Εισαγωγή: Οι υγειονομικές ανισότητες και οι ανικανοποίητες ανάγκες υγείας των
ακριτικών περιοχών αποτελούν στόχο των υγειονομικών αρχών παγκοσμίως καθώς
αποτελούν βαθμό αξιολόγησης των συστημάτων υγείας πέραν των αστικών κέντρων.
Ως βασικό εργαλείο για τη μείωση τους έχει οριστεί η Πρωτοβάθμια Φροντίδα
Υγείας, εξαιτίας της καθολικότητας και της πιο άμεσης επαφής των πολιτών με το
εκάστοτε σύστημα υγείας, επιδεικνύοντας τους ασθενείς χρόνιων νοσημάτων ως τους
καλύτερους αξιολογητές της, λόγω της συχνότητας αναζήτησης υπηρεσιών υγείας. Η
διερεύνηση των ανικανοποίητων αναγκών υγείας των πασχόντων από σακχαρώδη
διαβήτη στην ακριτική νησιωτική ΠΦΥ παραμένει ένα αδιερεύνητο ζήτημα.
Σκοπός: Στην παρούσα εργασία θα διερευνηθούν οι αυτοαναφερόμενες
ανικανοποίητες ανάγκες των ασθενών που πάσχουν από Σακχαρώδη Διαβήτη σε
δομές της ακριτικής νησιωτικής ΠΦΥ, συμπεριλαμβάνοντας 6 νησιά των
Δωδεκανήσων, αλλά και οι παράγοντες που σχετίζονται με τις ανικανοποίητες
ανάγκες τους.
Μεθοδολογία: Η έρευνα έγινε με τη δια ζώσης διανομή σταθμισμένου έτοιμου
ερωτηματολογίου που αφορά τη διερεύνηση ανικανοποίητων αναγκών, σε 75
μόνιμους κατοίκους των νήσων Κω, Καλύμνου, Λέρου, Πάτμου, Λειψών και
Αγαθονησίου, οι οποίοι πάσχουν από ΣΔ και βρίσκονταν υπό αγωγή, την περίοδο
Μάρτιο με Μάιο του 2022.
Αποτελέσματα: Η έρευνα ανέδειξε την ύπαρξη ανικανοποίητων αναγκών υγείας σε
έναν στους τέσσερις ασθενείς με ΣΔ σε ακριτικές-απομακρυσμένες περιοχές,
υποδεικνύοντας ως βασικό παράγοντα, περίπου στο 75% των περιπτώσεων, το
οικονομικό κόστος για την πρόσβαση σε υπηρεσίες ΠΦΥ και ενισχύοντας την
ανάγκη παροχής εκπαίδευσης για θέματα υγείας. Το 33% των συμμετεχόντων
δήλωσαν ανικανοποίητοι από το σύστημα υγείας καθώς αδυνατούν να ανταπεξέλθουν
οικονομικά στην αναζήτηση ιατρικής φροντίδας.
Συμπεράσματα: Στις απομακρυσμένες γεωγραφικά περιοχές της χώρες
παρατηρούνται μεγάλα ποσοστά ανικανοποίητων αναγκών υγείας των πασχόντων
από σακχαρώδη διαβήτη, κυρίως λόγω υψηλού κόστους και απόστασης από δομές
υγείας, συνηγορώντας στην υψηλή θέση της χώρας στην ΕΕ σε ανεκπλήρωτες
ανάγκες και συνεπώς υγειονομικές ανισότητες. Εκτός της ενίσχυσης των δομών ΠΦΥ
για τη μεταβολή αυτών των ανισοτήτων, έμφαση δίνεται και στην ανάγκη παροχής
υγειονομικής εκπαίδευσης του πληθυσμού, με έμφαση την πρόληψη.
Introduction: Health authorities worldwide aim to address health inequities and
unmet healthcare needs in remote regions, as they constitute important indicators for
the evaluation of healthcare systems beyond the urban areas. Primary Health Care is
considered a fundamental asset in reducing such inequities because it is universally
accessible, and it ensures direct contact between citizens and the respective health
system. Chronic patients are considered as the most reliable evaluators, because of
their need for frequent medical care. Nevertheless, the unmet needs of diabetes
patients in the remote islands of Greece have not been thoroughly investigated yet.
Purpose: The present study sets out to investigate the self-reported, unmet, healthcare
needs of diabetes patients residing in six remoted islands of Dodecanese, as well as
the factors that are associated with their unmet needs.
Method: The survey was conducted from March until May 2022, among a sample of
75 diabetes patients under treatment -permanent residents of the islands Kos,
Kalymnos, Leros, Patmos, Lipsi, and Agathonisi- who were asked to complete a
validated questionnaire.
Results: The findings showed that one in four patients with diabetes had unmet needs
in remote areas of Greece. The analysis of factors associated with unmet needs
revealed that the greatest barrier reported, was the cost to receive healthcare, by 75%,
highlighting the need for access to health education. Furthermore, 33% of the
participants stated that they were dissatisfied with the healthcare system, because they
cannot afford the needed medical care.
Conclusions: The percentage of unmet health needs of diabetes patients in remote
regions of Greece are high, due to the cost and distance from health care facilities,
which justifies the high rates of Greece in unmet healthcare needs and consequently
health inequities in comparison to other EU countries. Besides the need to reinforce
the Primary Health Care units in order to reduce such inequities, it is also essential to
provide the general population with health education, with emphasis on prevention.