Αξιολόγηση της αιμοδοτικής συμπεριφοράς εθελοντών αιμοδοτών με τη χρήση του Μοντέλου Πεποιθήσεων για την Υγεία. Η περίπτωση του Γενικού Νοσοκομείου Κοζάνης "ΜΑΜΑΤΣΕΙΟ"

Evaluation of the blood donation behavior of volunteer blood donors using the Health Beliefs Model. The case of Kozani General Hospital "MAMATSIO" (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. Χονδρογιάννη, Κωνσταντινιά
  3. Διοίκηση Μονάδων Υγείας (ΔΜΥ)
  4. 25 Σεπτεμβρίου 2022 [2022-09-25]
  5. Ελληνικά
  6. 121
  7. Τζιάλλας, Δημήτριος
  8. Σκαπινάκης, Πέτρος
  9. Αιμοδοσία | Blood donation | Αιμοδότες | Blood donors | Εθελοντισμός | Volunteering | Μοντέλο Πεποιθήσεων για την Υγεία | Health Beliefs Model
  10. 2
  11. 5
  12. 9
  13. Περιέχει : πίνακες, διαγράμματα, εικόνες
  14. Κοινωνιολογική και Ψυχολογική Προσέγγιση των Νοσοκομείων/Υπηρεσιών Υγείας - Συμπεριφορές υγείας. Πρότυπα και μεταβολές/Κουλιεράκης Γ. κ.ά.
    • Εισαγωγή: Η αιμοδοσία αποτελεί ύψιστη έκφραση εθελοντισμού, προσφοράς και αλληλεγγύης. Η εθελοντική προσφορά αίματος αποτελεί όχι μόνο ιατρική ανάγκη αλλά κοινωνική και ανθρωπιστική δράση. Οι εξελίξεις στην ιατρική επιστήμη και οι διάφορες δημογραφικές αλλαγές κατέστησαν την προσοχή στη δημιουργία μόνιμης δεξαμενής αίματος από τακτικούς εθελοντές αιμοδότες. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι να διερευνηθούν οι στάσεις και οι αντιλήψεις των πολιτών αναφορικά με τη δωρεά αίματος και την εθελοντική αιμοδοσία. Να αξιολογηθούν και να συσχετιστούν οι συμπεριφορές των αιμοδοτών του Γενικού Νοσοκομείου Κοζάνης σε σχέση με τα κοινωνικό-δημογραφικά τους χαρακτηριστικά και να διερευνηθούν τα κίνητρα και οι περιοριστικοί παράγοντες των αιμοδοτών ώστε να αξιοποιηθούν στο σχεδιασμό στρατηγικών προσέλκυσης και ενημέρωσης των πολιτών σε θέματα αιμοδοσίας. Μεθοδολογία: Πρόκειται για μία συγχρονική μελέτη παρατηρήσεως, η οποία πραγματοποιήθηκε κατά το διάστημα Δεκεμβρίου 2021 - Ιανουαρίου 2022, σε δείγμα 124 αιμοδοτών που προσέρχονταν στο τμήμα αιμοδοσίας του Γ.Ν. Κοζάνης «ΜΑΜΑΤΣΕΙΟ». Η συλλογή των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με τη χορήγηση ερωτηματολογίου βασισμένου στο Μοντέλο Πεποιθήσεων για την Υγεία. Η στατιστική επεξεργασία πραγματοποιήθηκε με τη χρήση του στατιστικού πακέτου SPSS Version 23. Αποτελέσματα: Η πλειοψηφία των αιμοδοτών του δείγματος αποτελείται από άνδρες (59,7%), ηλικίας 41-50 ετών (36,3%), έγγαμοι (59,7%), απόφοιτοι ΑΕΙ/ΤΕΙ (36,3%) και απασχολούνταν ως δημόσιοι υπάλληλοι (43,5%). Ποσοστό 83,1% έχει αιμοδοτήσει ξανά στο παρελθόν και μάλιστα το 39,7% έδωσε αίμα για ασθενή την πρώτη φορά και το 60,9% έδωσε αίμα εθελοντικά τη συγκεκριμένη ημέρα. Οι περισσότεροι συμμετέχοντες γνώριζαν ότι υπάρχουν άτομα που πρέπει να μεταγγίζονται τακτικά για να ζήσουν (Μ.