ΣΚΟΠΟΣ : Η μετφορμίνη αποτελεί φάρμακο πρώτης επιλογής για τη θεραπεία του σακχαρώδη διαβήτη. Εκτός από τις  αντιδιαβητικές της ιδιότητες, έχει μελετηθεί αν προλαμβάνει ή προάγει την εμφάνιση γνωστικής δυσλειτουργίας. Η ακόλουθη συστηματική ανασκόπηση έχει σαν σκοπό να εξετάσει τα ευρήματα που αφορούν επιδράσεις της μετφορμίνης στη γνωστική απόδοση και στη γνωστική λειτουργία σε ασθενείς με ή χωρίς διαβήτη.

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ: Οι ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων που χρησιμοποιήθηκαν για την αναζήτηση ήταν οι PubMed, Scopus, Elsevier Science Direct, Springer και Google Scolar. Η βιβλιογραφική αναζήτηση πραγματοποιήθηκε μεταξύ 2010 και 2023 και διήρκεσε έως και τις 30 Απριλίου 2023. Στην αναζήτηση συμπεριλήφθηκαν μελέτες που αναφέρονται στις επιδράσεις της μετφορμίνης σε νευροεκφυλιστικές διαταραχές που προκαλούνται από σακχαρώδη διαβήτη.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Συμπεριλήφθηκαν 4 τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες κλινικές μελέτες, 16 μελέτες κοόρτης, 8 μελέτες ασθενών μαρτύρων (ή περίπτωσης ελέγχου), 3 συγχρονικές (ή διατομεακές)  μελέτες.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Συνολικά συμπεριλήφθηκαν 31 μελέτες, εκ των οποίων οι 20 αποδίδουν στη μετφορμίνη θετικές επιδράσεις κατά του κινδύνου εμφάνισης νευροεκφυλιστικών διαταραχών. Υπάρχουν όμως και 11 μελέτες οι οποίες αποδίδουν αρνητικές επιδράσεις στη μετφορμίνη. Τα αποτελέσματα διίστανται για το αν η μετφορμίνη έχει επίδραση στη  γνωστική λειτουργία, μειώνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης της γνωστικής δυσλειτουργίας και προσφέροντας  προστασία κατά των νευροεκφυλιστικών ασθενειών, συμπεριλαμβανομένων και των νόσων Alzheimer και Parkinson. Για το λόγο αυτό απαιτούνται εκτενείς και αναλυτικές μελέτες ώστε να αποσαφηνιστεί ο ρόλος της μετφορμίνης στην εμφάνιση νευροεκφυλιστικών νόσων.

OBJECTIVE : Metformin is a first-line medication for the treatment of diabetes mellitus. In addition to its antidiabetic properties, studies have investigated whether it prevents or promotes the development of cognitive dysfunction.  The following systematic review aims to examine the findings regarding  the effects of metformin on cognitive performance and cognitive function in patients with or without diabetes.

METHODS: The electronic databases used for the search were PubMed, Scopus, Elsevier Science Direct, Springer and Google Scolar. The literature search was conducted between 2010 and 2023 and lasted until April 30, 2023. Studies reporting on the effects of metformin on neurodegenerative disorders caused by diabetes mellitus were included in the search.

RESULTS: Four randomized controlled clinical trials, 16 cohort studies, 8 case-control (or patient witness) studies and 3 cross-sectional studies were included.

CONCLUSION: In total, 31 studies were included, of which 20 attributed positive effects to metformin in reducing the risk of neurodegenerative disorders. However, there are also 11 studies that reported negative effects to metformin. The results were divergent regarding whether metformin has an impact on cognitive function, reducing the risk of cognitive impairment and offering protection against neurodegenerative diseases, including Alzheimer's and Parkinson's diseases. Therefore, extensive and analytical studies are required to clarify the role of metformin in the development of neurodegenerative diseases.