Η διαχείριση των κτηνοτροφικών αποβλήτων αποτελούσε πάντα μείζον περιβαλλοντικό ζήτημα και προκαλεί πλέον τον παγκόσμιο προβληματισμό. Διερευνώνται συνεχώς νέες μέθοδοι και τεχνολογίες για την αποτελεσματικότερη διαχείρισή τους, παρόλα αυτά η μορφή της κτηνοτροφίας στη χώρα μας επηρέασε δυσμενώς την εξέλιξη σε αυτόν τον τομέα. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την έλλειψη κρατικής καθοδήγησης συντέλεσε στην καθυστέρηση της ανάπτυξης στον τομέα της διαχείρισης των κτηνοτροφικών αποβλήτων. Παρόλα αυτά, η διαχείριση των κτηνοτροφικών αποβλήτων είναι ένας τομέας που συνεχώς αναπτύσσεται, προκειμένου να βελτιωθούν οι τεχνικές και οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται και να διασφαλιστεί η βέλτιστη αξιοποίηση των παραγόμενων υποπροϊόντων, όπως η παραγωγή κομπόστ ή η παραγωγή και καύση του βιοαερίου.(Συμπεριλαμβάνονται 3 Σχήματα, 39 Διαγράμματα και 40 Πίνακες).
Στην παρούσα εργασία παρουσιάστηκαν αρχικά τα κτηνοτροφικά απόβλητα και αναφέρθηκε το περιβαλλοντικό πρόβλημα που δημιουργούν κατά την αλόγιστη απόρριψή τους. Κατόπιν παρουσιάστηκαν αναλυτικά οι τεχνικές διαχείρισης και επεξεργασίας των κτηνοτροφικών αποβλήτων με σκοπό την ανάκτηση ενέργειας και χρήσιμων υλικών. Αναφέρθηκαν οι τεχνολογίες που εφαρμόζονται στις διαφόρων τύπων κτηνοτροφικές μονάδες για τη συλλογή και διαχείριση των αποβλήτων τους, καθώς και οι τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται σε μονάδες διαχείρισης αποβλήτων που δέχονται και κτηνοτροφικά απόβλητα. Παρουσιάστηκαν οι φυσικές, χημικές και βιολογικές μέθοδοι επεξεργασίας των αποβλήτων. Έπειτα παρουσιάστηκαν διάφορες μέθοδοι ανάκτησης χρήσιμων υλικών, που μπορούν να αποκτήσουν εμπορική αξία είτε να επαναχρησιμοποιηθούν για ανάγκες της ίδιας της μονάδας. Δόθηκε βάση στην ανάκτηση ενέργειας, θερμικής και ηλεκτρικής, και την αξιοποίηση αυτής για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της ίδιας της μονάδας. Αναφέρθηκαν αναλυτικά οι διαδικασίες της παραγωγής κομπόστ, βιοαερίου και βιομάζας. Αναφέθηκαν τεχνολογίες συνδιαχείρισης κτηνοτροφικών αποβλήτων με άλλα απόβλητα π.χ. αστικά και προτείνονται συστήματα κεντρικών μονάδων διαχείρισης αποβλήτων. Αναφέρθηκαν συγκριτικά συστήματα διαχείρισης μέσα στην κτηνοτροφική μονάδα και κεντρικά συστήματα διαχείρισης ή συνδιαχείρισης κτηνοτροφικών αποβλήτων. Στόχος ήταν η παρουσίαση ενός συνολικού πλάνου διαχείρισης, το οποίο να προτείνει λύσεις για ορθολογικότερη επεξεργασία και για αξιοποίηση όσο το δυνατό μεγαλύτερου ποσοστού αποβλήτων, προάγοντας την αειφόρο κτηνοτροφική ανάπτυξη, την προστασία του περιβάλλοντος και την σωστή διαχείριση των φυσικών πόρων. Στο δεύτερο μέρος διερευνήθηκε η υφιστάμενη κατάσταση στη χώρα μας σε σχέση με την ορθολογική διαχείριση των κτηνοτροφικών αποβλήτων και με χρήση ερωτηματολογίων, η ενημέρωση του ενδιαφερόμενου κοινού για τις μεθόδους και τα πλεονεκτήματα των συστημάτων διαχείρισης και οι τάσεις προς εκσυγχρονισμό. Στη χώρα μας προκύπτουν πολλά διαχειριστικά προβλήματα, στην αναζήτηση λύσεων για τη διαχείριση των κτηνοτροφικών αποβλήτων.
This paper presents animal wastes and the environmental problem that is created because of their improvident disposal. It also presents the modern techniques of management and treatment of animal wastes in order to retrieve reusable materials and recover energy. It lists the technologies applied in the various livestock facilities, for the collection and management of their produced wastes as well as the technologies used by waste treatment facilities, which use co-treatment of animal wastes and other types of waste matter. The natural, chemical and biological processes used, as well as various methods of retrieving useful elements that can be reused or have market value are presented. The paper focuses on energy retrieval and conversion to either heat or electricity in order to meet the energy demands of the facility. The procedures of producing compost, biogas and biomass are mentioned in detail. The paper also mentions the technologies used in co-treatment of animal wastes with other types of wastes and compares the treatment in the facility with treatment or co-treatment by a central waste processing unit. The paper aims to present a thorough animal waste treatment plan, that suggests competent use and utilization of as big a percentage of wastes as possible and at the same time promotes sustainable livestock farming, environment protection and conservation of natural resources. The second part of the paper investigates via questionnaires the present situation in our country concerning animal waste management, public concern and knowledge and the tendency to modernize the current facilities. Many problems concerning solutions in waste management problems occur in our country.
Διαχείριση Κτηνοτροφικών Αποβλήτων στη Βόρεια Ελλάδα: Ανάκτηση Χρήσιμων Υλικών και Ενέργειας