Makerspace | Eργαστήρια ψηφιακής κατασκευής με βάση την κοινότητα | fab lab | εργαστήρια νέων τεχνολογιών | hackerspace | συνεργατικά τεχνολογικά εγχειρήματα | open and decentralized manufacturing | ανοικτή και αποκεντρωμένη παραγωγή | post industrial production practices | μεταβιομηχανικές πρακτικές παραγωγής | sustainability | βιωσιμότητα | Greece | Ελλάδα
2
82
0
ΑΝΑΒΟΛΗ ΑΝΑΡΤΗΣΗΣ ΗΛ. ΑΡΧΕΙΟΥ Δ.Ε. ΕΩΣ 5/2023. Τα εργαστήρια ψηφιακής κατασκευής με βάση την κοινότητα (makerspaces ή εναλλακτικά γνωστών ως fab labs ή hackerspaces) είναι ένα σχετικά νέο πεδίο έρευνας, αλλά αναδύεται γρήγορα λόγω της σημασίας του στη δημιουργικότητα και στην ανάπτυξη γνώσεων και στις δυνατότητές που μπορεί να παρέχει στην αποκεντρωμένη παραγωγή. Είναι χώροι, όπου κοινότητες που αποτελούνται από χρήστες όλων των ηλικιών, με διαφορετικά υπόβαθρα, συναντώνται και βάσει της λογικής της ανοικτής συνδιαμόρφωσης και συνεργασίας, πειραματίζονται με τις ψηφιακές τεχνολογίες και παράγουν κοινωνικά αγαθά. Παρά τη σημασία του, το θέμα δεν έχει διερευνηθεί πλήρως στη βιβλιογραφία και υπάρχουν αρκετά κενά στην έρευνα, κυρίως όσον αφορά τα ζητήματα δεδομένων και πληροφοριών σε επίπεδο χώρας. Λαμβάνοντας υπόψιν αυτό το κενό, η συγκεκριμένη διατριβή διερευνά λεπτομερώς το κίνημα των makerpaces στην Ελλάδα.
Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι αφενός να καταγράψει βασικά δεδομένα και πληροφορίες σχετικά με το μέγεθος και τη δομή αυτών των χώρων στην Ελλάδα και αφετέρου να αναδείξει κρίσιμα θέματα που αφορούν τον τρόπο λειτουργίας και οργάνωσής αυτών των εργαστηρίων, τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν, τον αντίκτυπό τους και τον ρόλο που θα μπορούσαν να διαδραματίσουν στο μέλλον, ως προς τη βελτίωση της εκπαιδευτικής και παραγωγικής διαδικασίας, καθώς και στην προώθηση της καινοτομίας.
Το βασικό ερευνητικό ερώτημα είναι: «Πώς λειτουργούν τα makerspaces στην Ελλάδα;». Προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος μας, πραγματοποιούμε πρώτα μια δευτερεύουσα έρευνα, εξετάζοντας τη βιβλιογραφία για το θέμα, ενώ, εν συνεχεία, πραγματοποιούμε μια εμπειρική ανάλυση με μια σειρά ημι-δομημένων συνεντεύξεων με ειδικούς και μάνατζερ που συμμετέχουν στη λειτουργία εργαστηρίων ψηφιακής κατασκευής με βάση την κοινότητα στην Ελλάδα. Στο πρώτο μέρος της έρευνάς μας, συζητούνται σχετικές έννοιες, όπως η «βασισμένη στα κοινά ομότιμη παραγωγή» και η «παγκόσμια σχεδίαση - τοπική κατασκευή». Εξετάζεται ο ρόλος των makerspaces σε διάφορους τομείς όπως η εκπαίδευση, η παραγωγή και η καινοτομία. Στο δεύτερο μέρος, λαμβάνονται οι απόψεις 18 διαχειριστών τέτοιων χώρων, μέσω ημι-δομημένων συνεντεύξεων, προκειμένου να παράσχουν τη συμβολή τους σχετικά με τη δημιουργία, τη λειτουργία και το μέλλον των makerspaces στο τοπικό πλαίσιο.
