Εισαγωγή:

Μέσα στην τελευταία δεκαετία, άρχισε να γίνεται αισθητή μια σημαντική αύξηση των φλεγμονωδών νοσημάτων του ανθρώπινου οργανισμού. Στα νοσήματα αυτά εντάσσονται η μυοκαρδίτιδα και η περικαρδίτιδα που αποτελούν φλεγμονώδεις παθήσεις του καρδιακού ιστού και οι οποίες δύναται να επιβαρύνουν σημαντικά την πρόγνωση και την ποιότητα ζωής των ασθενών σε περίπτωση που δεν αντιμετωπιστούν ορθολογιστικά. Λόγω της σημαντικής αύξησης της επίπτωσης των καρδιακών αυτών παθήσεων, αποτελεί αδήριτη ανάγκη η επαναξιολόγηση των επιδημιολογικών δεδομένων, των παραγόντων κινδύνου και των αιτιολογικών παραγόντων, ώστε να πραγματοποιηθεί μια πιο εστιασμένη προσέγγιση στην πρόληψη, αλλά και στην αντιμετώπιση των νοσημάτων αυτών.

Σκοπός:

Σκοπός της διπλωματικής αυτής εργασίας είναι η μελέτη και η σύγκριση των νοσηλευόμενων ασθενών, με διάγνωση εξόδου οξείας μυοκαρδίτιδας ή/και περικαρδίτιδας, στο καρδιολογικό τμήμα του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Ηρακλείου, όσον αφορά τα επιδημιολογικά και δημογραφικά χαρακτηριστικά, τα αίτια, τις συννοσηρότητες και την πανδημία του COVID-19, σε συσχέτιση με την κλινική έκβαση, κατά τη χρονική περίοδο 1^η Ιανουαρίου 2017 έως 31^η Δεκεμβρίου 2022.

Μεθοδολογία:

Η διπλωματική εργασία αφορά μία μονοκεντρική αναδρομική μελέτη παρατήρησης, που διεξήχθη χρησιμοποιώντας τα ηλεκτρονικά ιατρικά αρχεία των ασθενών που νοσηλεύτηκαν με διάγνωση εξόδου οξείας μυοκαρδίτιδας ή/και περικαρδίτιδας, βάσει της Διεθνούς Ταξινόμησης Νοσημάτων (ICD-10), στο καρδιολογικό τμήμα του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Ηρακλείου κατά τη χρονική περίοδο 1^η Ιανουαρίου 2017 έως 31^η Δεκεμβρίου 2022.

Τα κριτήρια ένταξης περιλαμβάνουν ασθενείς άνω των 18 ετών, που νοσηλεύτηκαν με διάγνωση οξείας μυοκαρδίτιδας ή/και περικαρδίτιδας με βάση τη διάγνωση εξόδου από το νοσοκομείο.

Στη μελέτη έχουν καταγραφεί τα δημογραφικά χαρακτηριστικά των ασθενών (ηλικία, φύλο), το ιατρικό ιστορικό (συννοσηρότητες, ιστορικό εμβολιασμού έναντι του ιού COVID-19), η κλινική εικόνα / συμπτωματολογία των ασθενών, τα ηλεκτροκαρδιογραφικά ευρήματα, οι εργαστηριακές εξετάσεις (WBC, CRP, hsTnI, BNP, ιολογικός έλεγχος), τα υπερηχοκαρδιογραφικά ευρήματα, τα αποτελέσματα από holter ελέγχου ρυθμού, η φαρμακευτική αγωγή που έλαβαν κατά την έξοδο από το νοσοκομείο, καθώς και η έκβασή τους μετά την έξοδο από το νοσοκομείο σχετικά με τις υποτροπές και τις επανανοσηλείες.

