Ο Οικονομικός Αντίκτυπος, η Διαχείριση και η Επίδραση της Πανδημικής Υγειονομικής Κρίσης (Covid-19) στα Μουσεία

The economic impact, the management and the effect of the pandemic health crisis (Covid-19) on the museums (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. TATSIONA, ANASTASIA
  3. Διοίκηση Πολιτισμικών Μονάδων (ΔΠΜ)
  4. 25 Σεπτεμβρίου 2021 [2021-09-25]
  5. Ελληνικά
  6. 120
  7. Evangelopoulos, Panagiotis
  8. Daskalopoulou, Eirini | Gantzias, Georgios
  9. Museum | Μουσείο | Pandemic | Πανδημία | Crisis | Κρίση | Digitization | Ψηφιοποίηση | Economic impact | Οικονομικός αντίκτυπος
  10. 3
  11. 21
  12. 22
  13. Η πανδημία COVID-19 άλλαξε ολόκληρο τον κόσμο μέσα σε λίγους μήνες, αφήνοντας μακροχρόνιες κοινωνικοπολιτικές και οικονομικές επιπτώσεις σε παγκόσμια κλίμακα. Εργασιακή ανασφάλεια, ανεργία και υγεία ήταν μερικές από τις σημαντικότερες συνέπειες. Μετά την κήρυξη της πανδημίας, πάνω από το 90% του πληθυσμού, παγκοσμίως, έπρεπε να αντιμετωπίσει πολλούς περιορισμούς, συμπεριλαμβανομένης της απαγόρευσης των διεθνών και εσωτερικών μετακινήσεων. Μέσα σε λίγες εβδομάδες, οι διάσημοι ταξιδιωτικοί προορισμοί έγιναν προορισμοί χωρίς τουρίστες, το κέντρο των πόλεων, οι πολιτιστικοί οργανισμοί, τα θέατρα κ.ά. παρέμειναν άδεια. Ακυρώθηκαν πτήσεις, εκδηλώσεις και εκθέσεις και οι ταξιδιωτικές ρυθμίσεις είχαν αρνητικό αντίκτυπο στους άμεσους παρόχους υπηρεσιών, αλλά και σε οργανισμούς που συμμετείχαν έμμεσα στην αλυσίδα εφοδιασμού. Η βιομηχανία του τουρισμού είναι ένας τομέας που επλήγη σε μεγάλο βαθμό από ξέσπασμα του COVID-19, με επιπτώσεις τόσο στην προσφορά όσο και στη ζήτηση όσο και στους εργαζομένους σε αυτόν τον τομέα. Ως άμεση συνέπεια του COVID-19εκατομμύρια θέσεις εργασίας στην παγκόσμια τουριστική βιομηχανία ενδέχεται να κινδυνεύσουν. Σημαντική και αιφνίδια επίπτωση παρατηρήθηκε και στον χώρο των τεχνών και της πολιτιστικής κληρονομιάς (μουσεία, βιβλιοθήκες, πινακοθήκες αρχειακές συλλογές κ.ά.). Η παγκόσμια υγειονομική κρίση επηρέασε την ομαλή λειτουργία τόσο των πολιτιστικών οργανισμών όσο και όλων των εμπλεκόμενων φορέων με αυτούς τους οργανισμούς (εργαζόμενους και συνεργάτες). Από τον Μάρτιο του 2020, τα περισσότερα πολιτιστικά ιδρύματα έκλεισαν επ' αόριστον τις πόρτες τους στους επισκέπτες, προκειμένου να διασφαλίσουν την υγεία του προσωπικού και των επισκεπτών, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα σοβαρές κοινωνικές, οικονομικές, αλλά και ψυχολογικές επιπτώσεις. Διάφορες προγραμματισμένες εκθέσεις και εκδηλώσεις ακυρώθηκαν ή αναβλήθηκαν, οι εργαζόμενοι και συνεργάτες βρέθηκαν αντιμέτωποι με την απειλή της προσωρινής ή οριστικής απώλειας της εργασίας τους, ενώ οι διευθυντές διαφόρων πολιτιστικών ιδρυμάτων βρέθηκαν με πολλά ζητήματα που αφορούσαν την ευημερία του προσωπικού, τους δραστικά μειωμένους πόρους, τη δραματική μείωση των εσόδων κ.