Ο=4,37) και ήταν ενήμεροι για τις αυξημένες ανάγκες αίματος τόσο στους θερινούς μήνες (Μ.Ο=3,84) και λόγω αύξησης των τροχαίων (Μ.Ο=3,80) και των χειρουργικών επεμβάσεων (Μ.Ο=3,52) όσο των ελλείψεων που παρατηρούνται στη χώρα μας (Μ.Ο=3,63). Επιπρόσθετα, οι περισσότεροι συμφώνησαν στο γεγονός ότι μία πιθανή έλλειψη αποθεμάτων αίματος θα έθετε σε κίνδυνο τη ζωή τους (Μ.Ο=3,91) ή σε περίπτωση που χρειαζόταν μετάγγιση αίματος δύσκολα θα βρισκόταν απόθεμα (Μ.Ο=2,94). Ένας μεγάλος αριθμός ερωτηθέντων θεωρεί την αιμοδοσία κοινωνική πράξη (Μ.Ο=4,43) και ωφέλιμη για την υγεία (Μ.Ο=4,11), ενώ λιγότεροι ανέφεραν ότι δίνουν αίμα για να ελεγχθούν για μεταδιδόμενα νοσήματα (Μ.Ο=2,43) και για να πάρουν άδεια από τη δουλειά τους (Μ.Ο=1,84). Το περιορισμένο ωράριο λειτουργίας των υπηρεσιών αιμοδοσίας αποτελεί σημαντικό εμπόδιο (Μ.Ο=2,60) και ακολουθεί ο φόβος των ανεπιθύμητων συμβαμάτων. Στην καλύτερη ενημέρωση σχετικά με τη διαδικασία της αιμοδοσίας συμφωνεί ένας μεγάλος αριθμός (Μ.Ο=4,17) και ειδικότερα η υπενθύμιση μέσω τηλεφώνου, sms, e-mail ή τηλεοπτικών διαφημιστικών μηνυμάτων, θα παρότρυνε ένα μεγάλο ποσοστό. Τέλος οι συμμετέχοντες δήλωσαν ότι μπορούν και έχουν την ικανότητα να γίνουν εθελοντές αιμοδότες (Μ.Ο=4,31) και μπορούν να ενθαρρύνουν τους συγγενείς τους να γίνουν δότες (Μ.Ο=4,02). Σύμφωνα με το ΜΠΥ το δείγμα της μελέτης έχει την πρόθεση να αιμοδοτήσει, καθώς αντιλαμβάνεται σε μεγάλο βαθμό τη σοβαρότητα της δωρεάς αίματος, πιστεύει ότι τα οφέλη είναι περισσότερα από τα εμπόδια, έχει επιδώσει την προσοχή στη σπουδαιότητα των ενδείξεων και η αυτοαποτελεσματικότητα είναι αρκετά ανεπτυγμένη. Το γεγονός όμως της χαμηλής αίσθησης τρωτότητας είναι μία παράμετρος που πρέπει να βελτιωθεί ώστε να έχουμε περισσότερες πιθανότητες αιμοδότησης. Συμπεράσματα: Η μελέτη των απόψεων και αντιλήψεων των αιμοδοτών αποτελεί σημαντικό παράγοντα πρόβλεψης της αιμοδοτικής συμπεριφοράς, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως κύριο εργαλείο στρατηγικού σχεδιασμού προσέλκυσης νέων αιμοδοτών, διατήρησης των ήδη υπαρχουσών εθελοντών αιμοδοτών και μετατροπή των μη συστηματικών σε συστηματικούς αιμοδότες. Προς την κατεύθυνση αυτή θα μπορούσε να είναι η υλοποίηση επιμορφωτικών προγραμμάτων και εκστρατειών ενημέρωσης του κοινού και ιδιαίτερα των νέων, σχετικά με τη διαδικασία της αιμοδοσίας και τις αυξημένες αιμοδοτικές ανάγκες της χώρας μας. Ο εστιασμός στη διαδικασία της αιμοδοσίας, η χρήση λεκτικού επαίνου ενισχύουν το αίσθημα της αυτοαποτελεσματικότητας, ιδιαίτερα στους δότες πρώτης φοράς.
