Οι φυτοστερόλες αποτελούν σημαντικές ενώσεις των φυτικών οργανισμών, καθώς χαρακτηρίζονται ως οι  θεμέλιοι λίθοι των βιολογικών μεμβρανών των φυτικών κυττάρων. Η δομή και η  λειτουργία τους ομοιάζει και έρχεται σε αντιστοιχία με τη χοληστερόλη των ζωικών κυττάρων. Διακρίνονται σε πολλές κατηγορίες και τα τελευταία χρόνια ελκύουν έντονα το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας,  καθώς όπως είναι ήδη γνωστό συμβάλλουν αποτελεσμάτικά στη μείωση τόσο του επιπέδου χοληστερόλης στο αίμα, όσο και του κινδύνου καρδιαγγειακών παθήσεων, ενώ μελετάται ενδελεχώς και η αντικαρκινική τους δράση. Τα εδώδιμα φυτικά έλαια αποτελούν την κύρια πηγή ημερήσιας πρόσληψης φυτοστερολών, ενώ έχει αποδειχθεί πειραματικά ότι οι ιδιότητες των φυτοστερολών μπορεί να διαφέρουν πολύ ανάλογα με τις πηγές τους, τον τρόπο επεξεργασίας και αποθήκευσης του ελαίου. Επί του παρόντος, αναλύονται οι κυριότερες μέθοδοι ανάλυσης και ποσοτικού προσδιορισμού των κυριότερων φυτοστερολών που απαντώνται στα εδώδιμα συτικά έλαια. Περιλαμβάνονται η αέρια και υγρή χρωματογραφία, συδυαζόμενες αμφότερες με φασματομετρικές μεθόδους, αλλά και απευθείας προσδιορισμοί με φασματομετρικές και φασματοσκοπικές μεθόδους. Η παρούσα ανασκόπηση επικεντρώθηκε στα ακόλουθα θέματα συνολικά: (i) η κατανομή των φυτοστερολών στα κυριότερα εδώδιμα φυτικά έλαια  (ii) οι μέθοδοι προεπεξεργασίας και ανάλυσης διαφόρων φυτοστερολών (iii) η αξία των φυτοστερολών ως βιοδείκτες της ανίχνευσης νοθείας ή/και απάτης των εδώδιμων φυτικών ελαίων. Προτείνεται, επίσης, η έρευνα για την ποιότητα και την ασφάλεια της κατανάλωσης των διαφόρων εδώδιμων φυτικών ελαίων, βάσει του προφίλ των φυτοστερολών, θα πρέπει να προχωρήσει περαιτέρω και σε συνδυασμό με πιο αποτελεσματικές και ακόμα πιο ακριβείς αναλυτικές μεθόδους.

Phytosterols are significant molecules of plant organisms, as they are often characterized as the cornerstones of the biological membranes of plant cells. Their structure and function, resemble and correspond to the cholesterol of animal cells. They are distinguished in many categories and in recent years have attracted the interest of the scientific community, as it is already known that they contribute effectively to the reduction of both the level of cholesterol in the blood and the risk of cardiovascular diseases, as well as their anti-cancer effect is thoroughly studied. Edible vegetable oils are the main source of daily intake of phytosterols. It has been shown experimentally that the properties of phytosterols can vary greatly depending on their sources, as well as the way the oil is processed and stored. Currently, the main methods of analysis and quantification of the main phytosterols found in edible vegetable oils are analyzed. Gas and liquid chromatography are included, both combined with spectrometric methods, as well as direct determinations with spectrometric and spectroscopic methods. This review focused on the following topics overall: (i) the distribution of phytosterols in the major edible vegetable oils (ii) the methods of pretreatment and analysis of various phytosterols (iii) the value of phytosterols as biomarkers for the detection of edible vegetable oil adulteration and/or fraud. It is also suggested that research on the quality and safety of consumption of various edible vegetable oils, based on the phytosterol profile, should be further advanced and combined with more efficient and even more accurate analytical methods.