Η διαχείριση των δημοσίων συμβάσεων αποτελεί πρόκληση τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Οι δημόσιες συμβάσεις αποτελούν σημαντικό μέρος του ακαθάριστου προϊόντος της χώρας και η διαχείρισή τους αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες της ανάπτυξης της οικονομίας. Εξίσου όμως σημαντικός είναι και ο ρόλος τους στην βελτίωση του επιπέδου ζωής των πολιτών μιας χώρας μέσω ενός ορθολογικού και διαφανούς τρόπου διαχείρισης του δημόσιου χρήματος εμπνέοντας εμπιστοσύνη πολιτών - κυβέρνησης και χτίζοντας σε μία κουλτούρα που μόνο θετικά αποτελέσματα μπορεί να αποφέρει στο μέλλον για όλες τις πλευρές.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο η στρατηγική στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων είναι εστιασμένη στη βελτίωση των διαδικασιών ώστε να εξασφαλιστεί καλύτερη επένδυση του δημόσιου χρήματος και να προάγει την οικονομική ανάπτυξη των κρατών μελών, την ανταγωνιστικότητα, την αειφορία και καινοτομία.
Στην Ελλάδα, ο τομέας των δημοσίων συμβάσεων παρουσίασε παθογένειες και προβλήματα στο παρελθόν, τα οποία τα τελευταία χρόνια έχουν αντιμετωπιστεί και έχει τελεστεί σημαντική πρόοδος. Ακόμη πιο σημαντική είναι η υιοθέτηση της εθνικής στρατηγικής δημοσίων συμβάσεων που προβλέπει τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις για την επιτάχυνση των διαδικασιών ανάθεσης και εκτέλεσης, την μείωση γραφειοκρατικών εμποδίων και της πολυπλοκότητας των διαδικασιών καθώς και την αύξηση του ανταγωνισμού και την ενθάρρυνση των αναθετουσών αρχών να βασιστούν στη βελτίωση ποιότητας-τιμής.
Έναν από τους πιο σημαντικούς ρόλους σε αυτήν την προσπάθεια έχει διαδραματίσει η Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων, η οποία ιδρύθηκε το 2011, έχει επιτελέσει μεγάλο έργο και έχει συνδράμει στο συντονισμό και στην παρακολούθηση του συστήματος.
Ο τομέας των δημοσίων συμβάσεων γίνεται όλο και πιο πολύπλοκος, η στρατηγική της Ευρωπαϊκής ένωσης λαμβάνει όλο και περισσότερες πρωτοβουλίες για να προστατέψει την διαχείριση του δημόσιου χρήματος δίνοντας έμφαση, μεταξύ άλλων, στη διαφάνεια των διαδικασιών, στην επαγγελματοποίηση του προσωπικού που ασχολείται με τον τομέα, στην ενίσχυση της συμμετοχής των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, στην ηλεκτρονικοποίηση του συστήματος.
Ένας άλλος παράγοντας που βοηθάει και επιτρέπει την βελτίωση του τομέα είναι κατανόηση των κινδύνων που παρουσιάζονται συνολικά στις δημόσιες συμβάσεις. Η διαχείριση των κινδύνων απαιτεί κατανόηση του πλαισίου, καταγραφή των προβλημάτων, των παρατυπιών, των διοικητικών βαρών, ώστε να ακολουθήσει η επεξεργασία τους και εν τέλει η αντιμετώπισή τους με κάθε πρόσφορο μέσο.
Η παρούσα εργασία έχει ως στόχο να καταγράψει τους κινδύνους που παρουσιάζονται σε συγκεκριμένους τομείς του κύκλου ζωής μιας δημόσιας σύμβασης και να προτείνει τρόπους αντιμετώπισής τους. Για το σκοπό αυτό θα αξιοποιηθεί η εμπειρία στελεχών που ασχολούνται στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων χρόνια προκειμένου να ληφθούν οι απαραίτητες πληροφορίες ώστε να υπάρξει μία ολοκληρωμένη και ρεαλιστική αποτύπωση της σημερινής κατάστασης στον εν λόγω τομέα.
Public procurement management is a challenge at both national and European levels. Public procurement is a significant part of the country's gross domestic product, and its management is one of the main pillars of economic growth. But equally important is their role in improving the standard of living of a country's citizens through a rational and transparent way of managing public money, inspiring trust between citizens and government, and building on a culture that can only yield positive results in the future for all parties.
At the European level, the public procurement strategy is focused on improving procedures to ensure better investment of public money and promote Member States' economic growth, competitiveness, sustainability, and innovation.
In Greece, the public procurement sector has presented pathologies and problems, which have been addressed in recent years, and significant progress has been made. Even more critical is adopting the national public procurement strategy, which provides the necessary reforms to speed up award and execution procedures, reduce bureaucratic obstacles and complexity of procedures and competition, and encourage contracting authorities to rely on value for money.
One of the most critical roles in this effort has been played by the Single Independent Public Procurement Authority, which was established in 2011, has done a great deal of work and has contributed to the coordination and monitoring of the system.
The public procurement sector is becoming more and more complex; the European Union strategy is taking more and more initiatives to protect the management of public money by emphasizing, among other things, the transparency of procedures, the professionalization of staff involved in the sector, the strengthening of the participation of small and medium-sized enterprises, the computerization of the system.
Another factor that helps the sector improve is understanding the risks present in public procurement. Managing risks requires understanding the context, recording the problems, irregularities, and administrative burdens to follow up, and finally, by any appropriate means.
This dissertation aims to identify the risks in specific areas of a public contract’s life cycle and propose ways to address them. To this end, the experience of managers involved in the field o over the years will be used to obtain the necessary information to provide a comprehensive and realistic picture of the current situation in this sector.