specialties and through the multiple conditions of cooperation of human resources under conditions conducive to negative behaviours. Research studies in recent years focusing on health professionals can explain to a certain extent how mobbing and sexual harassment are a discriminatory and at the same time challenging violence in the workplace with serious consequences for employees and organisations. Aim: The main purpose of this thesis is to investigate the existence and prevalence of negative behaviours in health service workplaces. To study the correlation between such negative phenomena and the socio-demographic, work, and personal characteristics of health professionals with the aim of identifying important factors that may be able to inhibit them. Finally, to focus on administrative interventions that have taken place in Greece and internationally while ensuring the emergence of new interventions to address them. Material - Method: The sample of the survey consisted of 219 health professionals from three provincial public sector hospitals of the 6th Health Region, who staff the medical, nursing, technical and administrative services of these hospitals. The measurement tool was the Negative Actions Questionnaire at Work Negative Actions Questionnaire (NAQ-19) developed to measure employees' exposure to negative behaviors at work and the sexual harassment questionnaire developed to measure employees' exposure to sexual harassment in health care settings. Results: The majority of health professionals experience mobbing at low to moderate levels (66.2%) and 22.4% at high to very high levels. Of the 219 people in the sample, only 36 openly stated that they were sexually harassed at work. The main victims were female employees, aged 38 - 47, doctors or nurses with 10 - 20 years of work experience. Common types of sexual harassment behaviours were sexual comments - innuendos (72.3%), repeated invitations to dates (66%) and inappropriate physical contact (59.6%). The majority of the sample (42.9%) as a third party in a sexual harassment incident stated ignorance of how to act while an 11.4% spoke about what they saw and advised the victim. A moderate positive correlation was observed between the victims' sexual harassment incident and feelings of fear and offence (p<0.05). A large proportion of the sample (27.3%) were found that if they became a victim, they would mainly obtain information from a lawyer - legal representative, from family or friends (22.9%) or from their supervisor - work supervisor (18.2%). Only 65 people witnessed such an incident and 26 of them were asked for some form of support from the victim. A moderate negative correlation emerged between negative behaviours and age (p<0.05). Positive correlations were observed between negative behaviours and gender (p<0.001), marital status (p<0.01), educational level (p<0.05), specificity (p<0.01) and chronic disease (p<0.05) highlighting that a proportional increase in these independent variables leads to a proportional increase in exposure to negative behaviours. Multivariate regression indicated that workplace bullying was mainly associated with gender (p=0.022) and educational qualification (p=0.001). Finally, non-married people seemed to experience more mobbing mainly through assigning tasks below their abilities (23.7%) on a daily basis (p<0.05), jokes - teasing and sarcasm (26.3%, p<0.05) or pressure for not demanding things (36.8%, p<0.01). Conclusions: Mobbing and sexual harassment affect health service workers, causing a cascading effect on both them and health service organisations. The silencing of the phenomena acts as a mechanism to exacerbate them, while nowadays the publicising of incidents is increasingly encouraged as a suppressive factor. At the same time, health service managers must be constantly vigilant as regulators to combat negative behaviour in the workplaces of health professionals.