Η ραγδαία εξέλιξη των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) τα τελευταία χρόνια, έχουν επιφέρει σημαντικές αλλαγές σε πολλούς κοινωνικούς τομείς όπως στην επικοινωνία, στην οικονομία, στην ψυχαγωγία και άλλους. Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) με στόχο να καθορίσει το βασικό ρόλο που θα έχουν οι ΤΠΕ στην αναπτυξιακή της πορεία, έχει αναπτύξει έναν σύνθετο ετήσιο δείκτη, το Δείκτη Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας (Digital Economy and Society Index - DESI) με σκοπό την αξιολόγηση του ψηφιακού επιπέδου των κρατών-μελών της. Η δομή του δείκτη είναι τριών επιπέδων, με 5 διαστάσεις. Η πρώτη διάσταση εξετάζει τόσο τη ζήτηση όσο και την προσφορά σταθερών και κινητών ευρυζωνικών συνδέσεων, η δεύτερη αφορά στις ψηφιακές δεξιότητες των πολιτών της ΕΕ, η τρίτη διάσταση αφορά στο ποσοστό των ατόμων που χρησιμοποιούν το διαδίκτυο καθώς και ποιες δραστηριότητες εκτελούν, η τέταρτη διάσταση αφορά στην ψηφιοποίηση των επιχειρήσεων και του ηλεκτρονικού εμπορίου και τέλος, η πέμπτη διάσταση αφορά τόσο στη ζήτηση όσο και στην προσφορά ψηφιακών δημόσιων υπηρεσιών, καθώς και τις πολιτικές διαχείρισης των ανοιχτών δεδομένων. Στην παρούσα διπλωματική εργασία επιχειρείται να γίνει αποτίμηση της ανάπτυξης της ψηφιακής οικονομίας και κοινωνίας στην ΕΕ μελετώντας τις πέντε διαστάσεις του δείκτη DESI για τα έτη 2014-2019, χρησιμοποιόντας τις αντίστοιχες εκθέσεις DESI (DESI 2015 - DESI 2020).
Στο πρώτο κεφάλαιο θα περιγράψουμε την έννοια της ψηφιοποίησης και θα αναλύσουμε τον όρο «ψηφιακή οικονομία» και τη στρατηγική «Ευρώπη 2020» που οδήγησε στην ανάπτυξη του δείκτη DESI. Στο δεύτερο κεφάλαιο παρουσιάζεται η δομή του δείκτη DESI και περιγράφονται λεπτομερώς οι πέντε (5) διαστάσεις του καθώς και οι επιμέρους μεμονωμένοι δείκτες που αντιστοιχούν σε αυτές. Επίσης μελετάμε την εσωτερική συνάφεια τούς. Στο τρίτο κεφάλαιο μελετάμε την ύπαρξη συσχέτισης μεταξύ των πέντε διαστάσεων και επιχειρούμε να ομαδοποιήσουμε τις χώρες-μέλη της ΕΕ με βάση τις επιδόσεις τους στις πέντε διαστάσεις χρησιμοποιώντας γνωστές τεχνικές clustering. Στο τέταρτο κεφάλαιο, γίνεται μία προσπάθεια διερεύνησης της συσχέτισης του δείκτη DESI με κοινωνικό-οικονομικούς παράγοντες όπως το κατά κεφαλήν Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ), το μέσο όρο των εβδομαδιαίων ωρών εργασίας, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ ανά ώρα εργασίας και την ανεργία. Τέλος, στο κεφάλαιο πέντε παρουσιάζονται τα σημαντικότερα συμπεράσματα της παρούσας εργασίας και επισημαίνονται θέματα για περαιτέρω έρευνα.
The rapid development of Information and Communication Technologies (ICT) in recent years, has brought about significant changes in many social sectors such as communication, economy, entertainment and others. The European Union (EU) in order to define the key role that ICT will play in its development course, has developed an annual composite indicator, the Digital Economy and Society Index (DESI) to assess the digital performance of its member states. DESI is a three-level index, with five (5) dimensions. The first-dimension addresses both the demand and supply of fixed and mobile broadband, the second dimension concerns the digital skills of EU citizens, the third dimension concerns the percentage of people who use the internet and the activities they perform, the fourth dimension concerns business digitalization and e-commerce and finally, the fifth dimension concerns both the demand and supply of digital public services, as well as open data management policies. In the present thesis an attempt is made to assess the development of the digital economy and society in the EU by studying the five dimensions of the index DESI for the years 2014-2019, using the corresponding DESI reports (DESI 2015-DESI 2020).
In the first chapter we will describe the concept of digitalization and analyze the term "digital economy" and the "Europe 2020" strategy that led to the development of the DESI index. The second chapter presents the structure of the DESI index and delineates its 5 dimensions, as well as the individual indicators that correspond to them. We also study their internal consistency. In the third chapter, we examine the correlation between the five dimensions and try to group the EU member states based on their performance in the five dimensions using well-known clustering techniques. In the fourth chapter, an attempt is made to investigate the correlation of the DESI index with socio-economic factors such as Gross Domestic Product (GDP) per capita, average of weekly working hours, GDP per capita per hour worked and unemployment. Finally, chapter five includes the relevant conclusions that emerge from the present work and suggests issues for further research.
Μελέτη της ανάπτυξης της ψηφιακής κοινωνίας και οικονομίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση