Η Συμπεριφορική Χρηματοοικονομική μετά από μια περίοδο έντονης αμφισβήτησης κατάφερε να εδραιώσει την σημαντικότητά της στο σύγχρονο χρηματοοικονομικό πεδίο θέτοντας ερωτηματικά στην έννοια της αποτελεσματικότητας της αγοράς και στην χρήση της κανονικής κατανομής για την πρόβλεψη και την ερμηνεία των όλο και πιο σπάνιων οικονομικών γεγονότων.
Πλήθος ερευνών και μελετών οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι η διαδικασία λήψης αποφάσεων του κοινού, από το στάδιο της συλλογής των αναγκαίων πληροφοριών έως τον σχηματισμό της τελικής επιλογής, συχνά απέχει από την έννοια της λογικής και του ορθολογισμού. Με τεκμήρια υποστηρίχθηκε ότι τα λάθη κατά την διαδικασία λήψης αποφάσεων είναι διαδεδομένα και συχνά ο ορθολογισμός δεν εφαρμόζεται. Κορυφαία των ερευνών αναδείχθηκε η Θεωρία των Προσδοκιών η οποία αποτέλεσε και ορόσημο για την μελέτη των συμπεριφορικών σφαλμάτων.
Παράλληλα, η συστηματική εμφάνιση των Μαύρων Κύκνων, σπάνιων γεγονότων τα οποία μπορούν να χαρακτηριστούν προβλέψιμα μόνο μετά την εμφάνισή τους και η επίδρασή τους είναι έντονη, ενίσχυσαν περαιτέρω την ανάγκη ανάπτυξης της Συμπεριφορικής Χρηματοοικονομικής και του όρου της ψυχολογίας, μιας και κανένα οικονομικό μοντέλο δεν φάνηκε επαρκές για την πρόβλεψη τους.
Τα αίτια εμφάνισης των σπάνιων αυτών γεγονότων είναι πολλαπλά και πηγάζουν αφενός από το σύνθετο χαρακτήρα του σύγχρονου χρηματοπιστωτικού συστήματος και την εφαρμογή ορθολογικών και κανονικών μοντέλων εκτιμήσεων και από την άλλη από την ανθρώπινη φύση και συγκεκριμένα από την ανθρώπινη τάση συμπεριφοράς η οποία εμπεριέχει έντονα την έννοια του σφάλματος.
Η υπόθεση της κανονικής κατανομής των τυχαίων μεταβλητών πάνω στην οποία βασίζεται η καμπύλη του Gauss φαίνεται να έρχεται σε αντίθεση με το φαινόμενο των Μαύρων Κύκνων. Οι πιθανότητες απότομων μεταβάσεων, οι έντονες συσχετίσεις μεταξύ των μεταβλητών, η μεγάλη αστάθεια της οικονομίας, ο νόμος των μεγάλων αριθμών, οι ψευδαισθήσεις της βεβαιότητας και ασφαλώς τα λανθασμένα συμπεράσματα είναι στοιχεία που μπορούν να μας πείσουν ότι μόνο η καμπύλη του Gauss δεν επαρκεί.
Η πρόβλεψη του επόμενου Μαύρου Κύκνου είναι σχεδόν αδύνατη όμως τα συμπτώματα του φαινομένου αυτού μπορούν να μας προετοιμάσουν για την αντιμετώπιση του και για την ανάπτυξη μεθόδων και πολιτικών διεκδικώντας με καταλληλότερο τρόπο την προστασία των επενδυτών, των εταιρειών αλλά και των κυβερνήσεων καθώς όλοι παρασύρονται στο πέρασμά του. Με την ανάπτυξη εμπλουτισμένων μεθόδων εκτίμησης στις οποίες ο ρόλος της ψυχολογίας θα είναι πρωταγωνιστικός τα απειλητικά αυτά γεγονότα μπορούν να μετατραπούν μέχρι και σε ευκαιρίες υψηλού κέρδους. Αν αυτό δεν επιτευχθεί τότε σίγουρα οι απώλειες θα έχουν περιοριστεί στον ελάχιστο δυνατό βαθμό. Ένας Μαύρος Κύκνος όταν αναγνωρίζεται ορθά σε συνδυασμό με την χρήση της κατάλληλης γνώσης, την ανάπτυξη γνωστικών δεξιοτήτων και την ύπαρξη ενός προγράμματος ετοιμότητας μπορεί να μην μοιάζει και τόσο απειλητικός. Άλλωστε, έχουμε ήδη παραδείγματα εταιρειών οι οποίες βγήκαν κερδισμένες από κάποια περιστατικά Μαύρων Κύκνων.