    • Introduction: Blood donation is the ultimate expression of volunteerism, contribution and solidarity. Voluntary blood donation is not only a medical need but also a social and humanitarian action. Developments in medical science and various demographic changes have drawn attention to the creation of a permanent blood pool by regular volunteer blood donors. Aim: The purpose of this diplomatic study is toassess the attitudes and perceptions of citizens regarding blood donation and voluntary blood donation. To evaluate and correlated the behaviors of blood donors of Kozani General Hospital in relation to their socio-demographic characteristics and to investigate the motives and limiting factors of blood donors in order to be used in designing strategies to attract and inform citizens about blood donation. Methodology: This is an observational cross-sectional study which was carried out during the period December 2021 - January 2022, in a sample of 124 blood donors who visited the blood donation department of the General Hospital. Kozani "MAMATSIO". Data collection was performed by issuing a questionnaire based on the Health Beliefs Model. The statistical processing was carried out by using the statistical package SPSS Version 23. Results: The majority of blood donors in the sample consist of men (59.7%), aged 41-50 years (36.3%), married (59.7%), university / TEI graduates (36.3%) and were employed as civil servants (43.5%). 83.1% have donated blood again in the past and in fact 39.7% donated blood for a patient for the first time and 60.9% donated blood voluntarily on that day. Most participants knew that there were people who had to be transfused regularly to live (AV = 4.37) and were aware of the increased blood needs both in the summer months (AV = 3.84) and due to increased traffic accidents (AV = 3.80) and surgical procedures (AV = 3.52) as well as the shortages observed in our country (AV = 3.63). In addition, most agreed that a possible shortage of blood supplies would endanger their lives (AV = 3.91) or in the event that a blood transfusion was needed it would be difficult to find a stock (AV = 2.94). A large number of respondents consider blood donation a social deed (AV = 4.43) and beneficial for health (AV = 4.11), while fewer reported that they donate blood to be tested for contagious diseases (AV = 2.43) and to take leave from work (AV = 1.84). The limited opening hours of blood donation services is a significant obstacle (AV = 2.60) as well as the fear of side effects. A large number (AV = 4.17) agree on the best information about the blood donation process and especially the reminder by phone, sms, e-mail or TV commercials, would encourage a large percentage. Finally, participants stated that they can and have the ability to become voluntary blood donors (AV = 4.31) and can encourage their relatives to become donors (AV = 4.02). According to the HBM the sample of the study intends to donate blood, as it largely realizes the seriousness of blood donation, believes that the benefits outweigh the obstacles, has paid attention to the importance of indications and self-efficacy is quite developed. However, the fact that there is a low sense of vulnerability is a parameter that needs to be improved in order to have a better chance of donating blood. Conclusions: The study of the views and perceptions of blood donors is an important factor in predicting blood donation behavior, which can be used as a main tool in strategic planning to attract new blood donors, retain existing volunteer blood donors and convert non-systematic to regular blood donors. In this direction could be the implementation of training programs and information campaigns for the public and especially young people, about the blood donation process and the increased blood donation needs of our country. Focusing on the blood donation process, the use of verbal praise reinforce the sense of self-efficacy, especially in first-time donors.
  16. Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.