Οι γηριατρικοί ασθενείς αποτελούν έναν ολοένα και μεγαλύτερο πληθυσμό, που καταφεύγει συχνά στις υπηρεσίες υγείας του Τμήματος Επειγόντων Περιστατικών και που χρήζει πολυπαραγοντικής και ολοκληρωμένης προσέγγισης εξαιτίας των ιδιαιτεροτήτων που παρουσιάζει.  Μία από αυτές τις ιδιαιτερότητες είναι οι άτυπες εκδηλώσεις των νοσημάτων, η απουσία δηλαδή των χαρακτηριστικών για τους νεότερους ασθενείς συμπτωμάτων και σημείων που βοηθούν στη διάγνωση μίας πάθησης. Οι άτυπες εκδηλώσεις αφορούν σε όλο το φάσμα των νοσολογικών οντοτήτων και σχετίζονται με καθυστέρηση στη διάγνωση και τη θεραπεία, επομένως με δυσμενέστερη πρόγνωση των ασθενών.

Στην παρούσα εργασία έγινε αρχικά ανασκόπηση της βιβλιογραφίας σχετικά με τις άτυπες εκδηλώσεις των συνηθέστερων νοσημάτων στους ηλικιωμένους ασθενείς. Ακολούθως, μελετήθηκε η επίπτωση των άτυπων εκδηλώσεων σε μία ομάδα 110 γηριατρικών ασθενών που προσήλθαν στα ΤΕΠ Παθολογικής Κλινικής Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου στην περιοχή της Αθήνας, καθώς και η συσχέτισή τους με δημογραφικά στοιχεία και πληροφορίες από το ιστορικό και τη νοσηλεία των ασθενών.

Η επεξεργασία των δεδομένων κατέδειξε αυξημένη επίπτωση των άτυπων εκδηλώσεων στους ηλικιωμένους. Παρατηρήθηκε σημαντική συσχέτιση αυτών με το επίπεδο λειτουργικότητας των ηλικιωμένων ανδρών και γυναικών στις δραστηριότητες καθημερινής ζωής, καθώς και με τη δυσμενή έκβαση της νοσηλείας. Επιπρόσθετα, οι άτυπες εκδηλώσεις ήταν συχνότερες στους άνδρες με δύο ή περισσότερα υποκείμενα νοσήματα. Δεν παρατηρήθηκε συσχέτιση των άτυπων εκδηλώσεων με την οικογενειακή κατάσταση, την ύπαρξη τέκνων ή τον τόπο διαμονής των ηλικιωμένων ασθενών.

Η αναγνώριση των άτυπων εκδηλώσεων των νοσημάτων στους ηλικιωμένους ασθενείς απαιτεί επάρκεια γνώσεων και υψηλό βαθμό επαγρύπνισης από τον επαγγελματία υγείας, προκειμένου να διαγνωσθεί έγκαιρα και να αντιμετωπιστεί κατάλληλα η νόσος που αποτελεί την πραγματική αιτία προσέλευσης αυτών των ασθενών στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών.

Geriatric patients represent a constantly increasing part of the population, that often uses the Emergency Department health services and requires multifactorial and comprehensive approach due to its particular characterisitcs. Among them, the atypical presentations of the diseases, meaning the absence of characteristic for younger patients symptoms and signs that help making a diagnosis. Atypical presentations extend throughout the diseases spectrum and correlate with delays in diagnosis and treatment, therefore with dismal prognosis of patients.

In our study, we initially conducted a thorough review of the literature concerning the atypical presentations of the commonest diseases in the elderly patients. Next, we studied the incidence of atypical presentations in a population of 110 elderly patients admitted in the Internal Medicine Emergency Department of a tertiary University Hospital in the area of Athens, as well as their correlation with demographic data and information drawn by the patients’ history and hospitalization.

The analysis of the collected data showed that the elderly patients often presented with atypical presentations. The latter correlated significantly with the functional level of the elderly in the domain of the activities of daily living, as well as the negative outcome of their hospitalization. Moreover, atypical presentations were more frequent in men with two or more concurrent illnesses. No correlation was observed between atypical presentations and elderly patients’ family status, number of children or place of residence.

Recognizing the atypical presentations of diseases in the elderly patients requires adequacy of knowledge and a high index of vigilance on behalf of the health professional, aiming at the prompt diagnosis and appropriate treatment of the disease that represents the actual cause of these patients’ admission in the Emergency Department.