H παρούσα εργασία στοχεύει στη διερεύνηση του ερωτήματος αν θα έπρεπε να αναθεωρηθεί το όριο της τρίτης ηλικίας, δεδομένης της αυξημένης Ποιότητας Ζωής (ΠΖ) στη σύγχρονη κοινωνία, όπως αυτή προκύπτει απ’την αυτοαξιολόγηση ατόμων ηλικίας 60−70 ετών. Στις περισσότερες ανεπτυγμένες κοινωνίες αυτό το όριο ορίζεται στα 65 έτη. Η πλειοψηφία των μελετών για τη γήρανση επικεντρώνονται σ’ένα μόνο χαρακτηριστικό των ανθρώπων: τη χρονολογική τους ηλικία. Ωστόσο οι 65χρονοι σήμερα έχουν γενικά υψηλότερο προσδόκιμο εναπομένουσας ζωής και είναι συγκριτικά υγιέστεροι απ’τους ομολόγους τους των προηγούμενων γενεών.

Το αυξημένο προσδόκιμο ζωής, η γήρανση του πληθυσμού και η αύξηση του μέσου όρου (Μ.Ο) ηλικίας, η αυξημένη ΠΖ και η πρόοδος της ιατρικής επιστήμης, συνθέτουν μια νέα εικόνα στην οποία άτομα που θεωρούνται κατά παραδοχή ηλικιωμένα, εμφανίζουν πιο νεανικό φαινότυπο. Η εστίαση σε μία μόνο πτυχή των αλλαγών που συνεπάγεται η γήρανση και όχι σε όλες, παρέχει μια περιορισμένη εικόνα που είναι ακατάλληλη για επιστημονική μελέτη ή χάραξη κοινωνικής πολιτικής.         

Στη μελέτη συμμετείχαν άτομα ηλικίας 60-70 ετών που κατοικούν στην Ελλάδα, ανεξαρτήτως φύλου. Οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν εθελοντικά και ανώνυμα το ερωτηματολόγιο WHOQOL-BREF του ΠΟΥ (ελληνική απόδοση) σε έντυπη μορφή ή σε μορφή ηλεκτρονικής φόρμας. Ελήφθη άδεια από τον ΠΟΥ (αίτηση 391057-έγκριση του αιτήματος για αναπαραγωγή, ανατύπωση ή/και μετάφραση των εργαλείων και μέσων WHOQOL) στις 14-Νοεμβρίου-2022. Aκολούθησε στατιστική ανάλυση των δεδομένων με το πρόγραμμα SPSS.

Στη μελέτη συμμετείχαν 80 άτομα, με Μ.Ο. ηλικίας τα 63,09 έτη. Το ποσοστό αναλφαβητισμού στο δέιμα ήταν 0%, με το 66,25% να είναι απόφοιτοι Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Η πλειοψηφία των συμμετεχόντων ήταν έγγαμοι (81,3%). To 57.5% δεν αντιμετωπίζει κάποιο πρόβλημα υγείας το τελευταίο διάστημα. Η υπέρταση αποτέλεσε το πιο συχνά αναφερόμενο πρόβλημα υγείας. Σε συνολικό σκορ, άτομα που αντιμετωπίζουν πρόβλημα υγείας συγκέντρωσαν χαμηλότερο Μ.Ο. έναντι όσων δεν αντιμετωπίζουν, κάτι που αντανακλά χαμηλότερη ΠΖ. Σε σταθμισμένα σκορ (κλίμακα 0-100), οι συμμετέχοντες συγκέντρωσαν κατά Μ.Ο. ανά τομέα: σωματική υγεία→73, ψυχική υγεία→66,6, κοινωνικές σχέσεις→72,6, περιβάλλον→64,53.

Το δείγμα των συμμετεχόντων είναι μικρό για την εξαγωγή τεκμηριωμένων συμπερασμάτων, ωστόσο η ανάλυση των δεδομένων δείχνει ξεκάθαρη θετική συσχέτιση μεταξύ του αυτοαναφερόμενου επιπέδου υγείας και του επιπέδου ΠΖ. Επίσης ο Μ.Ο ηλικίας ήταν <65 ετών, οπότε τα δεδομένα αφορούν κατά 70% άτομα σε φάση προ-γήρατος. Πρέπει να γίνουν διεθνείς σχετικές έρευνες σε σημαντικά μεγαλύτερο και πιο ετερογενές δείγμα συμμετεχόντων, ώστε να θεσπιστούν κατάλληλες νόρμες και να μπορεί να γίνει περεταίρω αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της μελέτης.

This study aims to explore the question of whether the threshold of “old age” should be revised, given the increased quality of life (QoL) in modern society, as revealed by the self-assessment of people aged 60−70 years. In most developed societies this threshold is set at 65 years. The majority of studies on ageing dwells on a specific attribute of people: their chronological age. Υet, 65-year-olds nowadays generally have a greater remaining life span and are comparatively healthier than their counterparts in former generations.

Ιncreased life expectancy, the ageing of the world's population and the increase in the average age, increased QoL and advances in medical science, all combine to create a new picture in which it is possible that individuals who are assumed to be elderly exhibit a more youthful phenotype. Focusing on just one dimension of the shifts associated with ageing rather than a broader viewpoint, offers a limited understanding that is quite often inadequate for scientific study or social policy making.

The study involved people aged 60−70 years old residing in Greece, regardless of gender. Participants voluntarily and anonymously completed the WHOQOL-BREF questionnaire (Greek version) in paper or electronic form. Permission was obtained from WHO (application 391057−approval of the request to reproduce, reprint and/or translate WHOQOL tools and instruments) on 14-Nov-2022. Statistical analysis of the data was performed with SPSS.

Eighty subjects participated in the study, with a median age of 63.09 years. The illiteracy rate in the study was 0%, with 66.25% being Higher education graduates. The majority of the participants were married (81.3%). 57.5% reported not experiencing any health problems recently. Hypertension was the most frequently reported health problem. On an overall score, individuals experiencing health problems scored a lower average compared to those not experiencing one, reflecting a lower QoL. Concerning transformed scores (0-100 scale), participants scored by average per domain: physical health→73, mental health→66.6, social relations→72.6 environment→64.525.

The sample of participants is small to draw firm conclusions, but data analysis shows a clear positive correlation between self-reported health and QoL. Also, the median age was <65 years, so 70% of the data concern individuals in pre-aging phase. International relevant studies should be conducted in a significantly larger and more heterogeneous sample of participants to establish appropriate norms and allow further evaluation of the study results.