Ένα δυσεπίλυτο ζήτημα της χώρας μας, αλλά και όλων των υπολοίπων χωρών που βρίσκονται στην Μεσογειακή λεκάνη, και οι οποίες κρατούν τα σκήπτρα στην παγκόσμια παραγωγή ελαιολάδου, είναι η διαχείριση των υποπροϊόντων, υπολειμμάτων και αποβλήτων (κυρίως υγρών) της ελαιουργικής δράσης. Η απόρριψή τους στη φύση προκαλεί πλήθος παρενεργειών, οι οποίες ξεκινούν από την ενοχλητική δυσοσμία και καταλήγουν στις πιο σοβαρές, όπως τη ρύπανση του υδροφόρου ορίζοντα των επιφανειακών νερών και την γενικότερη υποβάθμιση στην ευρύτερη περιοχή απόρριψης. Σαν γενικό κανόνα θα λέγαμε ότι το 58% περίπου αυτών των εκροών διοχετεύεται σε ρέματα, τα οποία συνήθως καταλήγουν σε υπόγεια νερά, το 20% διατίθεται στο έδαφος, το 12% οδεύει σε θαλάσσιους αποδέκτες ή ποτάμια και τέλος ένα 10% παροχετεύεται σε βυτία, δεξαμενές εξάτμισης κ.α.
Ο στόχος της παρούσας μελέτης είναι να περιγράψει όλες τις παραμέτρους που συνθέτουν το πρόβλημα και τα αποτελέσματά του, αλλά και να παραθέσει, αξιολογήσει και συγκρίνει τις πιο αξιόλογες μεθόδους επεξεργασίας και ορθολογικής διαχείρισης των αποβλήτων των ελαιουργείων, σε σχέση με την αποτελεσματικότητά τους, τις επιπτώσεις τους στο περιβάλλον αλλά και την ικανότητά τους στην επαναχρησιμοποίηση των υποπροϊόντων, στα πλαίσια μετασχηματισμού της τυπικής γραμμικής οικονομίας σε μια οικονομία ‘’κυκλική’’ και πιο ‘’πράσινη’’. Πρακτική εφαρμογή των παραπάνω θα βρούμε στο τέλος της εργασίας με τη μελέτη συγκεκριμένης περίπτωσης (case study) τριφασικής ελαιουργικής μονάδας στην Γαβαλού, Αιτωλοακαρνανίας περιγράφοντας την εγκατάσταση, τα μεγέθη της, αναλύοντας το σύστημα διαχείρισης των αποβλήτων της και προτείνοντας, συγκεκριμένη μέθοδο επαναξιοποίησης αυτών.
Η έρευνα γύρω από τις μεθόδους διαχείρισης των ελαιουργικών αποβλήτων είναι αρκετά εκτεταμένη και έχουν περιγραφεί κατά καιρούς εκτενώς πλήθος τεχνικών λύσεων και προτάσεων. Η παρούσα εργασία φιλοδοξεί να δώσει στον αναγνώστη και κάθε ενδιαφερόμενο, καταρχήν ένα εργαλείο αναφοράς, μια ανασκόπηση, που θα τον βοηθήσει να επιλέξει, και μετά μόνος του να μελετήσει περαιτέρω, την πιο ενδεδειγμένη για αυτόν λύση, λαμβάνοντας υπόψη πάντα τις διάφορες τεχνικές ιδιαιτερότητες, την εμπειρία από την εφαρμογή τους σε ευρεία κλίμακα, τις τοπικές συνθήκες, την κοινωνική αποδοχή και την οικονομική βιωσιμότητα της κάθε εφαρμογής.
The Olive oil industry is one of the most important agricultural sectors in the world and especially among the countries of the Mediterranean basin, with Greece to hold the third place in the list of the largest olive producers worldwide.
Though, the olive oil extraction activity is producing a significant number of by-products with the most important being the Olive Mill Wastewater (OMW), an effluent with high pollutant load and toxicity that require efficient treatment before released into the environment.
Unfortunately, treatment and disposal of ΟMW is much more complicated in practice. Attempts to alleviate the problem, especially in the major olive oil-producing countries, are more than 50 years old; yet, there has been little success in finding an environmentally friendly and economically viable solution to be generally adopted.
A large number of publications are available in the literature describing various OMW treatment methods. However, none of the proposed methods can be considered as the ‘’best available method’’ in terms of effectiveness, environmental and economic impact.
In the present dissertation, various literature data concerning OMW’s treatment have been carefully collected and compared. Waste characteristics, treatment options with regard to the effectiveness & environmental impact are being compared and analyzed, as well as challenges of existing waste disposal practices in olive growing countries are mentioned. At the end, a case study of a 3-phase olive oil mill is described, analyzing its respective OMW treatment system and proposing an alternative method of waste reuse.
This study aspires to be a useful ‘’roadmap’’ and a review tool for any reader seeking to select the most appropriate treatment method taking into account the various technical specificities, the experience gained during their application on a large scale, the local conditions, the social acceptance and finally the financial viability of each application.
Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.