ά. Ένα χρόνο μετά την εκδήλωση της πανδημίας, η πανδημία συνεχίζει να επηρεάζει τον πολιτιστικό τομέα βραχυπρόθεσμα αλλά και μακροπρόθεσμα. Οι καλλιτεχνικοί και πολιτιστικοί φορείς προσπάθησαν να αντιδράσουν. Αν και ορισμένοι πολιτισμικοί οργανισμοί έχουν ανοίξει τις πόρτες στο κοινό, εφαρμόζοντας πολλά μέτρα προστασίας, οι περισσότεροι πολιτισμικοί οργανισμοί παραμένουν κλειστοί, αντιμετωπίζοντας σοβαρές επιπτώσεις στη λειτουργία τους, ακόμη και στην επιβίωσή τους. Πολλοί πολιτιστικοί οργανισμοί έστρεψαν το ενδιαφέρον τους στα ψηφιακά μέσα και προσπάθησαν να αξιοποιήσουν τις τεχνολογικές εξελίξεις όπως την εικονική πραγματικότητα, την επαυξημένη πραγματικότητα καθώς και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, και ψηφιακές πλατφόρμες προκειμένου να μην μείνουν στάσιμες οι δραστηριότητές τους αλλά και να διευρύνουν το κοινό τους. Οργανώθηκαν εικονικά φεστιβάλ, συναυλίες, εκδηλώσεις κ.ά. Πολλά μουσεία, βιβλιοθήκες και άλλα πολιτιστικά ιδρύματα εκμεταλλεύτηκαν το κλείσιμο τους και άρχισαν να ψηφιοποιούν τις συλλογές τους με σκοπό να καταγράψουν τα αντικείμενα που βρίσκονται στην κατοχή τους. Πολλοί πολιτιστικοί οργανισμοί προσπάθησαν να παρέχουν εναλλακτικές ή πρόσθετες υπηρεσίες μέσω ψηφιακών πλατφορμών, διατηρώντας αμείωτο το ενδιαφέρον του κοινού τους αλλά ταυτόχρονα απασχολώντας το εργατικό δυναμικό τους. Σε αρκετά κράτη, η κυβέρνηση ενθάρρυνε τους πολιτιστικούς φορείς στο να αξιοποίησουν τους διαθέσιμους ψηφιακούς πόρους, να οργανώσουν διαδικτυακές εκθέσεις και να παρέχουν στο κοινό εύκολες και ασφαλείς διαδικτυακές υπηρεσίες. Όλο και περισσότεροι οργανισμοί παγκοσμίως δημιούργησαν στο διαδίκτυο καταλόγους με ψηφιακά προσβάσιμο καλλιτεχνικό και πολιτιστικό περιεχόμενο. Σκοπός της εργασίας είναι να διερευνήσει την επίδραση της πανδημικής υγειονομικής κρίσης (Covid-19) στα Μουσεία εστιάζοντας στον οικονομικό αντίκτυπο, τόσο σε θεωρητικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο. Μέσα από τη μελέτη περίπτωσης σε μουσεία της Ευρώπης και των Ηνωμένων Πολιτειών θα διερευνηθεί, εκτός από τον οικονομικό αντίκτυπο από την κρίση, η ετοιμότητα των μουσείων να αντιμετωπίσουν έγκαιρα την κρίση καθώς και την πρόθεσή τους να λάβουν προληπτικά μέτρα προκειμένου να μετριάσουν τις αρνητικές επιπτώσεις της πανδημίας. Τέλος, η εργασία προτείνει κάποιες ενέργειες και βελτιωτικές προτάσεις που θα καταστήσουν τα μουσεία, και τον ευρύτερο χώρο της πολιτιστικής κοινότητας, βιώσιμα και ανταγωνιστικά στην τουριστική βιομηχανία. Η εργασία αποτελείται από δύο μέρη, το θεωρητικό και το ερευνητικό. Το θεωρητικό μέρος περιλαμβάνει τρία κεφάλαια, στα οποία γίνεται αναφορά σε έννοιες όπως, ο πολιτισμός, οι πολιτιστικοί οργανισμοί, τα μουσεία, η πανδημία, η κρίση και η ψηφιοποίηση αλλά και στις επιπτώσεις της πανδημίες στα μουσεία της Ευρώπης