Σε κάθε περίπτωση η μελέτη της ψυχολογίας του επιζήσαντα είναι καθοριστική. Ένας Μαύρος Κύκνος μπορεί να προκαλέσει πανικό, αποπροσανατολισμό από τον πραγματικό στόχο και από την λύση του εκάστοτε προβλήματος, αναταραχή του προσωπικού των εταιρειών μέχρι και απειλή της λειτουργίας των οργανισμών και κρατών. Η ψυχολογική αυτή αναταραχή η οποία προκαλείται από τα σπάνια αυτά γεγονότα και ξεκινά από τον μεμονωμένο επενδυτή και φτάνει μέχρι την οικονομία κράτους μπορεί να αντιμετωπιστεί με την ανάπτυξη των Συμπεριφορικών, τονίζοντας για ακόμα μια φορά τον σπουδαίο ρόλο που καλούνται να διαδραματίσουν.
Μέσα από την μελέτη στην οποία βασίστηκε η συγγραφή της συγκεκριμένης διπλωματικής εργασίας γνωρίσαμε καλύτερα την έννοια του Μαύρου Κύκνου, "απομυθοποιήσαμε" τον έντονα απειλητικό χαρακτήρα μιας , διαπιστώσαμε ότι μπορεί να μετατραπεί σε ευκαιρία και τέλος συνειδητοποιήσαμε τον καθοριστικό ρόλο της ανθρώπινης συμπεριφοράς, των σφαλμάτων και κατ' επέκταση του κλάδου της Συμπεριφορικής Χρηματοοικονομικής. Τα οικονομικά νούμερα πέρα από αριθμούς απεικονίζουν το σύνολο των αποφάσεων των ατόμων που την απαρτίζουν και γι' αυτό τα κλασσικά μοντέλα εκτιμήσεων θα πρέπει να εμπλουτιστούν με την πιο σπουδαία μεταβλητή, αυτή του ανθρώπινο παράγοντα.
Behavioral Finance after a long period of intense contestation managed to get established into the modern financial field posing in the same time questions to the concept of the efficient market and to the use of normal distribution.
Empirical evidence has shown that the decision making process is not usually in line with rational behavior. More specifically, it has been proven that errors in the decision- making process are widespread and the rationalism is frequently violated. In the recent years, there is no doubt that the Theory of Prospect has played the role of a milestone in the behavioral field of economics.
At the same time, the systematic appearance of Black Swans (rare events that can be characterized predictable only after their appearance and whose influence is intense) has reinforced the need for the development of Behavioral Finance and the orientation towards the psychology, since any of the existing models lack of predicting such kind of events.
The causes of these rare events are numerous and stem both from the complexity of the modern financial system and the human nature that has the inherent tendency to make errors. The assumption of the normal distribution of random variables, on which the Gauss Curve is based, seems to contradict the phenomenon of the Black Swan. The possibilities of strong changes, the high correlations between different variables, the high volatility of the economy, the law of large numbers, the illusions of certainty and mainly the erroneous conclusions are elements which convince us that the Gauss Curve is not enough.
Predicting the next Black Swan is almost impossible but the symptoms of this phenomenon can prepare us to tackle and develop methods and policies in order to protect investors, companies and governments. More specifically, the development of rich assessment methods based on the sense of psychology can turn these rare events up to high profit opportunities and in the worst case losses will be limited to the minimum extent. The correct recognition of a Black Swan in combination with the appropriate knowledge can help us developing cognitive skills and preparedness programs which can minimize their menace. Besides, the cases of companies that showed profits through a Black Swan are plenty.
In every sense, studying the psychology of survivors is crucial. A Black Swan can cause panic, disorientation from the real goal (and as a result from the solution of the problem), turmoil of companies’ and nations’ balance. This general turmoil can be fronted with the development of Behavioral Economics emphasizing once again the important role of human factor.
In conclusion, this thesis gave us a better understanding of Black Swan meaning, how companies can be protected against rare events or how they can exploit them and we realized the crucial role of Behavioral Finance. In every case, any classical estimation model should be enriched with the decisive human factor.
Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.
Κύρια Αρχεία Διατριβής
Η σημασία της Συμπεριφορικής Χρηματοοικονομικής και το φαινόμενο των Μαύρων Κύκνων - Identifier: 150345
Internal display of the 150345 entity interconnections (Node labels correspond to identifiers)