Αποτελέσματα:

Η επίπτωση της οξείας μυοκαρδίτιδας και περικαρδίτιδας έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια. Οι πάσχοντες από οξεία μυοκαρδίτιδα είναι κυρίως άνδρες με διάμεση ηλικία τα 27.5 έτη ζωής, ενώ οι πάσχοντες από οξεία περικαρδίτιδα εκπροσωπούνται σχεδόν εξ ημισείας και από τα δύο φύλα. Στα περιστατικά οξείας μυοκαρδίτιδας ανευρέθηκε στατιστικά σημαντική θετική συσχέτιση μεταξύ της ύπαρξης ανασπάσεων του διαστήματος ST στο ΗΚΓ και του αυξημένου BNP με το μειωμένο κλάσμα εξώθησης. Στα περιστατικά οξείας περικαρδίτιδας ανευρέθηκε στατιστικά σημαντική συσχέτιση μεταξύ της εκδήλωσης συμπτωματολογίας δύσπνοιας και του ιστορικού κακοήθειας με την ύπαρξη μεγάλης περικαρδιακής συλλογής, καθώς και της ύπαρξης κατασπάσεων του διαστήματος PQ στο ηλεκτροκαρδιογράφημα με την ύπαρξη μικρής περικαρδιακής συλλογής.

Συμπεράσματα:

Η οξεία μυοκαρδίτιδα και περικαρδίτιδα αποτελούν σοβαρά για την υγεία νοσήματα, τα οποία μπορεί να περιορίσουν σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών και να μειώσουν ακόμη και το προσδόκιμο επιβίωσης. Τα τελευταία χρόνια φαίνεται πως έχει περιοριστεί σημαντικά η επιστημονική μελέτη και επανεκτίμηση των δεδομένων σχετικά με τα δύο αυτά νοσήματα, ενώ ταυτόχρονα παρατηρείται σημαντική αύξηση της επίπτωσής τους στην καθ’ ημέρα κλινική πράξη. Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητη η επανεκτίμηση των παραγόντων κινδύνου και η αναθεώρηση των κατευθυντήριων οδηγιών, με σκοπό την πρόληψη και την αποτελεσματικότερη αντιμετώπισή τους.

Background:

Within the last decade, a significant increase in inflammatory diseases of the human body is observed. These diseases include myocarditis and pericarditis, which are inflammatory diseases of the heart tissue and which can significantly affect the prognosis and quality of life of patients if they are not treated rationally. Due to the significant increase of the incidence of these heart diseases, there is an urgent need to re-evaluate the epidemiological data, risk factors and etiological factors, in order to carry out a more focused approach to the prevention, but also to the treatment of these diseases.

Purpose:

The purpose of this thesis is to study and compare hospitalized patients, with a discharge diagnosis of acute myocarditis and/or pericarditis, in the cardiology department of the University General Hospital of Heraklion, regarding the epidemiological and demographic characteristics, causes, comorbidities and the COVID-19 pandemic, in relation to the clinical outcome, during the time period of 1^st of January 2017 to 31th of December 2022.

Methods:

The thesis concerns a single-center retrospective observational study, conducted using the electronic medical records of patients who were hospitalized with a discharge diagnosis of acute myocarditis and/or pericarditis, according to the International Classification of Diseases (ICD-10), in the cardiology department of the University General Hospital of Heraklion during the time period of 1^st of January 2017 to 31th of December 2022.

Inclusion criteria are patients over 18 years of age, who were hospitalized with a diagnosis of acute myocarditis and/or pericarditis based on the hospital discharge diagnosis.

The study will record the patients' demographic characteristics (age, gender), medical history (comorbidities, history of vaccination against the COVID-19 virus), patients' clinical manifestation/symptoms, electrocardiographic findings, laboratory tests (WBC, CRP, hsTnI, BNP, virological test), echocardiographic findings, holter results, medication taken at discharge, and their post-discharge outcome regarding recurrences and readmissions.

Results:

The incidence of acute myocarditis and pericarditis has increased in recent years. Patients with acute myocarditis are mainly men with a median age of 27.5 years of life, while patients with acute pericarditis are represented by almost half of both sexes. In cases of acute myocarditis, a statistically significant positive correlation was found between the presence of ST-segment elevation on the ECG and increased BNP with decreased ejection fraction. In the cases of acute pericarditis, a statistically significant correlation was found between the manifestation of dyspnea symptoms and history of malignancy with the presence of a large pericardial effusion, as well as the electrocardiographic finding of the depression of the PQ segment, with the existence of a small pericardial effusion.

Conclusion:

Acute myocarditis and pericarditis are severe health diseases, which can significantly limit the quality of life of patients and even reduce the life expectancy. In recent years, it seems that the scientific study and re-evaluation of the data regarding these two diseases has been significantly limited, while at the same time a significant increase of their incidence has been observed in daily clinical practice. For this reason, it is necessary to reassess the risk factors and revise the guidelines, in order to prevent and treat them more effectively.