agriculture | newcomers | common agricultural policy | european agribusiness
3
27
22
figures, charts, diagrams included
Η Ελλάδα καλύπτει μια έκταση 131,621 τ.χλμ. ενώ ο μισός πληθυσμός της ζει σε αγροτικές περιοχές. Τις τελευταίες δεκαετίες, οι περισσότεροι νέοι σπουδάζουν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, οπότε η απασχόληση στον αγροτικό τομέα παρουσίασε αισθητή μείωση. Το 2006 περισσότεροι από 1,000,000 άνθρωποι είχαν εισόδημα από τις αγροτικές επιδοτήσεις αριθμός που μειώθηκε σε 568,320 το 2017. Εν μέσω οικονομικής κρίσης η εικόνα φαίνεται να αλλάζει με αποτέλεσμα όλο και περισσότεροι άνθρωποι να αναζητούν απασχόληση στον πρωτογενή τομέα καλλιεργώντας γη που ανήκε στην οικογένειά τους ή ενοικιάζοντας από άλλους.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση υποστηρίζει τους αγρότες με τη θέσπιση της γεωργικής πολιτικής που ονομάζεται «Κοινή Αγροτική Πολιτική». Η πολιτική αυτή αποσκοπεί στην εξασφάλιση αξιοπρεπούς βιοτικού επιπέδου για τους αγρότες και την παραγωγή ποιοτικών προϊόντων προς κατανάλωση, δίνοντας έμφαση στα ζητήματα όπως η κλιματική αλλαγή, η απώλεια βιοποικιλότητας, η ποιότητα του εδάφους και η ασφάλεια των τροφίμων. Οι Έλληνες αγρότες χρηματοδοτούνται τόσο από το καθεστώς άμεσων ενισχύσεων ως στήριξη στο εισόδημά τους όσο και από τα μέτρα του προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης που αποσκοπούν στο μετασχηματισμό των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, τον εκσυγχρονισμό καθώς και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας τους.
Οι μελέτες που πραγματοποιήθηκαν μέχρι τώρα επικεντρώνονται κυρίως στα θέματα χρηματοδότησης των ελλήνων αγροτών από την ΚΑΠ, καθώς και στην ιστορική εξέλιξη της γεωργίας στην Ελλάδα. Η παρούσα εργασία μελετά την εξέλιξη της γεωργίας στην Ελλάδα μέσα από τη σταδιακή αποχώρηση των γηραιότερων γεωργών και την είσοδο νέων οι οποίοι ψάχνουν μια νέα ευκαιρία απασχόλησης και επιχειρηματικής προόδου. Τα χαρακτηριστικά που εξετάζονται είναι η ηλικία, οι καλλιέργειες, οι τομείς δραστηριότητας καθώς και τα ποσά που λαμβάνουν οι νέοι προκειμένου να στηρίξουν την αγροτική τους εκμετάλλευση.
Από την ανάλυση των δεδομένων προέκυψε ότι οι νεοεισερχόμενοι στον αγροτικό τομέα συνήθως εισέρχονται με την προοπτική της είσπραξης των κοινοτικών επιδοτήσεων ενώ εγκαταλείπουν γρήγορα τον τομέα στην περίπτωση που δεν λάβουν χρηματοδότηση. Οι εκμεταλλεύσεις τους χαρακτηρίζονται από χαμηλή μέση έκταση η οποία δεν μπορεί να οδηγήσει και στη συστηματική εκμετάλλευσή της. Επίσης, παρόλο που οι περισσότεροι νεοεισερχόμενοι είναι νέοι κάτω των 40 ετών αποφεύγουν να πειραματιστούν καλλιεργώντας τις παραδοσιακές καλλιέργειες της χώρας. Το ίδιο συμβαίνει και με τις ζωϊκές εκμεταλλεύσεις.
Τα στοιχεία που χρησιμοποιήθηκαν στα πλαίσια της συγκεκριμένης μελέτης αφορούν μόνο τον πρωτογενή τομέα. Προκειμένου να υπάρξει μια συνολική εικόνα για τον γεωργικό τομέα, η μελέτη θα μπορούσε να επεκταθεί στο δευτερογενή και τριτογενή τομέα ώστε να καλύπτει όλους τους τομείς δραστηριότητας και να περιλαμβάνει περισσότερα στοιχεία για τις εξαγωγές. Επίσης, θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένα αποθετήριο με τις απόψεις των γεωργών για την καταγραφή των πραγματικών αναγκών τους, των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν καθώς και τους τρόπους υποστήριξης προκειμένου να δημιουργήσουν έναν ανταγωνιστικό αγροτικό τομέα που θα αποτελέσει το εφαλτήριο στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας.
Greece covers an area of 131,621 km2 with half of the population living in rural areas. During the last decades most of the young people in Greece study in higher education, so employment in the agriculture sector has increasingly reduced. In 2006 more than 1,000,000 people were receiving European aid while in 2017 the number has decreased to 658,320. Though this picture has changed over the years of economic crisis and thus more and more people are seeking employment in the primary sector cultivating land that belonged to their family or renting from others.
Europe supports farmers with the set up of the farm policy called “Common Agricultural policy”. This policy aims to provide decent standard of living for farmers considering issues such as the climate change, biodiversity loss, soil quality and food safety for citizens. Greek farmers are funded both from the direct payments scheme and the measures of the rural development scheme in order to reform their farms, to modernize them and be more efficient.
Most of the studies carried out so far focus on the schemes funded by the CAP and its reformations, the amounts received by the Greek farmers considering the orientation of the population in the rural sectors. The current study will query the profile characteristics of the newcomers in agriculture by examining factors such as the age, crops cultivated, areas of activity, exit period, the amount of European funds received etc.
The analysis of the data revealed that newcomers in the agricultural sector usually enter with the prospect of receiving European aids while they abandon the sector in case they receive no funding. Their holdings are characterized by a low average size which cannot lead to its systematic exploitation. Although most new entrants are younger than 40, they avoid experimenting by cultivating the country's traditional crops. The same happens to the livestock farms too.
The data collected are only applicable for the primary sector. In order to have an overview for the agricultural sector the study could be extended to the secondary sector in order to cover all areas of action and include more data for the products exported. Also, a repository could be set up with the views of farmers to capture their real needs, their problems and the ways of supporting them in order to create a competitive agricultural sector that will serve as a springboard for the country's economic development.
The profile of the newcomers to agriculture sector in the 2007-2017 decade