Ο μάρτυρας δημοσίου συμφέροντος ή whistleblower στην διεθνή του ορολογία είναι ένα πρόσωπο που καταγγέλλει κάποια παράνομη συμπεριφορά ή πρακτική που απειλεί το δημόσιο συμφέρον, με σκοπό να την τερματίσει ή να προλάβει κάποια περισσότερο ζημιογόνα κατάσταση. Ο θεσμός αν και ξεκίνησε με δυσπιστία, έχει συγκεντρώσει ιδιαίτερο ενδιαφέρον τα τελευταία χρόνια λόγω της καίριας συμβολής των whistleblowers στον εντοπισμό και την δίωξη σημαντικών υποθέσεων διαφθοράς. Σήμερα ο θεσμός γίνεται ευρέως αποδεκτός ως μια από τις αποτελεσματικότερες μεθόδους καταπολέμησης της διαφθοράς σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Για αυτό το λόγο υπάρχει όλο και μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση σε παγκόσμιο επίπεδο για την προστασία του μάρτυρα από εκφοβισμό και αντίποινα αλλά και για την ενθάρρυνση των δυνητικών μαρτύρων, με στόχο να καλλιεργηθεί σταδιακά μια κουλτούρα διαφάνειας που δεν θα αφήνει περιθώρια ανοχής στην διαφθορά.
Στην παρούσα εργασία επιχειρείται μέσω της βιβλιογραφικής ανασκόπησης να σκιαγραφηθεί ο θεσμός και το προφίλ του ανθρώπου που επιλέγει να γίνει whistleblower, καθώς και να αναδειχθεί η έμπρακτη αποτελεσματικότητα του θεσμού. Για τον σκοπό αυτό γίνεται εννοιολογική προσέγγιση του θεσμού, παρατίθεται το νομικό πλαίσιο προστασίας του μάρτυρα από αντίποινα στο εξωτερικό και στην Ελλάδα, εντοπίζονται οι λόγοι που βοήθησαν στην εξέλιξη του θεσμού καθώς και η ουσιαστική συμβολή του στην καταπολέμηση της διαφθοράς και την θωράκιση του δημοσίου συμφέροντος. Επίσης, αποτυπώνονται τα εμπόδια και οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο μάρτυρας από το κοινωνικό και το εργασιακό περιβάλλον αλλά και από τα θεσμικά και νομοθετικά κενά και τέλος διατυπώνονται προτάσεις βελτίωσης και ενίσχυσης του θεσμού μέσω της νομοθεσίας και άλλων υποστηρικτικών μέτρων.
A public interest witness or a whistleblower, in the international terminology, is a person who reports an illegal conduct or practice that threatens the public interest, with the aim of ending it or preventing a more damaging outcome. The act of whistleblowing, although it started with mistrust, has received particular attention in recent years, following the key contribution of whistleblowers in identifying and prosecuting serious cases of corruption. Today it is widely accepted as one of the most effective methods of fighting corruption in the public and private sectors and there is therefore a growing awareness worldwide to protect the witness from intimidation and retaliation and also to encourage potential witnesses, with the aim of gradually fostering a culture of transparency that leaves no room for tolerance of corruption.
This paper attempts by literature review, to outline the act of whistleblowing and the profile of the person who chooses to become a whistleblower, as well as to highlight the practical effectiveness of this act. For this purpose, a conceptual approach is made to the act of whistleblowing, the legal framework for the protection of the whistleblower from retaliation abroad and in Greece is presented and also the reasons that helped in the development of the act and its essential contribution to the fight against corruption and the shielding of the public interest are identified. We also list the obstacles and difficulties faced by the witnesses from their social and working environment and from the institutional and legislative gaps, and finally we present proposals for improving and strengthening the act through legislation and other supporting measures.
Ο θεσμός του μάρτυρα δημοσίου συμφέροντος (whistleblowing) ως «εργαλείο» κατά της διαφθοράς Περιγραφή: 509154_Δημητροπούλου_Μελιτινή.pdf (pdf)
Book Reader Άδεια: Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Διεθνές Πληροφορίες: Κύριο έγγραφο Διπλωματικής Εργασίας Μέγεθος: 1.2 MB
Ο θεσμός του μάρτυρα δημοσίου συμφέροντος (whistleblowing) ως «εργαλείο» κατά της διαφθοράς - Identifier: 169468
Internal display of the 169468 entity interconnections (Node labels correspond to identifiers)
Ο θεσμός του μάρτυρα δημοσίου συμφέροντος (whistleblowing) ως «εργαλείο» κατά της διαφθοράς