Σκοπός: Η παρούσα ανασκόπηση έχει ως σκοπό να διερευνήσει τις διαθέσιμες παρεμβάσεις για τη βελτίωση της συμμόρφωσης στη φαρμακευτική αγωγή των ηλικιωμένων ασθενών με χρόνια νοσήματα και κατά πόσο οι παρεμβάσεις αυτές είναι σε θέση να συμβάλουν θετικά στη συμμόρφωση των ασθενών αυτών στη φαρμακευτική αγωγή.
Μεθοδολογία: Πραγματοποιήθηκε ανασκόπηση της βιβλιογραφίας και συγκεκριμένα αξιοποιήθηκαν μελέτες δημοσιευμένες από το 2016 έως το 2022. Χρησιμοποιήθηκε η μηχανή αναζήτησης PubMed, και οι λέξεις-κλειδιά που χρησιμοποιήθηκαν ήταν “medication adherence AND intervention AND older adults”. Στα κριτήρια επιλογής των μελετών συμπεριλήφθηκαν: α) η χρονολογία δημοσίευσης των μελετών, από το 2016 έως το 2022, β) το είδος των μελετών, συμπεριλήφθηκαν τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές, γ) το θέμα της μελέτης, αξιολόγηση παρέμβασης σχετικά με τη βελτίωση της συμμόρφωσης στη φαρμακευτική αγωγή, δ) η ηλικία των συμμετεχόντων ≥65 ετών, ε) η παρουσία χρόνιου νοσήματος στους ηλικιωμένους συμμετέχοντες, στ) η ύπαρξη ομάδας παρέμβασης και ομάδας ελέγχου στη μελέτη και ζ) το πρωτεύον ή δευτερεύον στοιχείο μέτρησης της μελέτης να περιλαμβάνει τη συμμόρφωση στη φαρμακευτική αγωγή.
Αποτελέσματα: Από την αναζήτηση της βιβλιογραφίας αναφορικά με τις παρεμβάσεις για τη βελτίωση της συμμόρφωσης στη φαρμακευτική αγωγή των ηλικιωμένων ασθενών με χρόνια νοσήματα, επιλέχθηκαν 12 τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές που πληρούσαν τα παραπάνω κριτήρια. Τα αποτελέσματα σχετικά με την επίδραση των παρεμβάσεων στη συμμόρφωση στη φαρμακευτική αγωγή που μελετήθηκαν δεν είναι ιδιαίτερα θετικά στις περισσότερες μελέτες (ν=7), με τις διαφορές στη συμμόρφωση των συμμετεχόντων, πριν και μετά τη λήψη της παρέμβασης, να είναι σχεδόν αμελητέες. Σε μία μελέτη τα αποτελέσματα ήταν διφορούμενα (ν=1). Ωστόσο, μελετήθηκαν ορισμένες παρεμβάσεις, οι οποίες εμφάνισαν σημαντική βελτίωση στη συμμόρφωση των ασθενών (ν=4).
Συμπεράσματα: Η συμμόρφωση στη φαρμακευτική αγωγή αποτελεί ένα πολυδιάστατο φαινόμενο, το οποίο καθορίζεται από κοινωνικούς και οικονομικούς παράγοντες, παράγοντες που σχετίζονται με τους επαγγελματίες υγείας και τα συστήματα υγείας, με την πάθηση, με τη θεραπεία και με τον ασθενή και που βρίσκονται σε αλληλεπίδραση μεταξύ τους. Ένα σημαντικό συμπέρασμα που προέκυψε από την παρούσα ανασκόπηση είναι η ανάγκη σχεδιασμού πολυδιάστατων παρεμβάσεων, που θα λαμβάνουν υπόψη όλα τα εμπόδια και όλους τους παράγοντες που επιδρούν στη συμμόρφωση των ηλικιωμένων ασθενών στη φαρμακευτική αγωγή. Αναδείχτηκε ο σημαντικός ρόλος που διαδραματίζουν οι επαγγελματίες υγείας στη συμμόρφωση στη φαρμακευτική αγωγή, η ανάγκη σχεδιασμού παρεμβάσεων που θα οδηγούν σε διατήρηση των επιπέδων συμμόρφωσης για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και η ανάγκη για ενδελεχή και συστηματική διαδικασία αξιολόγησης όλων των πιθανών εμποδίων των ασθενών κατά το σχεδιασμό των παρεμβάσεων.
Objective: The present review aims to investigate the available interventions to improve medication adherence in older adults with chronic diseases and whether these interventions could positively affect medication adherence levels in these patients.
Methods: A literature review was performed and different studies, published between 2016 and 2022, were used. The PubMed scientific database was used, and the keywords applied were "medication adherence AND intervention AND older adults". The selection criteria of the studies included: a) the date of the publication of the studies, between 2016 and 2022, b) the type of the studies, randomized controlled trials were included, c) the subject of the studies must have been the evaluation of intervention to improve medication adherence, d) the age of participants ≥65 years, e) the presence of a chronic disease in the elderly participants, f) the existence of an intervention group and a control group and g) medication adherence must have been included in the primary or the secondary outcomes of the study.
Results: From the literature review regarding the interventions to improve medication adherence in the elderly patients with chronic diseases, 12 randomized controlled trials that met the above criteria were selected. The results in most of the studies, regarding the effect of the interventions on medication adherence that have come out of this review, are not very positive (n=7), and the differences in medication adherence in the participants, before and after receiving the intervention, are almost insignificant. In one of the studies, the results were equivocal (n=1). However, some of the interventions that were studied, showed a significant improvement in patients’ medication adherence (n=4). Conclusions: Medication adherence is a multidimensional phenomenon, which is determined by social and economic factors, health care team and system-related factors, condition-related factors, therapy-related factors and patient-related factors. An important conclusion that emerged from the present review is the need to design multidimensional interventions, which would take into account all the barriers and all the factors that affect medication adherence of elderly patients. The important role of health professionals in improving medication adherence, the need to design interventions that will lead to maintaining the levels of medication adherence for a longer period of time and the need for a thorough and systematic process of assessing all possible patients’ barriers in planning interventions.
«Παρεμβάσεις για τη βελτίωση της συμμόρφωσης στη φαρμακευτική αγωγή των ηλικιωμένων ασθενών με χρόνια νοσήματα: Βιβλιογραφική ανασκόπηση» Description: 512328_ΣΙΝΟΓΕΩΡΓΟΥ_ΜΑΡΙΑ.pdf (pdf)
Book Reader Licence: Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Διεθνές Info: Κυρίως σώμα διπλωματικής Size: 1.5 MB
«Παρεμβάσεις για τη βελτίωση της συμμόρφωσης στη φαρμακευτική αγωγή των ηλικιωμένων ασθενών με χρόνια νοσήματα: Βιβλιογραφική ανασκόπηση» - Identifier: 169537
Internal display of the 169537 entity interconnections (Node labels correspond to identifiers)
«Παρεμβάσεις για τη βελτίωση της συμμόρφωσης στη φαρμακευτική αγωγή των ηλικιωμένων ασθενών με χρόνια νοσήματα: Βιβλιογραφική ανασκόπηση»