Το Μουσείο ως Μνημονικός τόπος : από την ιστορική αφήγηση στη βιωμένη εμπειρία. Η περίπτωση του υπό δημιουργία Μουσείου Εθνικής Αντίστασης στο πρώην στρατόπεδο Παύλου Μελά

Museum as a place of memory: from historic narrative to living experience. The case of the yet to be established Museum of National Resistance at the former camp of Pavlos Melas (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. ΝΟΥΣΟΥ, ΧΡΙΣΤΙΝΑ
  3. Διοίκηση Πολιτισμικών Μονάδων (ΔΠΜ)
  4. 26 Σεπτεμβρίου 2021 [2021-09-26]
  5. Ελληνικά
  6. 123
  7. ΚΑΛΑΜΑΡΑ, ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
  8. ΤΖΑΝΑΒΑΡΑ , ΑΝΤΩΝΙΑ | ΓΚΑΝΤΖΙΑΣ , ΓΕΩΡΓΙΟΣ
  9. Μνήμη, Δύσκολη πολιτιστική κληρονομιά, Μνημονικός Τόπος, Μουσείο, Στρατόπεδο Παύλου Μελά, Μουσείο Εθνικής Αντίστασης
  10. 2
  11. 66
  12. 67
  13. 0
    • Η απόδοση αξίας στη μνήμη (ή πιο ευδόκιμα στην πλουραλιστική εκφορά της) ως επιστημονικού πεδίου έρευνας του παρελθόντος, αποτέλεσε το έναυσμα της μελέτης της παρούσας εργασίας. Η διαμόρφωση και η εξάρτηση της ατομικής μνήμης από το κοινωνικό περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται το υποκείμενό της και η αποτύπωσή της στον χώρο, στον οποίο εγγράφεται διαδοχικά και ερμηνεύεται χρονικά, αναλύθηκαν περαιτέρω στο θεωρητικό πλαίσιο. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκάλεσε η δυσκολία διαχείρισης των μνημών και των αντιμνημών, συνεπεία τραυματικών γεγονότων, τόσο σε προσωπικό όσο και συλλογικό επίπεδο. Τέλος, εξετάστηκε η συμβολή των σύγχρονων μουσείων στη διατήρηση ζωντανών κοινοτήτων μνήμης, στην συμπερίληψη αποκλεισμένων αφηγήσεων και στην πολυφωνική παρουσίαση του παρελθόντος, με σκοπό την επούλωση, τη συμφιλίωση και την κοινωνική πρόοδο. Το θεωρητικό πλαίσιο προσεγγίστηκε εμπειρικά διά της μελέτης περίπτωσης του υπό ίδρυση Μουσείου Εθνικής Αντίστασης στο χώρο του πρώην στρατοπέδου Παύλου Μελά. Το κτήριο του μουσείο, όπως και όλο το στρατόπεδο, που πλέον παραχωρήθηκε στον ομότιτλο Δήμο, και θα μετατραπεί σε Μητροπολιτικό Πάρκο, αποτελεί έναν τόπο μνήμης, καθώς εκεί λειτούργησε ένα από τα μεγαλύτερα στρατόπεδα συγκέντρωσης, κατά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, στην Ελλάδα. Η έρευνα εστίασε στην συμβολή του μουσείου στην ανάδειξη της έως τώρα λησμονημένης ιστορικής μνήμης του χώρου και στο αποτύπωμα αυτής της προσπάθειας στην κοινωνική βιωσιμότητα της Θεσσαλονίκης. Εξετάστηκαν παράλληλα ο σχεδιασμός της διαχείρισης της επώδυνης κληρονομιάς και οι προοπτικές βίωσης της εμπειρίας από τον επισκέπτη. Η ποιοτική έρευνα κατέδειξε τη σημασία ίδρυσης του μουσείου στην ενίσχυση της συλλογικής μνήμης και της διαχείρισης του τραύματος, καθώς και της δυνατότητας δημιουργίας κεφαλαίου για την πόλη. Ταυτόχρονα διέγνωσε τις πολλές προκλήσεις που εγείρονται από την αντίστιξή του με τον περιβάλλοντα χώρο, τους προβληματισμούς για τη συνολική εμπειρία του κοινού καθώς και ζητήματα οικονομικής βιωσιμότητας.
    • The attribution of value to memory (or more appropriately, to its pluralistic form), as a scientific field of investigating the past, was the stimulus for the present paper. The formulation and dependence of the individual memory to the social background of its subject, and its imprint on space, where it’s successively embedded and interpreted over time, were further analyzed in the theoretical frame. Special interest was given to the difficulty of managing memories and counter memories, as a result of traumatic events, both on personal and collective level. The paper finally examined the contribution of museums in preserving communities of living memory, in the inclusion of excluded narratives and in the pluralistic presentation of the past, that aims to healing, reconciliation and social progress. The theory was empirically approached by the case study of the, as yet to be established, Museum of National Resistance, at the place of the former military camp of Pavlos Melas. Both the museum building and the camp, which is now conceded to the titular Municipality and will be transformed into a Metropolitan Park, are places of memory, as there was one of the largest concentration camps during World War II in Greece. The research focused on the contribution of this museum to the emergence of the, so far forgotten, historic memory of the place, and the imprint of this effort to the social life of Thessaloniki. The cultural management of its painful heritage and the living of the visitors’ experience were further examined. The qualitative research has stressed the importance of the museum in enhancing collective memory and in a diversified interpretation of the past, but it has also pointed out the multiple challenges that arise from the juxtaposition to its surrounding space and the concerns about the public’s overall experience, as well as matters of its financial and social sustainability.
  15. Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.