και Ηνωμένων Πολιτειών. Το ερευνητικό μέρος περιλαμβάνει τα αποτέλεσμα της έρευνας, μέσω ερωτηματολογίου, που διεξήχθει τη χρονική περίοδο Μάρτιος-Απρίλιος 2021, ένα χρόνο μετά το πρώτο κλείσιμο των μουσείο. Τέλος, η εργασία ολοκληρώνεται με τα κυριότερα συμπεράσματα που απορρέουν μέσα από τη μελέτη της κατάστασης στα μουσεία, σε Ευρώπη και Ηνωμένες Πολιτείες, και τις μελλοντικές προοπτικές των μουσείων και της τουριστικής βιομηχανίας συνολικά. Ως ερευνητική μέθοδος για την εκπόνηση της εργασίας επιλέχθηκε η βιβλιογραφική ανασκόπηση, εστιάζοντας σε σύγχρονες και έγκριτες πηγές στα υπό μελέτη θέματα και η μελέτη περίπτωσης μέσω ερωτηματολογίου. Πιο αναλυτικά, στο πρώτο κεφάλαιο γίνεται συνοπτική αναφορά στο τι είναι πολιτισμός, τι είναι πολιτισμικές μονάδες / πολιτιστικοί οργανισμοί, τα είδη των οργανισμών, το εξωτερικό και εσωτερικό περιβάλλον των μουσείων και πως το επηρεάζουν, τι είναι μουσείο και ποιος είναι ο κοινωνικός ρόλος των σύγχρονων μουσείων. Στο δεύτερο κεφάλαιο εξετάζεται η έννοια της κρίσης και της πανδημίας και αναφέρονται οι επιπτώσεις της πανδημίας στους πολιτισμικούς οργανισμούς, εστιάζοντας στα μουσεία της Ευρώπης και των Ηνωμένων Πολιτειών, βάσει βιβλιογραφικής ανασκόπηση σύγχρονων και έγκριτων πηγών, όπως η έκθεση του Δικτύου Ευρωπαϊκών Οργανώσεων Μουσείων (Network of European Museum Organizations – ΝΕΜΟ), της Αμερικανικής Συμμαχία Μουσείων (American Alliance of Museums (AAM)), της UNESCO κ.ά. Παρουσιάζεται η κατάσταση στα μουσεία στην αρχή της πανδημίας αλλά και ένα χρόνο μετά, εστιάζοντας σε θέματα που αφορούν τη μείωση του αριθμού των επισκεπτών, τον αριθμό των κλειστών μουσείων, την απώλεια εσόδων, τη μείωση του προσωπικούκ, τη χρηματοδότηση, τη μείωση του προϋπολογισμού και τέλος, τις νέες και αυξημένες ψηφιακές υπηρεσίες που προσφέρουν στο κοινό τους. Στο τρίτο κεφάλαιο εξετάζεται η έννοια της ψηφιακής εποχής και ψηφιακής πρόσβασης στα μουσεία και οι τρόποι που τα μουσεία εκμεταλλεύτηκαν τις τεχνολογικές καινοτομίες, για να ξεπεράσουν τα προβλήματα που προκλήθηκαν από την πανδημία. Το ερευνητικό μέρος της εργασίας αποτελείται από ένα κεφάλαιο και παρουσιάζει τα αποτελέσματα της έρευνας που διεξήχθη τη χρονική περίοδο Μάρτιος-Απρίλιος 2021 σε 93 μουσεία που βρίσκονται στην Ευρώπη και 44 μουσεία που βρίσκονται στις ΗΠΑ. Τέλος, η εργασία ολοκληρώνεται με τα συμπεράσματα που προκύπτουν, τόσο από τη βιβλιογραφική ανασκόπηση όσο και από την περίπτωση μελέτης. Προτείνονται κάποιες ενέργειες και βελτιωτικές προτάσεις που θα βοηθήσουν τα μουσεία αλλά και άλλους πολιτιστικούς οργανισμούς να ξεπεράσουν τα προβλήματα που προέκυψαν από την πανδημία, να μεριμνήσουν για τη φροντίδα των βασικών περιουσιακών στοιχείων και των συλλογών τους, αλλά παράλληλα να διασφαλίσουν ότι το μουσείο θα εξακολουθήσει να είναι πολύτιμο και για τις μελλοντικές γενιές.
