Υπάρχουν στο κυρίως κείμενο, πίνακες, σχήματα, διαγράμματα
Εισαγωγή: Η γήρανση μαζί με τις σχετικές φυσιολογικές και παθολογικές αλλαγές της, θέτει τα άτομα σε μεγαλύτερο κίνδυνο πολυνοσηρότητας και επιπλοκών που σχετίζονται με τη θεραπεία. Σήμερα, η πολυφαρμακία, ένα κοινό και σημαντικό πρόβλημα που σχετίζεται με τη ταυτόχρονη χρήση πολλών φαρμάκων, εμφανίζεται συχνά λόγω της πολυνοσηρότητας στους ηλικιωμένους. Επιπλέον οι ηλικιωμένοι ασθενείς παρουσιάζουν συχνότερα ανεπιθύμητες ενέργειες φαρμάκων (ADRs). Η πλειοψηφία των ADR σε ηλικιωμένους θα μπορούσαν να είναι δυνητικά αποφευκτέες και σχετίζονται με τα κοινά συνταγογραφούμενα φάρμακα. Υπάρχουν όμως και ανεπιθύμητες ενέργειες που σχετίζονται με σοβαρές και δυσμενείς συνέπειες στους ηλικιωμένους.
Σκοπός: H παρούσα εργασία στοχεύει στη διερεύνηση της συχνότητας και του είδους της πολυνοσηρότητας και της πολυφαρμακίας σε χρόνιους γηριατρικούς ασθενείς που νοσηλεύονται σε παθολογική κλινική καθώς και στη καταγραφή ανεπιθύμητων ενεργειών φαρμάκων που προκύπτουν κατά την παρατεταμένη νοσηλεία τους στην παθολογική κλινική.
Μεθοδολογία: Στη μελέτη συμπεριλήφθηκαν 204 ασθενείς που νοσηλεύτηκαν σε ιδιωτική παθολογική κλινική χρόνιων πασχόντων και εισήχθησαν για νοσηλεία από 1/1/2020 έως και 30/9/2021. Ασθενείς με πολυνοσηρότητα θεωρήθηκαν εκείνοι που κατά την εισαγωγή τους έπασχαν από 2 ή περισσότερα χρόνια νοσήματα και ασθενείς με πολυφαρμακία εκείνοι που λάμβαναν καθημερινή φαρμακευτική αγωγή αποτελούμενη από πέντε ή περισσότερα φάρμακα. Τα στοιχεία ελήφθησαν από το νοσοκομειακό πληροφοριακό σύστημα της κλινικής. Επιπλέον, συλλέχθηκαν στοιχεία που αφορούν ανεπιθύμητες ενέργειες φαρμάκων από τον ιατρικό φάκελο του υπό μελέτη δείγματος ασθενών και χρησιμοποιήθηκε ο αλγόριθμος Naranjo για την επιβεβαίωση τους.
Αποτελέσματα: Η συντριπτική πλειοψηφία του υπό μελέτη πληθυσμού εμφάνισε πολυνοσηρότητα (96,6%) και πολυφαρμακία (67,6%), ενώ οι ανεπιθύμητες ενέργειες που καταγράφηκαν ήταν σχετικά λίγες (8,3%). Οι κυριότερες παθήσεις από τις οποίες έπασχαν οι ασθενείς ήταν παθήσεις του κυκλοφορικού συστήματος (74,5%), ψυχικές διαταραχές ή διαταραχές συμπεριφοράς (53,4%), παθήσεις νευρικού συστήματος (53,4%), ενδοκρινικές ή μεταβολικές νόσοι (40,2%), παθήσεις του πεπτικού συστήματος (35,3%), παθήσεις του αναπνευστικού συστήματος (25%), παθήσεις του αίματος ή των αιμοποιητικών οργάνων (18,1%). Οι κυριότερες κατηγορίες φαρμάκων που αποτελούσαν την αγωγή του υπό μελέτη πληθυσμού ήταν οι αντιθρομβωτικοί παράγοντες, τα φάρμακα για τη θεραπεία του έλκους και της ΓΟΠ, τα φάρμακα κατά της άνοιας, οι αποκλειστές β- αδρενεργικών υποδοχέων, τα διουρητικά, τα αντικαταθλιπτικά και ψυχοτρόπα φάρμακα. Η πολυφαρμακία και η πολυνοσηρότητα δεν σχετίστηκαν σημαντικά με το φύλο. Η πολυνοσηρότητα δεν σχετίστηκε σημαντικά με την ηλικία. Η πολυφαρμακία και το πλήθος των λαμβανομένων φαρμάκων παρουσίασαν αρνητική συσχέτιση με την ηλικία. Η πολυφαρμακία σχετίζεται επίσης σημαντικά με την πολυνοσηρότητα. Τέλος, οι ανεπιθύμητες ενέργειες που καταγράφηκαν, σχετίστηκαν κατά κύριο λόγο με φάρμακα του ΚΝΣ.
Συμπεράσματα: Η πολυνοσηρότητα και η πολυφαρμακία αποτελούν στις μέρες μας πρωταρχικά ζητήματα υγείας. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες εμφανίζονται με μεγαλύτερη συχνότητα στα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας με πολυνοσηρότητα και πολυφαρμακία. Στην παθολογική κλινική του υπό εξέταση δείγματος οι ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν περιορισμένες καθώς οι συνταγογράφοι και το τμήμα του φαρμακείου είναι σε εγρήγορση, και λαμβάνουν υπόψη όλα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του γηριατρικού νοσηλευόμενου πληθυσμού.
Introduction: Aging, along with its associated physiological and pathological changes, puts individuals at greater risk for multimorbidity and drug-related complications. Today, polypharmacy, a common and important problem associated with the use of multiple drugs, often occurs due to multimorbidity of the elderly. In addition, elderly patients are more likely to experience adverse drug reactions (ADRs). The majority of ADRs in the elderly could be potentially preventable and usually related to prescribed drugs. However, there are several ADRs with major adverse consequences in elderly.
Purpose: This study intents to investigate the frequency of the presence and the type of multimorbidity and polypharmacy in chronic geriatric patients treated in a pathology clinic, as well as to record the adverse drug reactions that occur during prolonged hospitalization in the pathology clinic.
Methodology: The study included 204 patients who were hospitalized in a private pathological clinic and admitted for treatment from 1/1/2020 to 30/9/2021. At the time of admission, patients with multimorbidity were considered those who suffered from 2 or more chronic diseases and patients with polypharmacy were considered those who received daily medication consisting of five or more drugs. The data were obtained from the hospital electronic system. In addition, data on adverse drug reactions were collected from the medical records of the patients and the use of Naranjo algorithm.
Results: Patients with multimorbidity represented the 96.6% and with polypharmacy the 67.6% of the study population, while the side effects recorded were relative few (8.3%). The main diseases of the sample were cardiovascular diseases (74.5%), mental or behavioral disorders (53.4%), diseases of the nervous system (53.4%), endocrine or metabolic diseases (40.2%), diseases of the digestive system (35.3%), diseases of the respiratory system (25%), diseases of the blood or hematopoietic organs (18.1%). The main categories of drugs that treated the study population were anticoagulants, drugs for the treatment of ulcers and GERD, drugs for dementia, β-adrenergic receptor blockers, diuretics, antidepressants and psychotropic drugs. Polypharmacy and multimorbidity were not significantly associated with gender. Multimorbidity was not significantly associated with age. Polypharmacy and the number of drugs taken were negatively related to age. Polypharmacy was also related to multimorbidity. Finally, the side effects that were recorded, were mainly due to CNS drugs.
Discussion: Multimorbidity and polypharmacy are primary health issues. ADRs are more common in older people with multimorbidity and polypharmacy. In the pathology clinic of our study, ADRs were limited due to the vigilance of the prescribers and the pharmacy department, that take into account all the special characteristics of the geriatric hospitalized population.
Διερεύνηση πολυνοσηρότητας, πολυφαρμακίας και ανεπιθύμητων ενεργειών φαρμάκων σε χρόνιους πάσχοντες Παθολογικής κλινική