Τα βασικά ευρήματα της μελέτης δείχνουν ότι ο τομέας των makerspaces και fab labs στην Ελλάδα εξακολουθεί να αναδύεται. Χτυπημένος από δύο διαδοχικές κρίσεις ο συγκεκριμένος τομέας είναι ακόμα υπό διαμόρφωση. Ο κύριος ρόλος που διαδραματίζει μέχρι στιγμής είναι αυτός της ανεπίσημης εκπαίδευσης, μέσω της παροχής των απαραίτητων δεξιοτήτων του 21ου αιώνα, που σχετίζονται με την ψηφιακή εκπαίδευση και την επιχειρηματικότητα. Παρόλο που υπάρχει η δυνατότητα να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην επιτάχυνση των αποκεντρωμένων παραγωγικών δραστηριοτήτων και της καινοτομίας, αυτό δεν έχει ακόμη εκπληρωθεί. Η ελληνική σκηνή δημιουργών είναι μικρού μεγέθους. Από τη μελέτη φαίνεται να υποφέρει από έλλειψη συνοχής, δικτύωσης και κρατικών ενισχύσεων. Οι περισσότεροι κατασκευαστές αντιμετωπίζουν προβλήματα αειφορίας στις παρούσες συνθήκες. Σύμφωνα με την πλειονότητα των απαντήσεων των συμμετεχόντων στην έρευνα, αυτό θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί με τη δημιουργία ενός υποστηρικτικού οικοσυστήματος, συμπεριλαμβανομένων διαφόρων εταίρων, ενός εθνικού πλαισίου, ενός τοπικού δικτύου makerspaces και διαδικτυακών πλατφορμών για την προώθηση του τομέα των makerspaces.
Τέλος, παρουσιάζονται συστάσεις για περαιτέρω έρευνα.
Makerspaces (alternatively known as fab labs or hackerspaces) are a relatively new field of research, but it is fast emerging due to its importance in creativity and knowledge development and its potential in decentralized manufacturing. Makerspaces are locations, where communities made up of users of all ages, with different backgrounds, meet and, based on the logic of open source and collaboration, experiment with digital technologies and produce social goods. Despite its importance, the subject has not been fully explored in the literature and there are several research gaps, mainly in terms of data and information issues at country level. Given that, this dissertation explores in detail the makerspace movement in Greece.
The purpose of the dissertation is on the one hand to record basic data and information on the size and structure of these spaces in Greece and on the other hand to highlight critical issues concerning the function of makerspaces, the way they are organized, the challenges they face, their impact and the role they could play in the future, in terms of improving the educational and productive process, as well as in promoting innovation.
The main research question is: “How do makerspaces function in Greece?”. In order to achieve our goal, we first perform a secondary research by reviewing the literature on the matter, whereas, in turn, we perform an empirical analysis by conducting a series of semi-structured interviews with experts and managers involved in running a makerspace organization in Greece. In the first part of our research, relevant concepts, like “Commons-based peer production”, and “Design Global - Manufacture Local” are discussed. The role of makerspaces in various fields such as education, manufacturing and innovation is examined. In the second part, 18 makerspace managers have been consulted, through in-depth interviews, in order to provide their input around the establishment, operation and future of makerspaces in the local context.
The main findings of the study indicate that the makerspaces’ and fab labs’ sector in Greece is still emerging. Hit by two consecutive crises it is always in transformation. The main role it fulfills so far is educational, providing necessary 21st century skills, related to digital literacy and entrepreneurship, in an informal way. Even though there is the potential for their playing an important role in accelerating decentralized manufacturing activities and innovation, this has not been fulfilled yet. The Greek maker scene is small in size. It appears to suffer from a lack in coherence, networking and state aid. Most makerspaces face sustainability issues in the current environment. According to the majority of the responses of the participants in the interviews’ survey, this could be addressed through the creation of a supportive ecosystem, including various partners, a national framework, a local network of makerspaces, and online platforms for the promotion of the maker movement.
Finally, recommendations for further research are presented.
Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.
Κύρια Αρχεία Διατριβής
Makerspaces στην Ελλάδα. Τάσεις και προοπτικές: Μια διερευνητική μελέτη Περιγραφή: dissertation summary nompilakis.pdf (pdf)
Book Reader Πληροφορίες: dissertation summary Μέγεθος: 0.4 MB
Makerspaces στην Ελλάδα. Τάσεις και προοπτικές: Μια διερευνητική μελέτη - Identifier: 150991
Internal display of the 150991 entity interconnections (Node labels correspond to identifiers)