    • Το πρόσφατο κατακλυσμικό έτος 2020 αποδείχτηκε μια πραγματική και απαιτητική δοκιμασία της ανθεκτικότητάς μας. Εκατομμύρια ζωές χάθηκαν, πολυάριθμοι περιορισμοί τέθηκαν, πολλοί οργανισμοί έκλεισαν προσωρινά τις πόρτες τους και μεγάλη ανησυχία για το μέλλον προκλήθηκε. Η πανδημική υγειονομική κρίση (Covid-19) επηρέασε σε παγκόσμιο επίπεδο τον τρόπο λειτουργίας των μουσείων και των πολιτιστικών ιδρυμάτων, διέκοψε τις εκδηλώσεις και άλλες δραστηριότητές τους, οδήγησε σε τεράστιες απώλειες εσόδων, τόσο από την πώληση εισιτηρίων όσο και από τα μαγαζιά και καφέ που βρίσκονται στο χώρο, μείωσε σημαντικά τον αριθμό των εργαζομένων αλλά δημιούργησε το κατάλληλο έδαφος, ένα καινούριο τοπίο, για να διατηρήσουν και να ενισχύσουν την επαφή τους με το κοινό και παράλληλα να μετριάσουν τον οικονομικό αντίκτυπο της πανδημίας και να ελαχιστοποιήσουν την απώλεια θέσεων εργασίας. Η πανδημία υποχρεώνει τον κόσμο των μουσείων να σκεφτεί διαφορετικά για το μέλλον τους και τη βιωσιμότητά τους στη μετά COVID εποχή. Όλο και περισσότερα μουσεία ξεκίνησαν να ψηφιοποιήσουν συλλογές, πειραματίστηκαν επιτυχώς με νέα ψηφιακά μέσα και επένδυσαν αποφασιστικά στην επικοινωνία με τους επισκέπτες τους μέσω της ιστοσελίδας τους. Αφουγκράστηκαν την ανθρώπινη ανάγκη για επικοινωνία και υλοποίησαν ποικίλες ψηφιακές δράσεις: εικονικές περιηγήσεις, ημερίδες, εργαστήρια, εκπαιδευτικά προγράμματα κ.ά. Η ανταπόκριση του κοινού ήταν θετική και ένα χρόνο μετά το πρώτο υποχρεωτικό κλείσιμο των μουσείων και τον περιορισμό της ελεύθερης μετακίνησης, τα μουσεία που είτε είχαν κάνει, πριν την κρίση, την ψηφιακή στροφή είτε αντέδρασαν ακαριαία και αντιμετώπισαν την κρίση μέσα από την ψηφιακή τους παρουσία, ενδέχεται να μετριάσουν σημαντικά τις οικονομικές απώλειες και να διασφαλίσουν τη βιωσιμότητά τους. Η έρευνα στα μουσεία της Ευρώπης και των ΗΠΑ φανερώνει την ετοιμότητα πολλών μουσείων να αντιμετωπίσουν την κρίση, παρά τις υψηλές απώλειες και την αβεβαιότητα για το μέλλον, και παράλληλα καταδεινκύει την ανικανότητα μικρού μεγέθους μουσείων, κυρίως σε επαρχιακές πόλεις, να επενδύσουν στη ψηφιακή τους παρουσία λόγω μη ύπαρξης κονδυλίων ή χρηματοδήτησης. Παρ’όλες τις δυσκολίες, τα μουσεία, όσο και το μέλλον τους μοιάζει αβέβαιο επί του παρόντος, θα συνεχίσουν να φέρνουν την τέχνη στη ζωή μας.
    • The recent cataclysmic year 2020 proved to be a real and demanding test of our resilience. Millions of lives were lost, numerous restrictions were imposed, many organizations temporarily closed their doors and great concern for the future was caused. The pandemic of the health crisis (Covid-19) has affected the operation of museums and cultural institutions worldwide, disrupted their events and other activities, and led to huge revenue losses, both from ticket sales and from shops and cafes significantly reduced the number of workers but created the right ground, a new landscape, to maintain and strengthen the contact with the public while mitigating the economic impact of the pandemic and minimizing job losses. The pandemic is forcing museums to think differently about their future and their viability in the post-COVID era. More and more museums began digitizing collections, successfully experimenting with new digital media, and investing heavily in communicating with their visitors through their website. They listened to the human need for communication and implemented various digital actions: virtual tours, workshops, workshops, educational programs, etc. The response from the public was positive and a year after the first mandatory closure of museums and the restriction of free moving, the museums that had either made, before the crisis, the digital shift or reacted instantly and faced the crisis through their digital presence, may significantly mitigate financial losses and ensure their viability. Research in museums in Europe and the United States reveals the readiness of many museums to cope with the crisis, despite high losses and uncertainty about the future, while demonstrating the inability of small museums, especially in provincial cities, to invest in their digital presence due to lack of budget or funding. Despite the difficulties, the museums, although their future seems uncertain at the moment, will continue to bring art into our lives.
  15. Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.